«Πράσινες» Λυρική και Βιβλιοθήκη

Το κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, σε τομή, με εστιατόριο και χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, ένα τμήμα του πάρκου και το υδάτινο κανάλι

ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ

Η οικολογική πρόταση του διάσημου ιταλού αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο για το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Φαληρικό Δέλτα παρουσιάστηκε χθες στην Αθήνα. Θα κοστίσει τελικά 450 εκατομμύρια ευρώ

της μαρίας θερμού | το βήμα, Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009

Φως, νερό και αέρας. Αυτά είναι τα τρία στοιχεία της φύσης, συνδεδεμένα άμεσα με τη Μεσόγειο, τα οποία ενέπνευσαν τον μεγάλο ιταλό αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο στον σχεδιασμό του Κέντρου Πολιτισμού «Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος», στο Δέλτα Φαλήρου: συγκεκριμένα στον σχεδιασμό των νέων κτιρίων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης, καθώς και του μεγάλου πάρκου. Χθες στις 12 το μεσημέρι στο Ζάππειο σε μια επίσημη εκδήλωση και λίγο αργότερα, στις 5 το απόγευμα, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για το ευρύτερο κοινό ο ίδιος ο αρχιτέκτονας παρουσίασε για πρώτη φορά τα σχέδια, αλλά και τη φιλοσοφία του μεγάλου έργου, το οποίο δεν έρχεται μόνον να καλύψει τα τεράστια κτιριολογικά κενά της πρωτεύουσας, αλλά ταυτοχρόνως αποτελεί πρόκληση και ευκαιρία για την απόκτηση ενός σύγχρονου έργου αρχιτεκτονικής.

Στα 450 εκατομμύρια ανέρχεται, όπως έγινε γνωστό, ο προϋπολογισμός του Κέντρου Πολιτισμού «Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος» αντί των 300 εκατ. ευρώ που ήταν η πρώτη εκτίμηση, ανεβάζοντας έτσι κατά πολύ τον πήχη. Το έργο, το οποίο θα αναπτυχθεί σε έκταση 200 στρεμμάτων, πρόκειται να παραδοθεί ολοκληρωμένο στο ελληνικό Δημόσιο και τα εγκαίνιά του, το 2015, αναμένεται να προωθήσουν τον ελληνικό πολιτισμό σε διεθνές επίπεδο συντελώντας παράλληλα δημιουργικά στη διαμόρφωση του αστικού τοπίου της σύγχρονης Αθήνας.

Μια υπερσύγχρονη κατασκευή, η οποία θα είναι σε θέση να φιλοξενήσει τις πλέον απαιτητικές παραστάσεις διεθνούς παραγωγής θα είναι το νέο κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με όπερα και θέατρο μπαλέτου υψηλού επιπέδου. Η συλλογή και η διατήρηση της εθνικής κληρονομιάς αποτελούν τον στόχο εξάλλου της Εθνικής Βιβλιοθήκης στις νέες εγκαταστάσεις της προκειμένου να εκπληρώσει απρόσκοπτα την παραδοσιακή αποστολή της. Σημαντικός όμως θα είναι ο ρόλος και του Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Πάρκου «Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος», ένας ζωντανός χώρος πρασίνου και ταυτοχρόνως διοργάνωσης πολιτιστικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων.

«Η γειτνίαση του Κέντρου Πολιτισμού με το νερό,το μελτέμι και το φως της Αθήνας ήταν πραγματική πηγή έμπνευσης για τον σχεδιασμό του» ανέφερε χαρακτηριστικά ο διάσημος αρχιτέκτονας, γνήσιος άνθρωπος της Μεσογείου, ο οποίος γνωρίζει να απολαμβάνει και να εκτιμά τις ιδιαιτερότητες αυτής της γωνιάς του πλανήτη. «Μεγάλωσα κι εγώ στις ακτές της Μεσογείου,της λίμνης του πολιτισμού μας.Κάποιοι έχουν τις ρίζες τους στη γη.Αλλοι έχουν σκαρί για να τρέχουν στο νερό» λέει.

Σημαντικό στοιχείο λοιπόν που επαναπροσδιορίζεται και ενσωματώνεται στο Κέντρο Πολιτισμού είναι η θάλασσα, η οποία έχει διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στην ιστορία και στον πολιτισμό της Ελλάδας, αλλά και προσφέρει απεριόριστες ευκαιρίες για εξερεύνηση. Με το σκεπτικό αυτό πρόκειται να δημιουργηθεί ένα κανάλι παράλληλα με την Εσπλανάδα, το οποίο θα βρίσκεται εντός του χώρου του Κέντρου Πολιτισμού, προσφέροντας τα πλεονεκτήματα του υδάτινου στοιχείου, ενώ παράλληλα θα λειτουργεί και ως αντιπλημμυρικό έργο. «Ηταν εμφανές από την αρχή ότι έπρεπε να εκμεταλλευτούμε όλα τα στοιχεία της περιοχής,ώστε να δημιουργήσουμε ένα κτίριο με μηδενικές εκπομπές,το οποίο θα έχει κίνηση και ενέργεια» είπε ο αρχιτέκτονας διευκρινίζοντας ότι βασικό στοιχείο του σχεδιασμού υπήρξαν οι «πράσινες» κτιριακές προδιαγραφές. Σειρές αλλεπάλληλων και διασυνδεδεμένων

Μακέτα των κτιρίων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Στο πρώτο (αριστερά) διακρίνονται η σκηνή της όπερας και μια δεύτερη αίθουσα συναυλιών και στο δεύτερο (δεξιά) το αναγνωστήριο

φωτοβολταϊκών κυψελών, οι οποίες θα καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες του συγκροτήματος αξιοποιώντας τις πράσινες πηγές ηλιακής και αιολικής ενέργειας θα αποτελούν την επιστέγαση των εγκαταστάσεων.

Το Κέντρο Πολιτισμού άλλωστε προβλέπεται να πιστοποιηθεί από το σύστημα αξιολόγησης κτιρίων LΕΕD (Leadership in Εnergy and Εnvironmental Design) που αφορά όλες τις μορφές κτιριακής δόμησης και δίνει βαρύτητα σε στρατηγικές που αφορούν την αειφόρο ανάπτυξη του οικοπέδου, την εξοικονόμηση υδάτινων πόρων, την ενεργειακή απόδοση, την επιλογή υλικών και φυσικών πόρων, καθώς και την περιβαλλοντική ποιότητα των εσωτερικών χώρων. Το Πολιτιστικό Κέντρο Georges Ρompidou στο Παρίσι, το κέντρο Ρaul Κlee στη Βέρνη, η αναδιάρθρωση και επέκταση της βιβλιοθήκης Μorgan Library- την οποία επίσης είχε χρηματοδοτήσει το «Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος»-, η αναγέννηση του παλιού λιμανιού της Γένοβας και της Πλατείας Πότσδαμ στο Βερολίνο, ο σταθμός επιβίβασης και αποβίβασης στο Διεθνές Αεροδρόμιο Κansai στην Οσάκα περιλαμβάνονται μεταξύ πολλών άλλων στα έργα του Ρέντσο Πιάνο. Δύο από τα πλέον πρόσφατα εξάλλου είναι τα νέα γραφεία των «Νew Υork Τimes» στη Νέα Υόρκη και η Ακαδημία Επιστημών της Καλιφόρνιας.

Ας σημειωθεί ότι η επιλογή του γενοβέζου αρχιτέκτονα με την παγκόσμια φήμη, αλλά και το ασυμβίβαστο βλέμμα εφήβου, έγινε από το διοικητικό συμβούλιο του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» τον Μάρτιο του 2008, ενώ το μνημόνιο συνεργασίας είχε υπογραφεί με την ελληνική κυβέρνηση τον Ιούνιο του 2007.

 

Η νέα Αθήνα στο Φάληρο διά χειρός Ρέντσο Πιάνο

Το Σάββατο το μεσημέρι δημοσιογράφοι και υψηλοί προσκεκλημένοι του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» ανέμεναν με αγωνία από τον διάσημο Ιταλό αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο την αποκάλυψη των σχεδίων του για τα νέα κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας και της Εθνικής Λυρικής στο Δέλτα Φαλήρου. Λίγες ώρες αργότερα, ήταν κυρίαρχη η αίσθηση ότι ο Ιταλός σταρ δεν σχεδιάζει απλά δύο κτίρια υψηλής αισθητικής, απολύτως απαραίτητα για την Αθήνα του 21ου αιώνα, αλλά επιχειρεί μια βαθιά τομή στο αθηναϊκό τοπίο.

