RSS

Αγγ.Κοτταρίδη: Η Μακεδονία αποκτά τον Παρθενώνα της

Συνέντευξη στο in.gr

Αγγ.Κοτταρίδη: Η Μακεδονία αποκτά τον Παρθενώνα της
Η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, Αγγελική Κοτταρίδη 

Μνημείο πρωτόφαντο, ένα θαύμα τεχνικής, που οικοδομήθηκε με λόγο τη «χρυσή τομή», παντρεύοντας τις θεωρίες των Πυθαγορείων και τις θεωρίες του Πλάτωνα, το Ανάκτορο των Αιγών αποτελεί τοπόσημο στην ιστορία, τη γεωγραφία και την αρχαιολογία.

Η αναστήλωσή του είναι σε πλήρη εξέλιξη και όπως τονίζει σε συνέντευξη της στο in.gr η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη, εάν εξασφαλιστεί η η αναγκαία χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. ευρώ από το επόμενο ΕΣΠΑ, «το 2020 η Μακεδονία θα έχει αποκτήσει τον Παρθενώνα της».

«Στην πραγματικότητα οι Αιγές, όπως έχει αποδειχθεί τόσο από τη ζωγραφική όσο και από τα ελεφαντοστέινα των βασιλικών τάφων, αλλά κυρίως τώρα με τη μελέτη του Ανακτόρου και του πολεοδομικού συστήματος που δημιουργεί ο Φίλιππος στην πόλη, είναι η κιβωτός στην οποία γεννήθηκαν οι ιδέες που διεσπάρησαν την ελληνική οικουμένη» επισημαίνει η κ. Κοτταρίδη.

Το Ανάκτορο «είναι ίσης αξίας με τον Παρθενώνα. Δεν ήταν το σπίτι του βασιλιά, είναι το Μέγαρο Μαξίμου, είναι το κέντρο της διοίκησης, που δεν απευθύνεται στα μέλη της κυβέρνησης μόνο, αλλά σε όλους τους πολίτες των Αιγών. Το περιστύλιο είναι ο τόπος συνάθροισης των πολιτών, χωράει περίπου 4.000 άτομα και οι Αιγές δεν είχαν παραπάνω άνδρες. Συγκεντρώνει όλες τις δραστηριότητες που είχε η πολιτική αγορά. Αυτό είναι το Ανάκτορο των Αιγών και είναι η ιδέα της ‘πεφωτισμένης δεσποτείας’, πώς εφαρμόζεται σε μία νέα τάξη πραγμάτων που ο Φίλιππος και η πεφωτισμένη ομάδα που τον στηρίζει θέλει να ξεκινήσει και να επιβάλλει και το καταφέρνει» υπογραμμίζει η κ. Κοτταρίδη.
«Αυτό το Ανάκτορο όταν θα το έχουμε, θα ξαναγράψουμε την ιστορία της αρχαίας αρχιτεκτονικής. Αυτό το μνημείο μάς έχει μάθει πάρα πολλά. Είναι πραγματικά κορυφαίο. Είναι ένα θαύμα τεχνικής και αυτό το διαπιστώνουμε σε όλα τα επίπεδα» συνεχίζει η κ. Κοτταρίδη. Ο αρχιτέκτονας του μνημείου, τονίζει, εμπνέεται τόσο από τις θεωρίες των Πυθαγορείων όσο και από τις θεωρίες του Πλάτωνα, τα πάντα ανταποκρίνονται στον λόγο της ‘χρυσής τομής’, ενώ στην κάτοψη ενσωματώνει όλη τη θεωρία του Πλάτωνα για την ψυχή του κόσμου.

Φωτορεαλιστική απεικόνιση του Ανακτόρου στο τέλος των εργασιών

«Αυτό είναι μία συγκλονιστική ιστορία. Σημαίνει ότι μιλάμε για ένα εξαιρετικά μορφωμένο κύκλο ανθρώπων, δηλαδή μας βοηθάει να αναθεωρήσουμε τις ιδέες που είχαμε από τα βιβλία του σχολείου και κυρίως από τους λίβελους του Δημοσθένη για τον Φίλιππο και το περιβάλλον του, μας δείχνει τη στενή σχέση της Μακεδονίας με τους πλατωνικούς του βασιλείου και κυρίως μας δείχνει πώς αυτοί σκέφτηκαν και εφάρμοσαν την ιδέα της ‘πεφωτισμένης δεσποτείας’ στην αρχιτεκτονική. Αυτό λοιπόν το κτήριο το έχουμε στην Ελλάδα και ευτυχώς σώθηκε ένα μεγάλο κομμάτι των δαπέδων, σώθηκαν οι τοιχοβάτες σε πολλά σημεία, άρα μπορούμε με ακρίβεια και απόλυτη βεβαιότητα να το αναπαραστήσουμε σε ποσοστό 90 τοις εκατό» αναφέρει.