«Θέλουμε να ξαναδώσουμε πίσω στην πόλη τη θέα προς τη θάλασσα», ήταν από τα πρώτα λόγια του Ρέντσο Πιάνο μπροστά σ’ ένα ανυπόμονο ακροατήριο με πολλούς επισήμους (Κ. Καραμανλής, Κων. Μητσοτάκης, Νικ. Κακλαμάνης, Αντ. Σαμαράς, Α. Σπηλιωτόπουλος, Λ. Ζαγορίτης, Μ. Βαρβιτσιώτης, κ.ά). Σε αυτά τα λόγια κρύβεται ολόκληρη η κεντρική ιδέα του Ρέντσο Πιάνο και της ομάδας του για το project της Αθήνας που θα γίνει πραγματικότητα μέχρι το 2015 χάρη στη γενναιόδωρη δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Ο Πιάνο επέμεινε πολλές φορές στη διάρκεια της ομιλίας του στο γεγονός ότι αυτή τη στιγμή έχουμε στα χέρια μας μόνο την «ιδέα» (concept design) και τίποτα περισσότερο. Η οριστική μελέτη θα είναι έτοιμη το καλοκαίρι και οι εργασίες αναμένεται να αρχίσουν το 2011.

Δεν παρουσιάστηκαν λοιπόν μακέτες των κτιρίων, μόνο κατόψεις και τομές του κτιριακού συγκροτήματος, και, φυσικά, το μάστερ πλαν για την έκταση των 166 στρεμμάτων που θα καταλαμβάνει το νέο πάρκο της Αθήνας, ένας δεύτερος Εθνικός Κήπος στην απόληξη της λεωφόρου Συγγρού. Αλλά ήταν αρκετά για να καταλάβουμε τι έχει στο μυαλό του ο Ιταλός αρχιτέκτονας. Αρχίζοντας από το τελευταίο μέτωπο κτιρίων της Καλλιθέας διαμορφώνει έναν κλιμακωτό λόφο που υψώνεται μέχρι το τέλος του πάρκου, τοποθετώντας το ενιαίο συγκρότημα της Βιβλιοθήκης και της Λυρικής Σκηνής στο νοτιοανατολικό άκρο του οικοπέδου. Η μικρή κλίση πετυχαίνει δύο βασικούς στόχους της προμελέτης: το τέλος του περιπάτου αποκαλύπτει ένα θεαματικό belvedere προς τη θάλασσα, παρακάμπτοντας το οπτικό (και πραγματικό) εμπόδιο των οδικών αξόνων που χωρίζουν το πάρκο από την ακτογραμμή του Φαλήρου, και εγκιβωτίζει σημαντικό μέρος του κτιριακού όγκου κάτω από το πάρκο. Ετσι, το κτιριακό συγκρότημα θα ξεπροβάλλει κυριολεκτικά μέσα από τη γη με αιχμή το Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης, το Reading Room, μια «ιπτάμενη» κουπαστή από γυαλί που θα αγναντεύει τη θάλασσα. Το κτίριο δεν θα είναι καλυμμένο με πράσινο μόνο όσο βρίσκεται κάτω από τη γη. Οταν ολοκληρωθεί θα διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες πράσινες επιφάνειες της Ευρώπης: σειρές αλλεπάλληλων και διασυνδεδεμένων βολταϊκών κυψελών θα καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του συγκροτήματος, αξιοποιώντας τις πράσινες πηγές ηλιακής και αιολικής ενέργειας. Η ενιαία στέγη θα ενοποιεί αισθητικά και λειτουργικά τα συγκροτήματα της Βιβλιοθήκης και της Λυρικής Σκηνής τα οποία σε κάτοψη σχηματίζουν ένα μεγάλο Π. Δεύτερο σημαντικό ενοποιητικό στοιχείο η πλάζα, μια σύγχρονη εκδοχή της αρχαιοελληνικής αγοράς που θα συγκεντρώνει δραστηριότητες πολύ πέρα από αυτές καθεαυτές των δύο οργανισμών. Ηταν ξεκάθαρο ότι ο Ρέντσο Πιάνο οραματίζεται στο Φάληρο ένα νέο αστικό κέντρο, «ένα μέρος για όλους», μια εξέλιξη της πρώτης ιδέας που υλοποίησε σχεδόν τριάντα χρόνια πίσω και μαζί με τον Ρίτσαρντ Ρότζερς στην περίπτωση του Κέντρου Ζορζ Πομπιντού στο Παρίσι.

Ο Ρέντσο Πιάνο ύμνησε πολλές φορές το φως, το μελτέμι και τη θάλασσα της Αθήνας. Τόσο το μεσημέρι στο Ζάππειο, όσο και το ίδιο απόγευμα στο Μέγαρο Μουσικής. Και φέρνει το νερό εκεί που ήταν πριν τις αλλεπάλληλες επιχωματώσεις, σε ανάμνηση της αρχαίας τοπιογραφίας: δημιουργεί ένα κανάλι, παράλληλα με την Εσπλανάδα, ένας επιπλέον πόλος έλξης για τους μελλοντικούς χρήστες του πάρκου που παράλληλα θα λειτουργεί ως αντιπλημμυρικό έργο. Καθόλου διακοσμητική η παρουσία της Αμερικανίδας αρχιτέκτονος τοπίου Ντέμπορα Νέβινς η οποία μας προετοίμασε για έναν μεσογειακό παράδεισο δίπλα στη θάλασσα. Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε.

• Του Δημητρη Pηγοπουλου, Η Καθημερινή, Tρίτη, 27 Iανoυαρίου 2009

 

Τα σχέδια του αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο για τη νέα Εθνική Λυρική Σκηνή και τη νέα Εθνική Βιβλιοθήκη

Αρχιτεκτονική τομή του κτιρίου της νέας Εθνικής Λυρικής, σε σχέδιο του Ρέντσο Πιάνο, όπου διακρίνεται η αίθουσα της όπερας, το φουαγέ και βοηθητικοί χώροι

Η μεγαλύτερη πράσινη στέγη της Ευρώπης

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΙΑ ΘΕΡΜΟΥ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2009

Πώς μοιάζει η Αθήνα από ψηλά; «Σαν ένα λατομείο λευκού μαρμάρου!» είπε ο διάσημος Ιταλός αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο το Σάββατο το μεσημέρι στο Ζάππειο κατά την πρώτη παρουσίαση των σχεδίων του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που θα κατασκευαστεί στο Δέλτα Φαλήρου σε έκταση 166 στρεμμάτων. Ένα λατομείο, λοιπόν, σε μια άκρη του οποίου, όμως, στο μέτωπο της θάλασσας, θα καταλήγει σε ένα πάρκο.

Ανοιχτό στον πολιτισμό, αλλά και στον ελεύθερο χρόνο των ανθρώπων. Γιατί μπορεί ο Ρέντσο Πιάνο να κατασκευάζει τη νέα Εθνική Λυρική Σκηνή και τη νέα Εθνική Βιβλιοθήκη, μεγάλη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στη χώρα, η πρωταρχική του σύλληψη ωστόσο, από την οποία αναδύεται και ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του κέντρου, είναι η διαμόρφωση του τοπίου.

Με αυτή τη βάση, τα κτίρια αναμένεται να είναι όχι απλώς φιλικά προς το περιβάλλον, αλλά ενταγμένα σε αυτό με τις ιδανικότερες οικολογικά συνθήκες. «Θέλουμε να αποδείξουμε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε κτίρια τα οποία μπορούν να αναπνέουν. Γιατί ένα κτίριο δεν πρέπει να είναι επιθετικό· αντίθετα, πρέπει να αναπνέει και να ζει με τη φύση» είπε ο κ. Πιάνο.

Το ακροατήριό του- ο Πρωθυπουργός, υπουργοί, τα μέλη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος κ.ά. άκουγαν τον αρχιτέκτονα να παραθέτει τις ιδέες του γύρω από το έργο, αλλά και τη φιλοσοφία του για έναν «δημοκρατικό» τρόπο δουλειάς. «Μου αρέσει η ιδέα της συνεργασίας και όσων ευεργετημάτων μπορεί να προκύψουν μέσα από αυτήν, πόσο μάλλον που αυτό συμβαίνει στην πατρίδα του πολιτισμού και της δημοκρατίας» δήλωσε. Γι΄ αυτό και σε πρώτη φάση παρουσίασε την έννοια του έργου, το οποίο βρίσκεται στο στάδιο της προμελέτης.