Αναστήλωση με το «βελόνι»

Περιγράφοντας την πορεία των έργων, η κ. Κοτταρίδη τονίζει ότι αποχωμάτωση για την αποκάλυψη του μνημείου δεν έγινε ποτέ. «Έγινε συστηματικότατη ανασκαφή με κάναβο, λες και σκάβαμε προϊστορικά. Είχαμε, λοιπόν, εκπληκτικά ευρήματα, γιατί πολλά κομμάτια ήταν πεσμένα ή αποτεθειμένα στα μπάζα. Αντίστοιχη δουλειά, με το ‘βελόνι’, έχει η Ακρόπολη, γιατί κι εκεί είχαν να κεντήσουν και να βρουν θραυσματάκια. Όλο αυτό το έργο είναι μια εποποιία» δηλώνει η κ. Κοτταρίδη, σημειώνοντας πως τον επόμενο χρόνο θα κυκλοφορήσει μία ειδική έκδοση που θα παρουσιάζει όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά μέλη και τη θέση τους στο χώρο.

«Έχουμε καταγράψει πάνω από 4.000 αρχιτεκτονικά μέλη. Κομμάτια του περιστυλίου, επιστύλια, χαρακτηριστικά στοιχεία του Ανακτόρου. Μαζεύουμε τα θραύσματά του, τα οποία συναρμόζονται στο κομμάτι που θα αναπλαστεί στο μουσείο και μας οδηγούν σε καταπληκτικές νέες ανακαλύψεις, οι οποίες έχουν πραγματικά χέρια, πόδια και κεφάλι και δεν είναι πυροτεχνήματα και ευφυολογήματα ή ιστορίζοντα θεωρήματα με λήψη του ζητουμένου, γιατί ξεκινάμε από τις πέτρες και οι πέτρες είναι ειλικρινείς, δεν μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Έχεις δεδομένα αυστηρά και βαριά» συνεχίζει.

Σε αυτή τη φάση ολοκληρώνονται οι εργασίες στη δυτική πτέρυγα του Ανακτόρου, σε ύψος περίπου 1,5 μ., σε όλα τα δάπεδα και τους περιβάλλοντες τοιχοβάτες, στη νότια πτέρυγα όπου βρίσκονται τα υπέροχα ψηφιδωτά και στο νοτιοανατολικό κομμάτι της πρόσοψης. Θα χρειαστεί η επόμενη προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ για να ολοκληρωθούν οι εργασίες σε όλο το συγκρότημα των 12,5 στρεμμάτων, δηλαδή τα έργα στη βόρεια πλευρά, η ανάταξη του κεντρικού περιστυλίου και του άνδηρου, αλλά και τα έργα στο δυτικό περιστύλιο, όπου ήταν τα λουτρά, τα μαγειρεία, οι αποθήκες κλπ.

Επισκέψεις στην αναστήλωση

Από τον Ιούνιο του 2016 οι επισκέπτες του χώρου θα μπορούν να παρακολουθούν από κοντά τα έργα αναστήλωσης στη νότια πλευρά του Ανακτόρου. «Αφού διαχειριστούμε τον εργοταξιακό χώρο έτσι ώστε να μην είναι επικίνδυνο ούτε για τους επισκέπτες ούτε και για το μνημείο, θα δημιουργήσουμε μία πρόσβαση από τα νότια και μία ειδική διαδρομή με εποπτικό υλικό, για να μπορούν να περιηγηθούν τη νότια πλευρά και να έχουν οπτική εμπειρία της αναστήλωσης» αναφέρει η κ. Κοτταρίδη, επισημαίνοντας πως εάν υπάρξει χρηματοδότηση τότε θα μπορούν να γίνονται ξεναγήσεις, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα για ειδικές ομάδες επισκεπτών, φοιτητές ή μαθητές λυκείου.

Τα ψηφιδωτά

Μία άλλη πρόκληση που έπρεπε να διαχειριστούν η κ. Κοτταρίδη και η επιστημονική ομάδα που εργάζεται στο χώρο αφορά στα ψηφιδωτά που έχουν βρεθεί. «Έχουμε περίπου 1,5 στρέμμα ψηφιδωτά. Αρκετά από αυτά είχαν βρεθεί από τον Λεόν Εζέ, τον 19ο αιώνα και καταχώθηκαν αλλά είχαν πάθει μεγάλες ζημιές, άλλα είχαν βρεθεί το 1950 και είχαν μείνει έκθετα και είχαν φτάσει σε τρομακτικό σημείο καταστροφής και διάβρωσης» αναφέρει, σημειώνοντας πως η προσπάθεια ξεκίνησε πριν από περίπου οκτώ χρόνια και τώρα μέσω των αναλύσεων και με τη βοήθεια των επιστημόνων του Κέντρο Λίθου «προσπαθήσαμε να ξαναβρούμε αρχαίες τεχνικές, που δίνουν πολύ αξιόπιστα και γερά αποτελέσματα».

«Δεν θέλαμε να δημιουργήσουμε στέγαστρα-τέρατα, γιατί το μνημείο είναι 12,5 στρέμματα και αν το στεγάζαμε θα το καταστρέφαμε. Τα ψηφιδωτά, που είχαν κατασκευαστεί για να είναι εσωτερικών χώρων, γίνονται τώρα εξωτερικού χώρου. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να πετύχουμε την ομορφιά που είχαν και συγχρόνως αντοχή και αντιστρεπτότητα των παρεμβάσεων. Να πετύχουμε σωστά χρώματα, χωρίς να ξέρουμε όμως στην πραγματικότητα τη χειρωνακτική τεχνική και αυτό το πέτυχαν τα παιδιά, μετά από πολύ κόπο και πάρα πολλές ώρες δουλειά έξω, με αντίξοες συνθήκες» επισημαίνει.


Το Πολυκεντρικό Μουσείο

Περιγράφοντας το Πολυκεντρικό Μουσείο η κ. Κοτταρίδη εξηγεί πως στην πραγματικότητα «είναι ο τρόπος για να περιγράψουμε ως επισκέψιμο τον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών και η λογική που πήγαμε σε αυτό είναι επειδή οι αρχαίες Αιγές είναι μία πόλη ‘κατά κώμας’, δηλαδή ένα μόρφωμα που συνίσταται από πολλούς οικισμούς διάσπαρτους στο χώρο και έχει στο κέντρο το άστυ, εξού και ο πληθυντικός».

«Αυτό» συνεχίζει «είναι η αρχαιότατη μορφή των ελληνικών πόλεων, πριν γίνουν οι συνοικισμοί. Γι’ αυτό επινοήσαμε, και λόγω της ιδιαιτερότητας του χώρου, τον όρο ‘Πολυκεντρικό’ που σημαίνει ένα Μουσείο με πολλές αίθουσες, πραγματικές ή ‘συμβολικές’, διάσπαρτες στο χώρο.

Η πρώτη αίθουσα που υπάρχει και λειτουργεί ως έκθεση είναι η γνωστή αίθουσα του κτηρίου προστασίας των Βασιλικών Τάφων της Συστάδας του Φιλίππου. Η δεύτερη, που θα είναι και ο κεντρικός πυρήνας του επισκέψιμου χώρου, είναι το Κεντρικό Κτήριο, το οποίο αναμένεται να παραδοθεί πριν το τέλος του έτους.

Οι χώροι του εκτείνονται σε 5,5 στρέμματα, ενώ στα δύο αίθρια θα φιλοξενούνται μόνιμες εκθέσεις: Στο ένα αίθριο είναι το αναταγμένο έκθεμα, που είναι το κεντρικό τμήμα του άνω ορόφου της πρόσοψης του Ανακτόρου των Αιγών, και στο άλλο αίθριο είναι τα γλυπτά των Αιγών, γλυπτά εξαιρετικά ενδιαφέροντα, καθώς πρόκειται για πρωτότυπα έργα του 4ου αιώνα. Μεταξύ αυτών, το άγαλμα της βασίλισσας Ευρυδίκης, επιγραφές που σχετίζονται με τη βασιλική οικογένεια, μία σπάνια ζωφόρος με ανάγλυφη αρματοδρομία, ακριβώς ίδια με τη ζωφόρο με την παράσταση της αρματοδρομίας που βρίσκεται στον τάφο του Αλέξανδρου Δ’, αλλά και επιτύμβια μνημεία.