Ωστόσο και έτσι, χάρη σε εξαιρετικές μακέτες, έγινε αμέσως κατανοητή η ιδέα του αρχιτέκτονα που θέλει να αναπλάσει ολόκληρη περιοχή συμπεριλαμβάνοντας σε αυτήν τα δύο πολύτιμα για την Αθήνα κτίρια, τη Λυρική και τη Βιβλιοθήκη.

Το νερό εξάλλου παίζει καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό καθώς ο προσανατολισμός του κέντρου θα είναι προς τη θάλασσα. «Αυτή η θάλασσα, η Μεσόγειος, συνδέει πολλές χώρες, καταγράφει την ιστορία των ανθρώπων και την επιστρέφει στους ανθρώπους» είπε. Και αν αποκαλυφθούν αρχαία; «Τόσο το καλύτερο! Αρχαίες πόλεις όπως η Αθήνα και η Ρώμη έχουν ένα παρελθόν με το οποίο μπορεί κανείς να δουλέψει δημιουργικά».

Η ιδέα είναι η δημιουργία ενός τεχνητού λόφου, ο οποίος θα «αναπτυχθεί» από βορρά προς νότο (από την Καλλιθέα προς τη θάλασσα) με μικρή κλίση της τάξεως του 6%, χάρη στην οποία θα είναι εύκολο το περπάτημα επάνω σε αυτόν.

Επιπλέον η επιφάνεια του λόφου, η οποία θα είναι καλυμμένη με πράσινο, θα λειτουργεί και ως στέγη των κτιρίων τα οποία θα βρίσκονται στην καρδιά του λόφου. Αποτέλεσμα: Θα μπορούμε να μιλάμε για τη μεγαλύτερη πράσινη οροφή της Ευρώπης!

Στην «κορυφή» του ο λόφος θα έχει ύψος 30 μέτρα και από εκεί θα κόβεται απότομα προς τα κάτω σαν απομίμηση παλιού λατομείου.

Στο σημείο αυτό θα βρίσκεται το κτίριο της Βιβλιοθήκης, η οροφή της οποίας θα είναι 40 μέτρα από το έδαφος. «Η περιοχή της Καλλιθέας έχει πάψει προ πολλού να διαθέτει καλή θέα. Διαμορφώνουμε λοιπόν μια πλαγιά στην οποία θα μπορούν να ανεβαίνουν οι άνθρωποι και να βλέπουν από τη μία μεριά την Αθήνα και την Ακρόπολη και από την άλλη τη θάλασσα» είπε χαρακτηριστικά ο Ρέντσο Πιάνο. Τα κτίρια θα αρχίσουν να κατασκευάζονται το 2011 – ως τον Αύγουστο του 2009 θα υπάρχει η πλήρης αρχιτεκτονική μελέτη-, ενώ ολόκληρο το Κέντρο Πολιτισμού μαζί με το πάρκο θα παραδοθούν στην πολιτεία το 2015. Χώμα και πέτρα θα είναι τα χαρακτηριστικά του κέντρου. «Γι΄ αυτό πρέπει να αναζητήσουμε ένα λατομείο από το οποίο θα πάρουμε το υλικό μας, το οποίο πρέπει να αντέχει στον χρόνο, όπως αντέχει ένα βουνό ή ένα δάσος» τόνισε ο κ. Πιάνο.

Η Λυρική Σκηνή θα διαθέτει 1.400 θέσεις, ενώ θα υπάρχει και δεύτερη μικρότερη αίθουσα για πειραματικές συναυλίες και παραστάσεις. Όπως είπε ο ίδιος, «τη Βιβλιοθήκη πρέπει να την επινοήσουμε,διότι τα τελευταία 30 χρόνια ο ρόλος της έχει αλλάξει ριζικά. Για μένα η Βιβλιοθήκη είναι ένας χώρος όπου θα αναζητεί κανείς πληροφορίες, χώρος ανάγνωσης, αλλά και συνάντησης με άλλους ανθρώπους. Θέλουμε λοιπόν να δημιουργήσουμε μια αίθουσα για τη συνάντηση των ανθρώπων, που θα είναι διαφανής και θα στέκεται πάνω από την πόλη! Γιατί η οροφή της θα βρίσκεται 40 μέτρα από το έδαφος!».

Μεταξύ των δύο κτιρίων θα υπάρχει εξάλλου η Αγορά, ελεύθερος χώρος έκτασης 40Χ40 τ.μ. ο οποίος θα λειτουργεί ως σημείο συνάντησης, αλλά και τέλεσης θεατρικών παραστάσεων, συναυλιών κτλ.

Η μουσική είναι «από μόνη της μαγική», όπως είπε ο Ρέντσο Πιάνο. «Είναι μαγεία να την ακούς καθώς βγαίνει από ένα όργανο. Γι΄ αυτό πάντα θέλω να κατασκευάζω αίθουσες μουσικής, παρ΄ ότι είναι μια περιπέτεια αυτό το εγχείρημα. Αλλά έχω φτιάξει πολλές. Στη Ρώμη, στο Τουρίνο, στο Βερολίνο και αλλού».

Το πάρκο θα καταλαμβάνει έκταση περίπου 140 στρεμμάτων, με τα δέντρα (ελιές, κυπαρίσσια, κουτσουπιές, μυρτιές, δεντρολίβανα και πολλά ακόμη μεσογειακά φυτά, ανθεκτικά στην ξηρασία) να αναπτύσσονται στο μεγαλύτερο μέρος του. Τα δένδρα εξάλλου θα χρησιμεύσουν ως ηχομόνωση από τον θόρυβο της λεωφόρου Συγγρού.

Στο πάρκο θα υπάρχουν «οδοί» κυκλοφορίας και τουλάχιστον δύο είσοδοι. Ένα υδάτινο κανάλι, μήκους μισού χιλιομέτρου και πλάτους 30 μέτρων, θα διατρέχει τον χώρο με κατεύθυνση προς τη θάλασσα, με την οποία θα έχει την ίδια στάθμη. Το βάθος του θα είναι μικρό, μόλις ενός μέτρου, ικανό όμως για ιστιοπλοΐα παιδιών με μικρά σκάφη.

«Η τέχνη της ομορφιάς και της ποίησης»

Ο ιταλός αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο (ΑΠΕ)

Η αειφορία είναι η λέξη-κλειδί για τη σύλληψη του έργου. «Η Γη είναι εύθραυστη και η ενέργεια πολύτιμη» είπε ο Ρέντσο Πιάνο. Γι΄ αυτό θα γίνει χρήση της γεωθερμίας, θα χρησιμοποιηθεί η αιολική ενέργεια και η ηλιακή. «Στοχεύουμε σε μηδενικές εκπομπές ρύπων για λόγους πρακτικούς και συμβολικούς» όπως είπε.

Η αρχιτεκτονική είναι κατά τον Ρέντσο Πιάνο τέχνη της ομορφιάς και της ποίησης. «Είμαι κατά των επιβλητικών κτιρίων και χώρων» δήλωσε και αναφέρθηκε στο περίφημο «Μπομπούρ», το οποίο έκτισε με έναν φίλο του πριν από πολλά χρόνια, με στόχο να έρθει σε επαφή ο πολίτης με τον πολιτισμό, την αγορά και το περιβάλλον. «Ήταν η επανάσταση των νέων ανθρώπων κατά των επιβλητικών κτιρίων που προκαλούν σεβασμό αλλά και φόβο» τόνισε.

 

ΡΕΝΤΖΟ ΠΙΑΝΟ: «Θέλω να πλάσω το φως με την οικολογία στο Φάληρο»

Ο ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ ΡΕΝΤΖΟ ΠΙΑΝΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Της Έφης Φαλίδα, ΤΑ ΝΕΑ: Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2009

Η Αθήνα υποδέχεται στο Φαληρικό Δέλτα την πράσινη πρόταση 160.000 τ.μ. του διάσημου αρχιτέκτονα Ρέντζο Πιάνο, την οποία δωρίζει στη χώρα το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος»
«Η αρχιτεκτονική ως έννοια σημαίνει χτίσιμο. Κάτι δηλαδή που είναι ξένο προς τον τόπο και αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον ελληνικό τρόπο σκέψης. Η αρχιτεκτονική πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη ζωή, τον παλμό των ανθρώπων. Πρέπει να γίνεται με ποιητική διάθεση για να μην υπερβεί τον τόπο. Αυτή η φιλοσοφική αντίληψη προέρχεται από την Ελλάδα και αντανακλάται στην αίσθηση της λεπτότητας. Ελλάδα είναι φως, αέρας, θάλασσα. Αυτά τα στοιχεία θα καθοδηγήσουν τη σκέψη μας για το πώς να δημιουργήσουμε αυτόν τον νέο χώρο», λέει ο Ρέντζο Πιάνο. Ο αρχιτέκτονας που παρουσίασε το περασμένο Σάββατο στον Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, τους εκπροσώπους της κυβέρνησης και του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» την προμελέτη ενός φιλόδοξου δημόσιου έργου.

Ο Ρέντζο Πιάνο είναι ένα βραβείο Πρίτζκερ ανάμεσά μας. Μιλάει για τη δημοκρατία των ανοιχτών χώρων, «όπου οι άνθρωποι συναθροίζονται, κάνουν τον περίπατό τους, διάφορα σπορ, παρακολουθούν πειραματικά θεάματα, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, μουσικές παραστάσεις». Είναι εκείνος που τον περασμένο χρόνο πέρασε από «συνέντευξη» του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», για να αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός μεγάλου έργου που θα στεγάζει το νέο κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, τις εγκαταστάσεις μίας τεχνολογικά σύγχρονης Εθνικής Βιβλιοθήκης, τον ελεύθερο χώρο της Αγοράς και τη δημιουργία ενός πράσινου πάρκου. Έργο που την πραγματοποίησή του αναλαμβάνει το Ίδρυμα πάνω στην περιοχή του Φαληρικού Δέλτα παραχωρημένη από το ελληνικό δημόσιο.

Η αρχιτεκτονική πρόταση του Πιάνο συνδέει τις κτιριακές εγκαταστάσεις και τον χώρου πρασίνου με σκοπό να δημιουργήσει ένα δημόσιο τόπο συνάντησης. «Μεταξύ Λυρικής Σκηνής και Βιβλιοθήκης θα δημιουργηθεί η Αγορά. Είναι το μέρος συνάντησης των ανθρώπων. Είναι η έκφραση δημοκρατικής συνύπαρξης καθώς σε έναν ανοιχτό χώρο εξαφανίζονται κάθε είδους διαφορές», εξηγεί ο αρχιτέκτονας.

Ο νέος τόπος θα έχει το όνομα «Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» και θα βρίσκεται στην περιοχή του πρώην Ιπποδρόμου στα σύνορα με την Καλλιθέα. «Το όνομα της περιοχής μιλάει για όμορφη (καλή) θέα. Όμως σήμερα οι χτισμένοι όγκοι και η πυκνή δόμηση φαίνεται να έκλεψαν από την Καλλιθέα αυτό το προνόμιο. Η ιδέα μας λοιπόν βασίζεται σε αυτήν την επιστροφή της κλεμμένης θέας. Και για να το πετύχουμε δημιουργούμε έναν λόφο ύψους 30 μέτρων στο σημείο της Βιβλιοθήκης. Στο τελευταίο επίπεδο του κτιρίου δημιουργούμε το Αναγνωστήριο που θα έχει χαρακτήρα και Κατοικήσιμου Χώρου (living room), με μεγάλα ανοίγματα προς τη θάλασσα και προς την πόλη της Αθήνας. Θα προσπαθήσουμε να εκμεταλλευτούμε το φως που είναι τόσο ιδιαίτερο στην Αθήνα για να δημιουργήσουμε ένα κτίριο ελαφρύ και διάφανο που δεν θα επιβαρύνει το τοπίο». Ο Ρέντζο Πιάνο ανήκει στους δημιουργούς της «πράσινης αρχιτεκτονικής». Κι αυτήν εφαρμόζει στο αθηναϊκό του έργο. Σειρές αλλεπάλληλων και διασυνδεδεμένων φωτοβολταϊκών κυψελών θα βρίσκονται στη στέγη των εγκαταστάσεων.

«Μπορούμε να κάνουμε ένα κτίριο να μην αιμορραγεί από ενέργεια λόγω υπερβολικού φωτισμού. Θα πρέπει να έχει την ικανότητα να ζήσει μέσα από τα φυσικά στοιχεία. Η γειτνίασή του με τη θάλασσα δεν θα μείνει λοιπόν ανεκμετάλλευτη. Γι΄ αυτό θα δημιουργηθεί ένα κανάλι με θαλασσινό νερό εντός του Κέντρου και κατά μήκος της Εσπλανάδας που θα λειτουργεί και ως αντιπλημμυρικό έργο».

Η σύνοψη της προμελέτης του έργου «Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» που ο Ρέντζο Πιάνο παρουσίασε στο ασφυκτικά γεμάτο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το απόγευμα του Σαββάτου ήταν:

● Λόφος από χώμα και πέτρα ανάλογη του αττικού εδάφους.

● Πράσινη τεχνολογία μηδενικής εκπομπής ρύπων των υπερσύγχρονων κτιρίων.

● Σύνδεση του χώρου με την ιστορία.

● Δημιουργία ενός πάρκου με μεσογειακή βλάστηση σε έκταση ανάλογη του Εθνικού Κήπου.

● Χώρος προσβάσιμος σε όλους, συνάντησης τεχνών και συνεύρεσης με τη φύση.

Η παρουσίαση έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος Μegaron Ρlus και έκλεισε με χάπενινγκ ομάδας φοιτητών που ανέβηκαν στη σκηνή της Αίθουσας Φίλων της Μουσικής ξετυλίγοντας πανό με τη φράση «Όχι άλλο τσιμέντο στην Αθήνα».

Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ)

ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ:

Στο Φαληρικό Δέλτα, στην περιοχή του Ιπποδρόμου, σε σχέδια του αρχιτεκτονικού γραφείου RΡΒW του Ρέντζο Πιάνο

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΤΑΣΗ: 160.000 τ.μ

ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: 450 εκατ. ευρώ

ΠΑΡΑΔΟΣΗ: Το 2015 και θα δωρηθεί στο Ελληνικό Δημόσιο από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

ΑΠΟ ΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ:

● Το κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής

● Το κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης

● Τον υπαίθριο χώρο της Αγοράς

● Το Πάρκο Σταύρος

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ:

● Είναι έργο «πράσινων» προδιαγραφών που θα εκμεταλλεύεται ενεργειακά το φως, τον αέρα, το νερό και θα έχει μηδενικές εκπομπές ρύπων

● Το κτίριο της Βιβλιοθήκης θα έχει στέγη 10.000 τ.μ. με φωτοβολταϊκές κυψέλες για τις ενεργειακές ανάγκες όλου του συγκροτήματος

● Στο συγκρότημα εντάσσεται και το θαλασσινό στοιχείο με τη δημιουργία ενός καναλιού μήκους 1,5 χλμ., κατά μήκος της σημερινής Εσπλανάδας

• Με μια ματιά

1937. Γεννήθηκε στη Γένοβα.

1956. Σπούδασε στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου κι άρχισε να εργάζεται με πειραματικές ελαφρές κατασκευές και καταφύγια.

1971. Σχεδίασε με τον Ρίτσαρντ Ρότζερς το Κέντρο Ζορζ Πομπιντού στο Παρίσι.

1998. Τιμήθηκε με βραβείο Ρritzker, το «Νόμπελ» Αρχιτεκτονικής.

2008. Πήρε το χρυσό μετάλλιο του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων. Πρόσφατα έργα: Το νέο κτίριο των «Νew Υork Τimes», το «πράσινο» κτίριο της Ακαδημίας Επιστημών της Καλιφόρνιας.

 

Λυρική από… χώμα και νερό

Μαζί με την Εθνική Βιβλιοθήκη και το Πάρκο, το Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» θα εκτείνεται σε 166.000 τ.μ., θα κοστίσει 450 εκατ. ευρώ και θα είναι έτοιμο το 2015.

Ενα… «καράβι» θα προσαράξει στο Φαληρικό Δέλτα σε έξι χρόνια από σήμερα. Τουλάχιστον έτσι μοιάζει το σκίτσο της προμελέτης για το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» το οποίο θα στεγάσει τις νέες εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, καθώς και το Πάρκο «Σταύρος Νιάρχος».

Από τα 166.000 τ.μ. του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» τα 20.000-25.000 τ.μ. θα καταλαμβάνουν η ΕΛΣ και η Βιβλιοθήκη, τα οποία θα έχουν χαρακτήρα ενιαίο

Παρότι το έργο βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, εντυπωσιακή ήταν η παρουσίασή του που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο Ζάππειο Μέγαρο από τον αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο (το αρχιτεκτονικό γραφείο του οποίου «Renzo Piano Building Workshop» είναι υπεύθυνο για τον σχεδιασμό), παρουσία του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή.

Σε μία έκταση 166.000 τ.μ., περίπου αντίστοιχη με του Εθνικού Κήπου, στην καρδιά ενός (κατασκευασμένου) λόφου, μια στέγη που θυμίζει πανί ιστιοφόρου και μία εύκαμπτη αντένα-ανεμολόγιο, θα είναι ορατές από απόσταση, χωρίς να μαρτυρούν το μέγεθος των εγκαταστάσεων.