Στον εκθεσιακό χώρο των 900 τ.μ., ακριβώς επειδή πρόκειται για έναν ενεργό αρχαιολογικό χώρο που δίνει συνεχώς ευρήματα και επειδή υπάρχει μεγάλο απόθεμα, θα φιλοξενούνται μεγάλες περιοδικές εκθέσεις. Η πρώτη έκθεση θα λέγεται «Αιγών Μνήμη» και, όπως τονίζει η κ. Κοτταρίδη, «θα είναι η χαρά της αρχαίας πόλης που για πρώτη φορά αποκαλύπτεται στο σύνολό της». Χάρη στην έκθεση, στην οποία παρουσιάζονται βασιλικά ευρήματα από τους τάφους των παλαιότερων βασιλιάδων, αλλά και πράγματα από την ίδια την πόλη, καταγράφηκε και αναδεικνύεται η ιστορία των ανθρώπων, των κτηρίων, των μνημείων και του χώρου στο σύνολό του.

Με την κατασκευή του Κεντρικού Κτηρίου, η Βεργίνα αποκτά ένα αμφιθέατρο 150 θέσεων, που θα καλύπτει τις ανάγκες επιστημονικών συνεδρίων, ενώ θα υπάρχουν ένα μεγάλο πωλητήριο, εστιατόριο, αλλά και αίθουσα για εκπαιδευτικά προγράμματα ή άλλες εξωστρεφείς δραστηριότητες, όπως μικρότερες επιμέρους εκθέσεις σε συνέργειες με άλλα μουσεία ή συλλέκτες.

Στο Κτήριο δημιουργείται επίσης ένας μεγάλος αποθηκευτικός χώρος, πλήρως εξοπλισμένος με τα πλέον σύγχρονα μέσα, όπου θα λειτουργούν δύο χώροι μελέτης, με δικό τους αυτόνομο αίθριο. Στον έναν χώρο θα βρίσκονται οι εργαζόμενοι, στον δεύτερο ξένοι ερευνητές, ενώ θα λειτουργεί κι ένα μεγάλο συγκρότημα εργαστηρίων συντήρησης.


Η Ανασκαφή ως Έκθεμα

Με δεδομένο το ενδιαφέρον που δείχνει ο κόσμος για τις ανασκαφές, στο master plan των Αιγών έχει ενταχθεί και το πρωτοποριακό πρόγραμμα της «Ανασκαφής ως Έκθεμα». Οι επισκέπτες του χώρου θα μπορούν να παρακολουθήσουν μία ανασκαφή, όχι να σκάψουν οι ίδιοι όπως σπεύδει να διευκρινίσει η κ. Κοτταρίδη, αλλά να γνωρίσουν τι σημαίνει ανασκαφή, τι κάνουν οι αρχαιολόγοι, γιατί το κάνουν, πώς το κάνουν, ενώ την εικόνα για την ανασκαφή θα συμπληρώνει το έντυπο υλικό που θα τους παρέχεται. Η «Ανασκαφή ως Έκθεμα» θα λειτουργεί στον αύλειο χώρο του Μουσείου, αλλά και στην Βασιλική Νεκρόπολη των Αιγών, έκτασης 500 στρεμμάτων.

Η Βασιλική Νεκρόπολη, όπου πέρυσι αποκαλύφθηκαν άλλοι 20 αρχαίοι τάφοι, είναι, όπως λέει η κ. Κοτταρίδη, η τρίτη «αίθουσα» του Μουσείου και ουσιαστικά ένα μεγάλο αρχαιολογικό πάρκο. Ο χώρος έχει περιφραχτεί, έχουν εντοπιστεί οι αρχαίες διαδρομές και έχουν φυτευθεί δένδρα και φυτά της ντόπιας χλωρίδας. Παράλληλα, διαμορφώνονται σημεία στάσης και επίσκεψης με στέγαστρα, ενώ την περιήγηση στο χώρο θα συμπληρώνει ψηφιακό υλικό.