Αλλωστε, ο Ρέντσο Πιάνο δηλώνει λάτρης της μεσογειακής και «μη επιθετικής» αρχιτεκτονικής, υποστηρικτής των λειτουργικών κτιρίων φιλικών προς το περιβάλλον και όχι των επιβλητικών οικοδομημάτων. Γι’ αυτό επέλεξε, απ ό,τι φαίνεται, μία κατασκευή ήπια, καθόλου υπερφίαλη σε σχέση με τον χώρο.

Στην παρουσίαση της προμελέτης του ΚΠΙΣΝ υπήρξε αναλυτικός, πληθωρικός, ομιλητικός, επεξηγηματικός, άμεσος, πρόθυμος να απαντήσει σε ερωτήσεις. Νερό, χώμα, πέτρα, γυαλί είναι τα βασικά υλικά από τα οποία θα κατασκευαστεί το ΚΠΙΣΝ, που αναμένεται να ολοκληρωθεί και να εγκαινιαστεί το 2015, με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 450 εκ. ευρώ, ενώ το έργο θα παραδοθεί στο ελληνικό Δημόσιο προς χρήση με την ολοκλήρωσή του.

Από 166.000 τ.μ., τα 20.000-25.000 τ.μ. θα καταλαμβάνουν η ΕΛΣ (αριστερά) και η Βιβλιοθήκη (δεξιά), τα οποία θα έχουν χαρακτήρα ενιαίο («θα υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ των λειτουργιών των δύο κτιρίων… θα συνεργάζονται αλλά δεν θα συγχέονται»). Θα ενώνονται και θα επικοινωνούν με δύο στοιχεία, την Αγορά (στο κέντρο) με την «αρχαιοελληνική έννοια του όρου ως τόπου συνάντησης, συνάθροισης και συμμετοχής», με στόχο να γίνονται εκεί και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, και τη διάφανη στέγη-επιστέγαση των εγκαταστάσεων (10.000 τ.μ.).

Πρόκειται για σειρές αλλεπάλληλων και διασυνδεδεμένων φωτοβολταϊκών κυψελών, οι οποίες θα καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες του συγκροτήματος.

Ενα στοιχείο που επαναπροσδιορίζεται και ενσωματώνεται στο Κέντρο Πολιτισμού είναι η θάλασσα («η θάλασσα είναι το πρώτο Ιντερνετ. Μας ενώνει όλους», υποστήριξε ο κ. Πιάνο). Με αυτό το σκεπτικό θα δημιουργηθεί ένα κανάλι, μήκους 600 μ. και πλάτους 30 μ. που νοητά θα καταλήγει στη θάλασσα, παράλληλα με το μήκος του λόφου, το οποίο θα δίνει την ευκαιρία για σχετικές με τη θάλασσα δραστηριότητες. Κάτω από το επικλινές σημείο του λόφου θα λειτουργεί υπόγειο πάρκινγκ (15.000-20.000 τ.μ.).

Η Λυρική σχεδιάζεται να έχει δύο σκηνές, μία κεντρική 1.400 θέσεων και μία πειραματική. Το κύριο χαρακτηριστικό της Βιβλιοθήκης είναι το αναγνωστήριο, «χώρος διαφανής και συμβολικός, μαγικός», που θα βρίσκεται στα 30 μ. ύψος, στην κορυφή του λόφου («για να υπεριπτάμεθα της πόλης») και θα βλέπει τη θάλασσα και όλη τη θέα. Τη μη δομημένη έκταση θα καλύπτει το Πάρκο, «κέντρο ιερό για την αστική ζωή με την έννοια του ελεύθερου χρόνου, το πώς κάποιος διαχειρίζεται τον ελεύθερο χρόνο του». Ο χώρος κάνει τρία «δώρα», σύμφωνα με την αρχιτέκτονα τοπίου Ντέμπορα Νέιβις: «Παιδεία, φύση και το στοιχείο του μοντέρνου». Θα φυτευτούν φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία και που ευδοκιμούν στο ελληνικό έδαφος (στην επιλογή τους θα προσπαθήσουν να περνάει η ουσία της χλωρίδας της Μεσογείου).

ΦΙΝΑΛΕ ΜΕ ΠΑΝΟ
Κατάμεστη η αίθουσα των Φίλων της Μουσικής (δεκάδες που δεν χώρεσαν έμειναν απέξω) του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών χειροκρότησε το Σάββατο το απόγευμα την ομιλία του αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο.

Αμέσως μετά τη λήξη της, μία ομάδα φοιτητών της Αρχιτεκτονικής διέσχισε την αίθουσα με ανοιχτό κόκκινο πανό που έγραφε με λευκά και μαύρα γράμματα «Οχι άλλο τσιμέντο. Καμία παραχώρηση δημοσίων χώρων στην ιδιωτική εκμετάλλευση. Κατάληψη φοιτητών Αρχιτεκτονικής».

Το κοινό αντέδρασε έντονα με ρυθμικά «έξω… ουουουου… Είστε γελοίοι». Το επεισόδιο έληξε με την αποχώρηση όλων από την αίθουσα.

Αντιγόνη Καράλη, ΕΘΝΟΣ, 26/01/2009

 

Το σχέδιο του αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο για τη νέα Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη

Αποκαλυπτήρια για το Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος»

ΤΑ ΝΕΑ: Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009, Τελευταία ενημέρωση: 25/01/2009 10:41, Web-Only

Σε μία έκταση 166.000 τετραγωνικών μέτρων, στο Φαληρικό Δέλτα δίπλα στη θάλασσα, θα κατασκευαστεί το νέο πολιτιστικό πάρκο της Αθήνας, που θα φιλοξενήσει την Εθνική Βιβλιοθήκη και την Εθνική Λυρική Σκηνή.

Ο διεθνούς φήμης αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο παρουσίασε χθες την προμελέτη του έργου που θα κοστίσει 450 εκατομμύρια ευρώ και αποτελεί αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Σύμφωνα με το σχέδιο, εκτός από τα κτίρια που θα στεγάσουν την όπερα και τη βιβλιοθήκη, οι εξωτερικοί χώροι θα διαμορφωθούν με βασικό υλικό την πέτρα και θα μπορούν να φιλοξενούν υπαίθριες εκδηλώσεις. Στον χώρο θα κυριαρχεί μία επικλινής στέγη εμβαδού 10.000 τετραγωνικών, που θα επενδυθεί με φωτοβολταϊκές κυψέλες.

Το Πάρκο που θα πλαισιώνει τις εγκαταστάσεις θα έχει έκταση ίση με του Εθνικού Κήπου και θα το διασχίζει ένα κανάλι βάθους ενός μέτρου που θα ξεκινά από τη θάλασσα.

Το Κέντρο Πολιτισμού αναμένεται να παραδοθεί στο ελληνικό Δημόσιο μετά το 2015.

 

ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ «ΣΤ. ΝΙΑΡΧΟΣ» ΣΤΟ ΔΕΛΤΑ ΦΑΛΗΡΟΥ

Μέσα σε πράσινο λόφο Λυρική και Βιβλιοθήκη

Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ

«Εξαφανισμένα» σε πάρκο 166 στρεμμάτων θα είναι τα κτίριά τους. Ο κορυφαίος αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο παρουσίασε το Σάββατο την εντελώς «πράσινη» και πρωτοποριακή για την Ελλάδα προμελέτη του

Μια ανηφορική πράσινη πλαγιά, που κόβεται απότομα, θαρρείς από το θαλάσσιο κύμα. Ενας μικρός λόφος, που θα μπορεί ο καθένας να τον περπατάει και να θαυμάζει, στο ψηλότερο σημείο του, θέα εκπληκτική: τη θάλασσα από τη μια και την Αθήνα ολόκληρη με τον Παρθενώνα από την άλλη. Κάτω από την πλαγιά θα χτιστούν με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας η νέα Εθνική Λυρική Σκηνή και η νέα Εθνική Βιβλιοθήκη.

«Δεν μ’ αρέσουν καθόλου τα κτίρια που φοβίζουν τους ανθρώπους ή επιβάλλουν με το ζόρι την παρουσία τους», είπε ο Ρέντσο Πιάνο. Δεν έπεισε τους «καταληψίες» της Αρχιτεκτονικής Σχολής, που ύψωσαν «πανό»: «Οχι άλλο τσιμέντο»

Ναι. Ο διάσημος Ιταλός αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο θα «σηκώσει» το πάρκο «Σταύρος Νιάρχος» των 166 στρεμμάτων στο Φαληρικό Δέλτα και θα βάλει τα κτίρια από κάτω. Γνωρίζοντας κανείς το «πράσινο» πρωτοποριακό έργο του ανά τον κόσμο, ανέμενε μια τέτοια πρόταση.