Το Ψηφιακό Μουσείο

Με εντατικούς ρυθμούς, και με ορίζοντα ολοκλήρωσης στο τέλος του έτους, προχωρά και η δημιουργία του Ψηφιακού Μουσείου «Μέγας Αλέξανδρος: Από τις Αιγές στην Οικουμένη», που θα στεγάζεται στο Κεντρικό Κτήριο. «Στόχος μας είναι να γίνει ραχοκοκαλιά αναφοράς για την έρευνα στο επίπεδο της ελληνιστικής οικουμένης, στον κόσμο του Αλέξανδρου» υπογραμμίζει η κ. Κοτταρίδη, εξηγώντας πως πίσω από τα 304 ψηφιακά εκθέματα του Μουσείου υπάρχει βαριά επιστημονική τεκμηρίωση, η οποία θα είναι μεν ανοιχτή στο κοινό, αλλά απευθύνεται κυρίως σε εξειδικευμένες ομάδες επιστημόνων, οι οποίοι θα μπορούν να έχουν και ελεύθερες σελίδες να υποβάλλουν τα δικά τους αποτελέσματα και τη δική τους έρευνα.

«Τώρα που έχουμε το καινούργιο μουσείο, με τα μεγάλα εργαστήρια, με το μεγάλο αμφιθέατρο, με τους χώρους μελέτης και τα γραφεία, θέλουμε να γίνει ένας τρόπος επικοινωνίας και να έχουμε συνεχώς γεγονότα, όπως διεθνή επιστημονικά συνέδρια ανά δύο χρόνια, είτε workshop, είτε εκπαιδευτικές δράσεις ανοιχτές στο ευρύ κοινό, αλλά πάντα με άξονα την ελληνιστική οικουμένη. Ενδεχομένως θα χρειαστούμε βοήθεια από χορηγούς και ιδιώτες και σε λίγο θα ξεκινήσουμε καμπάνια και προς αυτή την κατεύθυνση» συμπληρώνει.

«Στην πραγματικότητα οι Αιγές, όπως έχει αποδειχθεί τόσο από τη ζωγραφική όσο και από τα ελεφαντοστέινα των βασιλικών τάφων, αλλά κυρίως τώρα με τη μελέτη του Ανακτόρου και του πολεοδομικού συστήματος που δημιουργεί ο Φίλιππος στην πόλη, είναι η κιβωτός στην οποία γεννήθηκαν οι ιδέες που διεσπάρησαν την ελληνική οικουμένη» συνεχίζει η κ. Κοτταρίδη και τονίζει:

«Θέλουμε να αναδείξουμε πώς από τη Μακεδονία ξεκινούν οι ιδέες που δεσπόζουν στη διαχείριση πολλών πραγμάτων: από το τι είναι βασιλεία μέχρι το πώς φτιάχνουμε τον δημόσιο χώρο ή μέχρι τι θα πει ελληνιστικό μπαρόκ. Γι’ αυτό νομίζω ότι είναι ο κατάλληλος τόπος οι Αιγές, όπου έχουμε τόσο εντυπωσιακά ευρήματα, τέτοιους θησαυρούς, που μπορούμε να γεφυρώσουμε τον καιρό από τον Όμηρο μέχρι τον Φίλιππο και μετά από τον Φίλιππο να ταξιδέψουμε με τον Αλέξανδρο στις άκρες του κόσμου. Μας δίνεται η δυνατότητα να βλέπουμε πηγές και συνέπειες και να καταλαβαίνουμε πράγματα που έχουν παρερμηνευθεί ή φαίνονται ώς τώρα ακατανόητα».

Τα βυζαντινά μνημεία Εκτός από τα έργα στον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών, η Εφορεία Ημαθίας έχει αναλάβει και υλοποιεί σειρά παρεμβάσεων σε κορυφαία βυζαντινά μνημεία. Αυτή την περίοδο ολοκληρώνονται οι εργασίες συντήρησης στο Αρχοντικό της Πούλκως, τελειώνει ένα λειτουργικό κομμάτι για το κοινό στο Κάστρο των Σερβίων, ενώ ολοκληρώθηκαν τα έργα στο Ιερό της Μητέρας των Θεών στη Λευκόπετρα, στο Θέατρο της Μίεζας, αλλά και στον Ναό του Αγίου Παταπίου, όπου συναντούμε τον πρώτο υπαίθριο αρχαιολογικό χώρο στη Βέροια.