Η επιλογή του είναι «πρακτική αλλά και συμβολική», όπως εξήγησε με νόημα, το Σάββατο το πρωί, στο Ζάππειο. «Θέλαμε ν’ αποδείξουμε ότι σ’ αυτή την πλευρά του πλανήτη μπορούμε να φτιάξουμε κάτι που θα σέβεται τη γη και το περιβάλλον. Η γη είναι εύθραυστη και η αρχιτεκτονική δεν θα πρέπει να είναι επιθετική. Δεν μ’ αρέσουν καθόλου τα κτίρια που φοβίζουν ούτε εκείνα που επιβάλλουν με το ζόρι την παρουσία τους», εξήγησε ο 71χρονος δημιουργός.

Γι’ αυτό και τα δικά του θα τα εξαφανίσει. Θα τα εγκιβωτίσει μέσα στις πέτρες του λόφου του. Οι κάτοικοι της Καλλιθέας θα βλέπουν ένα πράσινο βουνό. Ενώ οι οδηγοί της παραλιακής οδού το εντυπωσιακό ρετιρέ ενός κτιρίου, κρυμμένου μέσα στον βράχο.

Εκεί, στο ψηλότερο σημείο του λόφου, 30 μέτρα από την επιφάνεια, θα τοποθετήσει το αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Θα το επιστεγάζει η πιο πράσινη οροφή της Ευρώπης, μια τεράστια ενιαία κατασκευή, που θα αποτελείται από σειρές αλλεπάλληλων και διασυνδεδεμένων φωτοβολταϊκών κυψελών. Αυτές θα καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες του κτιριακού συγκροτήματος, αξιοποιώντας τις «πράσινες» πηγές ηλιακής και αιολικής ενέργειας.

Μια ανηφορική, πράσινη πλαγιά, που ο καθένας θα μπορεί να την περπατάει για να θαυμάσει από την κορυφή της τη θέα: Αθήνα και Σαρωνικό. Από κάτω θα χτιστούν με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας Λυρική και Εθνική Βιβλιοθήκη

Γι’ αυτό άλλωστε και το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», που χρηματοδοτεί εξ ολοκλήρου το έργο, θα ζητήσει να πιστοποιηθεί από το σύστημα αξιολόγησης κτιρίων LEED (Leadership in Energy and Environmental Design). Ο Ρέντσο Πιάνο εκμεταλλευόμενος στο έπαρκο τους φυσικούς πόρους της περιοχής θα παραδώσει ένα ενεργειακά αυτόνομο σύμπλεγμα κτιρίων, που θα παράγει μηδέν ρύπους. Κάτω από την πράσινη οροφή («φανταστείτε την σαν δαντέλα που πετά στον ουρανό») και πάνω από τα κτίρια οι επισκέπτες θα μπορούν να περπατούν και να απολαμβάνουν τη θέα και το θαλασσινό αεράκι…

Απλός, προσηνής, μεστός, απέδειξε με τον καλύτερο τρόπο στο επίσημο κοινό του (Κ. Καραμανλής, Λ. Ζαγορίτης, Αντ. Σαμαράς, Α. Σπηλιωτόπουλος, Μ. Βαρβιτσιώτης, Ν. Κακλαμάνης) ότι τα μεγάλα λόγια είναι φτώχεια. «Μ’ αρέσει που ένα τόσο μεγάλο έργο θα γίνει στην Καλλιθέα, που δεν είναι από τις πλούσιες περιοχές της Αθήνας», τόνισε. Η λέξη Καλλιθέα, άλλωστε, του έδωσε την έμπνευση. «Της έκλεψαν και την καλή της θέα και το νερό. Ας της τα ξαναδώσουμε πίσω», είπε. «Εξάλλου, όπως γνωρίζετε καλύτερα από μένα, το Φάληρο ήταν ο πρώτος λιμένας των Αθηνών και η γη που θα στεγάσει το έργο ήταν κάποτε νερό. Η δύναμη της τοπογραφίας (σ.σ. το είπε στα ελληνικά) της περιοχής και το φως ορίζουν το κόνσεπτ μας».

Κι αν βρεθούν αρχαία; «Δεν θα είναι τόσο τραγικό. Αντίθετα θα εμπλουτίσει τη γνώση μας και θα κάνει πιο ενδιαφέρουσα τη δουλειά μας», απάντησε. «Θεωρώ, πάντως, απίθανο αυτό το ενδεχόμενο, καθώς στην αρχαιότητα η περιοχή ήταν θάλασσα».

Στο κομμάτι κατά μήκος της λεωφόρου Συγγρού (που είναι και το μεγαλύτερο μέτωπο του πάρκου) θα δημιουργήσει ένα τεράστιο κανάλι μήκους ενός χιλιομέτρου (πλάτος 30 μ.). Αφ’ ενός θα λειτουργεί ως αντιπλημμυρικό έργο, αφ’ ετέρου θα επιτρέπει στους επισκέπτες ακόμη και να κάνουν μαθήματα ιστιοπλοΐας! Μπροστά από το κανάλι και στο τελείωμα του Πάρκου θα τοποθετήσει την Εσπλανάδα. Το νερό της θα συνδέεται νοητά με τη θάλασσα απέναντι, καθώς μεσολαβούν οι παραλιακοί λεωφόροι υψηλής κυκλοφορίας και θα ήταν αδύνατο να τις «κόψουμε στη μέση», όπως είπε.*

• Πάρκο εντελώς μεσογειακό

Για το Πάρκο «Σταύρος Νιάρχος» μίλησε η Αμερικανίδα αρχιτέκτονας τοπίου Ντέμπορα Νέβινς, που έχει αναλάβει να το σχεδιάσει. Θα περιλαμβάνει τη χλωρίδα της Μεσογείου και θα μιλά «κατευθείαν στις καρδιές των Ελλήνων». Κουτσουπιές, ελιές, πεύκα, μυρτιές, δεντρολίβανο είναι μερικά από τα φυτά που θα χρησιμοποιήσει. Στις άκρες του η φύτευση θα είναι πιο πυκνή, ενώ όσο πλησιάζει στο κτίριο θα αραιώνει για να θυμίζει τη βλάστηση στην ακροθαλασσιά.

Διαγώνια μονοπάτια θα δημιουργούν τις διαδρομές για τον επισκέπτη. Το πάρκο θα έχει και ανοιχτούς χώρους για εκδηλώσεις, ακόμη και για το πέταγμα του αποκριάτικου αετού. Ειδική μελέτη θα συνταχθεί για τους ήχους που θα δημιουργούν τα δέντρα του πάρκου, ενώ ήδη έχουν συμβουλευθεί Ισραηλινούς κηπουρούς για τα φυτά που αντέχουν χωρίς νερό και χρησιμοποιούνται στα κιμπούτς.

«Ολη η έκταση θα είναι το πάρκο», τόνισε ο Ρέντσο Πιάνο. «Γιατί χρειάζεστε χώρους ανοιχτούς για τους πολίτες».

• Λυρική Σκηνή 1.400 θέσεων

Η Εθνική Λυρική Σκηνή θα βρίσκεται δίπλα ακριβώς από την παραλιακή λεωφόρο. Θα έχει χωρητικότητα περίπου 1.400 θέσεων και θα διαθέτει ξεχωριστή και υπερσύγχρονη αίθουσα για το μπαλέτο. Τα δύο κτίρια θα συνδέει στη μέση ακριβώς η «Αγορά», μια τεράστια πλατεία, που θα μπορεί να φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις (συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις).

• Εθνική βιβλιοθήκη που «πετά»

«Ολοι εδώ μιλάνε για την όπερα», ανέφερε ο αρχιτέκτονας. «Αυτή όμως είναι δεδομένη. Εκείνο που μας απασχολεί περισσότερο είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη, γιατί αυτή πρέπει να την εφεύρουμε. Να σκεφτούμε, δηλαδή, ένα νέο είδος βιβλιοθήκης για μια πόλη σαν την Αθήνα και την ιστορία της. Για παράδειγμα, την βιβλιοθήκη του Κέντρου Ζορζ Πομπιντού στο Παρίσι μπορεί να την επισκέπτονται 15.000 άτομα την ημέρα, σήμερα όμως θεωρείται ξεπερασμένη. Η έρευνά μας (στις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Αμερικής) στρέφεται στον νέο ρόλο της βιβλιοθήκης τον 21ο αιώνα. Να είναι η πιο μοντέρνα βιβλιοθήκη που μπορούμε να σκεφτούμε, το σπίτι της έρευνας, της συνάντησης, της εκπαίδευσης. Το αναγνωστήριό της (living αντί για reading room, το ονόμασε) τοποθετείται συμβολικά στην οροφή, στο ψηλότερο σημείο των κτιρίων, και θα είναι λες και πετά πάνω από την πόλη».

info

* 450 εκατομμύρια ευρώ: ο προϋπολογισμός του έργου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη χορηγία του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος».

* Το 2015 αναμένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί το έργο στο Ελληνικό Δημόσιο.

* Χτισμένα θα είναι τα 20 από τα 166 στρέμματα.

* Τον Αύγουστο θα ολοκληρωθεί η οριστική αρχιτεκτονική μελέτη.

* Το 2011 αναμένεται να αρχίσει η κατασκευή.

* Θα έχει πολλές εισόδους, ενώ έμφαση έχει δοθεί στην προσβασιμότητα απ’ όλους, και κυρίως από άτομα με ειδικές ανάγκες.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 26/01/2009

• Παρατράγουδα από «καταληψίες»

Τα «διαπιστευτήριά» του στην αρχιτεκτονική κοινότητα της χώρα μας θέλησε να δώσει ο κορυφαίος Ρέντσο Πιάνο. Το απόγευμα του Σαββάτου, σε ένα κατάμεστο, μέσα και έξω, Μέγαρο Μουσικής παρουσίασε έργα-σταθμούς στην πορεία του και αποκάλυψε την αγάπη του για το υδάτινο στοιχείο, για το οποίο είπε ότι ενώνει τους λαούς. «Ηταν το πρώτο Ιντερνετ στην Ιστορία».

«Η αρχιτεκτονική είναι τέχνη σε κινούμενη άμμο», ανέφερε και φρόντισε από τώρα να κάνει σαφές ότι «για την καλή αρχιτεκτονική χρειάζεται σωστός αρχιτέκτονας, αλλά και συνεργάσιμος ιδιοκτήτης».

Επέλεξε να παρουσιάσει το «Μπομπούρ», το μουσείο στη Νέα Καληδονία με κτίρια-τοτέμ, που εναρμονίζονται στο φυσικό περιβάλλον και τη βιβλιοθήκη στη λεωφόρο Μάντισον της Νέας Υόρκης, με τη διαφάνεια, που θεωρεί μέσο επικοινωνίας ενός δημόσιου κτιρίου με τον περιβάλλοντα χώρο. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη Βιβλιοθήκη της Καλιφόρνιας, το αειφορικό κτίριο που δεν έχει ανάγκη κλιματιστικών στοιχείων! Το πετυχαίνει με μελετημένα ανοίγματα στην οροφή, που χρησιμοποιούνται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, αλλά κυρίως με τη φυτεμένη στέγη, με δένδρα που δεν έχουν ανάγκη από πότισμα. Επισήμανε ότι κανένα κτίριό του δεν επαναλαμβάνεται, αφού καθοριστικό στοιχείο στη σχεδιαστική του ιδέα είναι ο τόπος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.

Η μυσταγωγία που επεφύλαξε ο κορυφαίος αρχιτέκτονας σημαδεύτηκε από ένα «φάουλ». Μόλις κατέβηκε από το βήμα, μικρή ομάδα νέων, που δήλωσε «Κατάληψη Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ», ξεδίπλωσε ένα κόκκινο πανό που έγραφε «Οχι άλλο τσιμέντο» και ανέβηκε στη σκηνή για να παρουσιάσει τις θέσεις της. Ηταν πραγματική ψυχρολουσία για το κοινό. Επικράτησε πανδαιμόνιο, με την πλειοψηφία να παραμένει σιωπηλή σε μια αίθουσα που κυριαρχούσαν τα γιουχαΐσματα.

Χ.ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ

 

Ο Ρέντσο Πιάνο στην Αθήνα

Ο ιταλός αρχιτέκτονας παρουσιάζει σήμερα [24.01.09] τα σχέδια για τη νέα Λυρική και Βιβλιοθήκη στο Φαληρικό Δέλτα

Το Βήμα, Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2009

Ενας από τους σημαντικότερους σύγχρονους αρχιτέκτονες, ο ιταλός Ρέντσο Πιάνο, ο οποίος έχει αναλάβει τον σχεδιασμό του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, δίνει διάλεξη σήμερα (στις 17.00) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο του προγράμματος Μegaron Ρlus.

Το Κέντρο Πολιτισμού περιλαμβάνει τρία μεγαλόπνοα έργα- την Εθνική Λυρική Σκηνή, την Εθνική Βιβλιοθήκη, καθώς και το Πολιτιστικό/Εκπαιδευτικό Πάρκο- τα οποία θα σχεδιαστούν με τα υψηλότερα κριτήρια περιβαλλοντικής ευαισθησίας και με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και πρακτικών. Η έκταση, στο Δέλτα Φαλήρου, καλύπτει περίπου 170 στρέμματα. Νωρίτερα, στις 12.00 το μεσημέρι, ο διάσημος αρχιτέκτονας θα παρουσιάσει στο Ζάππειο, ενώπιον επιλεγμένου κοινού, τα σχέδια για το Κέντρο Πολιτισμού.

Ο Ρέντσο Πιάνο γεννήθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας το 1937 από πατέρα κατασκευαστή, ο οποίος και τον επηρέασε βαθύτατα. Το ιστορικό κέντρο της Γένοβας, το λιμάνι της και η σύνδεσή της με τη θάλασσα αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για τον Πιάνο, τουλάχιστον στο ξεκίνημα της καριέρας του- αν όχι ως και σήμερα. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου ο Ρέντσο Πιάνο εργάστηκε στο πλευρό του περίφημου αρχιτέκτονα Φράνκο Αλμπίνι. Αποφοιτώντας, το 1964, άρχισε να εργάζεται με πειραματικές ελαφρές κατασκευές και βασικά καταφύγια. Το 1971 ίδρυσε το αρχιτεκτονικό γραφείο «Πιάνο & Ρότζερς» σε συνεργασία με τον Ρίτσαρντ Ρότζερς και μαζί κέρδισαν τον διαγωνισμό για το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι (όπου ζει σήμερα), καθιερώνοντας τη χάιτεκ αρχιτεκτονική αισθητική. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και για περίπου 30 χρόνια ο Πιάνο συνεργάστηκε με τον μηχανικό Πίτερ Ράις, με τον οποίο δημιούργησαν το διάσημο «Αtelier Ρiano & Rice». Το 1981 ο Πιάνο ίδρυσε το Κατασκευαστικό Γραφείο Ρέντσο Πιάνο (www. rpbw. com), το οποίο σήμερα απασχολεί περισσότερους από εκατό ανθρώπους, με γραφεία στο Παρίσι, στη Γένοβα και στη Νέα Υόρκη. Κάθε νέο έργο του γίνεται αντικείμενο ευρείας συζήτησης σε κύκλους ειδικών και μη. Η σημερινή διάλεξη του Ρέντσο Πιάνο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας και Π. Κόκκαλη, τηλ. 210 7282.000) θα δοθεί στις 5 μ.μ. Η είσοδος είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, η διανομή των οποίων αρχίζει στις 16.00 και μισή ώρα νωρίτερα (15.30) σε περίπτωση μεγάλης προσέλευσης.

• Το πλεονέκτημα του να είσαι «αγενής»

Σήμα κατατεθέν των δημιουργιών του Ρέντσο Πιάνο είναι η φρέσκια, «εφηβική» ματιά. Για την περίοδο που δημιουργούσε, σε συνεργασία με τον Ρότζερς, το περίφημο Κέντρο Πομπιντού, έχει δηλώσει: «Ημασταν δύο νέα, αρκετά αγενή, κακά παιδιά». Ο Πιάνο είναι ιδιαίτερα γνωστός για τα μουσεία και τις γκαλερί που έχει σχεδιάσει, όπως το Κέντρο Γλυπτικής Νάσερ στο Ντάλας, το Μουσείο του Ιδρύματος Βeyeler στη Βασιλεία, το Κέντρο Πολ Κλε στη Βέρνη, το νέο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Λυών κ.ά. Ανάμεσα στα μεγάλα έργα του συγκαταλέγονται ακόμη το Ρarco della Μusica στη Ρώμη, τα καινούργια γραφεία των «Νew Υork Τimes» και η υπερσύγχρονη επέκταση της βιβλιοθήκης Μόργκαν στη Νέα Υόρκη.

 

Εθνική Βιβλιοθήκη, Λυρική Σκηνή: μετάβαση από το χθες στο αύριο

Σήμερα [24.01.09], ο Ρέντσο Πιάνο παρουσιάζει τα σχέδια για τα νέα κτίρια στον παλιό Ιππόδρομο

Tου Δημητρη Ρηγοπουλου, Η Καθημερινή, 24/01/2009

Σήμερα είναι μια μεγάλη ημέρα για την Αθήνα. Στις 12 το μεσημέρι ο Ιταλός αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο θα παρουσιάσει στο Ζάππειο Μέγαρο τα σχέδιά του για το Πολιτιστικό και Εκπαιδευτικό Πάρκο «Σταύρος Σ. Νιάρχος», που ως γνωστόν περιλαμβάνει, εκτός από τα 120, περίπου, στρέμματα πρασίνου, και τα καινούργια κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Πρόκειται για την υλοποίηση της δωρεάς του Ιδρύματος «Σταύρος Σ. Νιάρχος», ύψους 300 εκατ. δολαρίων, στο Δέλτα Φαλήρου. Στις 5 το απόγευμα θα ακολουθήσει νέα παρουσίαση της προμελέτης στο Μέγαρο Μουσικής, αυτή τη φορά μπροστά σε όσους Αθηναίους και Αθηναίες προμηθευτούν τα γνωστά δελτία εισόδου του «Megaron Plus» (διάθεση από τις 4 μ.μ.).

Το όνομα του διάσημου αρχιτέκτονα, το μέγεθος και η κλίμακα της παρέμβασης, η κρίσιμη γεωγραφική θέση του έργου στο άνοιγμα της πόλης προς τη θάλασσα δημιουργούν μια πρωτοφανή συνθήκη για την Αθήνα. Ταυτόχρονα, η προοπτική ολοκλήρωσης ενός έργου εθνικής σημασίας ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία δύο σημαντικών πνευματικών ιδρυμάτων της χώρας: της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Απαντες αναγνωρίζουν την τεράστια ευκαιρία και την ίδια στιγμή το μέγεθος της ευθύνης των σημερινών διοικήσεων των δύο ιδρυμάτων να προετοιμάσουν τους οργανισμούς τους για τη μετάβαση από το χθες στο αύριο. Τα έξι χρόνια που μας χωρίζουν μέχρι τα εγκαίνια του νέου πάρκου μοιάζουν χρόνος επαρκής, αλλά η εξοικείωση επί μακρόν με πρακτικές ενδημικές στο ευρύτερο Δημόσιο και σε εργασιακά περιβάλλοντα μάλλον προβληματικά δημιουργούν αμφιβολίες. Ο πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθανάσιος Φωκάς και ο ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Οδυσσέας Κυριακόπουλος μάς καθησυχάζουν, δίνοντας το στίγμα της πορείας έως το 2015.

AΠOΨH: Aναπτυξιακή πολιτική και νέες τεχνολογίες

Του Αθανασιου Φωκα*

Mε την ανάληψη των καθηκόντων μου το 2005, το Συμβούλιο και η αναπληρώτρια διευθύντρια, Αικ. Κορδούλη, κατανοήσαμε ότι ήταν απαραίτητο να λυθεί επειγόντως το πρόβλημα της ανεπάρκειας της υπάρχουσας κτιριακής υποδομής. Επίσης, έπρεπε να ενταχθεί η αναπτυξιακή πολιτική της Eθνικής Βιβλιοθήκης στο πλαίσιο των εξελίξεων των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφοριών. Σχετικά με το πρώτο πετύχαμε την αγορά καινούργιου κτιρίου επί της λεωφόρου Αθηνών, και σύντομα θα ολοκληρωθούν οι εργασίες διαμόρφωσης των εσωτερικών χώρων. Το κτίριο αυτό θα στεγάσει τις συλλογές του περιοδικού Τύπου (μέχρι σήμερα αναξιοποίητου), τις υπηρεσίες εισαγωγής, καταλόγων, περιοδικών, συντήρησης, μικροφωτογράφισης και ψηφιοποίησης, και τις υποδομές Ψηφιακής Βιβλιοθήκης, που θα λειτουργήσουν και ως ιντερνετικός κόμβος ενός δικτύου όλων των δημοσίων βιβλιοθηκών.

Σχετικά με την ολοκλήρωση και τη συνέχιση έργων που εντάσσονται στις νέες τεχνολογίες αναφέρω: Την ψηφιοποίηση χειρογράφων κωδίκων, εφημερίδων, επιστημονικών πανεπιστημιακών επετηρίδων των ετών 1925 – 1977, τη συνέχιση της μετατροπής σε ηλεκτρονική μορφή του γενικού αλφαβητικού καταλόγου ανοικτής πρόσβασης των εντύπων των συλλογών της Βιβλιοθήκης, που επέτρεψε τη συμμετοχή μας ως εταίρων στην «Ευρωπαϊκή Βιβλιοθήκη», και την απογραφή και ηλεκτρονική καταλογογράφηση όλων των τίτλων των ελληνικών περιοδικών. Οι δραστηριότητες αυτές θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην τελική οργάνωση της Βιβλιοθήκης, που θα βασίζεται στο νέο κτίριο που κατασκευάζει το Ιδρυμα «Σ. Νιάρχος». Οι λειτουργίες τόσο του νέου κτιρίου όσο και της υπάρχουσας βιβλιοθήκης μετά τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό της αναμένεται να έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα ως προς τις λειτουργίες του υπό κατασκευήν νέου κτιρίου. Ετσι, η Ελλάδα θα αποκτήσει επιτέλους μια Εθνική Βιβλιοθήκη ευρωπαϊκών προδιαγραφών.

* Ο κ. Αθανάσιος Φωκάς είναι ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

AΠOΨH: Κοινή πορεία για νέο θέατρο πάνω σε γερά θεμέλια

Του Οδυσσεα Κυριακοπουλου*

Πριν πάρει σάρκα και οστά, το νέο κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής είναι ήδη στη ζωή μας. Παρακολουθώντας τη διαδικασία δημιουργίας του, αποκτούμε δύναμη και αισιοδοξία στην καθημερινότητά μας. Σήμερα, ο Ρέντσο Πιάνο παρουσιάζει στο κοινό την προμελέτη του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Σ. Νιάρχος». Δεν μπορώ να φανταστώ πότε ήταν η τελευταία φορά που η ελληνική κοινωνία είδε να υλοποιείται ένα τόσο σπουδαίο έργο για τον σύγχρονο πολιτισμό και τις τέχνες. Πότε ήταν η τελευταία φορά που ένα κτίριο σήμαινε τόσο πολλά.

Το άλμα για τη Λυρική Σκηνή από το θέατρο «Ολύμπια» της οδού Ακαδημίας στο Πολιτιστικό Πάρκο στο Δέλτα Φαλήρου θα είναι μεγάλο. Ενας άλλος κόσμος, όπου η δημιουργία θα έχει όλα τα εφόδια για να αναπτυχθεί δίχως περιορισμούς. H συνεργασία μας με το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» από την πρώτη στιγμή που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να υλοποιήσει το κορυφαίο αυτό εθνικό έργο, είναι συνεχής και αδιάλειπτη. Οι συναντήσεις και συζητήσεις των εργαζομένων της ΕΛΣ με τους εκπροσώπους του Ιδρύματος, τους συμβούλους και τους μελετητές υπήρξαν εξαρχής η καλύτερη ένδειξη ότι η κοινή μας πορεία προς το νέο θέατρο βασίζεται σε γερά θεμέλια.

Οραματιζόμαστε κάτι πολύ περισσότερο από μία όπερα. Οραματιζόμαστε ένα χώρο ζωντανό, προσβάσιμο, ανοιχτό, τον οποίο οι πολίτες θα αισθάνονται οικείο, δικό τους.

Το να οραματίζεται κανείς, είναι μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού. Κι εδώ, φαίνεται ότι όραμα και επιχειρηματικός σχεδιασμός συνδυάζονται ιδανικά. Ισως κάποιος ισχυριστεί ότι η όπερα δεν αποτελεί sine qua non αγαθό στη ζωή των Ελλήνων. Σίγουρα όμως την κάνει πολύ πιο ενδιαφέρουσα. Και το νέο κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής αποτελεί επένδυση σε αυτό που λέγεται «ποιότητα ζωής» για εμάς και τις γενιές που θα ακολουθήσουν.

* Ο κ. Οδυσσέας Κυριακόπουλος είναι πρόεδρος του Δ. Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.