«Εκεί βρίσκεται ένα κομμάτι ρωμαϊκού νυμφαίου που έγινε βαπτιστήριο, δηλαδή ο πρώτος τόπος δημιουργίας χριστιανών επισήμως στην πόλη, που χρονολογείται στο τέλος του 4ου με αρχές 5ου αιώνα, ενώ δίπλα υπήρχε επισκοπικό μέγαρο» σημειώνει η κ. Κοτταρίδη, τονίζοντας πως ουσιαστικά είναι ο πυρήνας της χριστιανικής λατρείας ως επίσημης πια θρησκείας στη Βέροια. Στο πλαίσιο των εργασιών συντηρήθηκαν η εκκλησία και οι τοιχογραφίες, δημιουργήθηκε ο αρχαιολογικός χώρος, ενώ στον νάρθηκα του ναού η Εφορεία προωθεί την διεξαγωγή ενός εκπαιδευτικού προγράμματος από τον επόμενο μήνα, εν είδει κρυφού σχολειού, για παιδιά δημοτικού και νηπιαγωγείου, για να γνωρίζουν τη χριστιανική Βέροια.


Η «Καπέλα Σιξτίνα» βυζαντινής ζωγραφικής

Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου θα ολοκληρωθούν οι εργασίες στα «σπιτάκια», τις δύο οθωμανικές κατοικίες που ήταν επάνω στο βυζαντινό τείχος, αλλά τα έργα στην Παλαιά Μητρόπολη. «Πρόκειται για ένα τρομακτικής δυσκολίας έργο, με πάρα πολλά στοιχεία, διότι το ίδιο το μνημείο έχει πάρα πολλές φάσεις, ενώ υπέστη πάρα πολλές ζημιές από σεισμό στα τέλη του 17ου-αρχές του 18ου αιώνα» σημειώνει η κ. Κοτταρίδη

«Προσπαθούμε να κρατήσουμε όσο πιο πολύ μπορούμε από όλες τις περιόδους, διατηρώντας ως κεντρικό το βυζαντινό στοιχείο, έχουμε ανατάξει το νότιο κλίτος που είχε πέσει, έχουμε αποκαταστήσει και καθαρίσει όλο το εσωτερικό με τις απίστευτες τοιχογραφίες. Αυτό θα είναι μια ‘Καπέλα Σιξτίνα’ βυζαντινής ζωγραφικής, διότι δεν πρόκειται για ένα επαρχιακό μνημείο, είναι ένα από τα κεντρικά μνημεία των Βαλκανίων για τα βυζαντινά χρόνια. Όλο μαζί θα είναι ένα μουσείο βυζαντινής ζωγραφικής» επισημαίνει.

«Είναι μία κιβωτός της ιστορίας της Βέροιας. Το μνημείο είναι πολύ μεγάλο, πολύ εντυπωσιακό και σίγουρα θα γίνει το νέο μεγάλο προσκύνημα, για θρησκευτικό και μη τουρισμό. Πιστεύω πως θα αλλάξει το κέντρο βάρους της πόλης και θα ξανανεβάσει Βεροιώτες και επισκέπτες προς τα επάνω όπου βρίσκεται και η βυζαντινή ακρόπολη» προσθέτει.

«Βυζαντινή Πομπηία»

Κλείνοντας τη συνέντευξη ρωτήσαμε την κ. Κοτταρίδη και για την απόφαση του ΚΑΣ να διατηρηθούν τα αρχαία στον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Η απάντησή της είναι αφοπλιστική: «Αυτό είναι η καρδιά της Θεσσαλονίκης, είναι η καρδιά της πόλης, αυτό δεν μπορεί να διαλυθεί, δεν μπορείς να μεταφέρεις την καρδιά της πόλης» τονίζει, υπογραμμίζοντας πως η δημιουργία ενός υπόγειου μουσείου θα συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάδειξη της περιοχής.

«Το μετρό περνάει έτσι κι αλλιώς. Το ότι ο σταθμός εμποδίζει να γίνει το μετρό είναι μεγάλες αστειότητες και όλα εκ του πονηρού και όσοι τα λένε καλό σκοπό δεν έχουν, ούτε για την πόλη, ούτε για τους κατοίκους. Εμείς στο ΚΑΣ είμαστε εκεί για να αποφασίζουμε για τη σωτηρία των αρχαίων, βεβαίως όχι αντικοινωνικά» συνεχίζει, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά πως πρόκειται για ένα μοναδικό μνημείο.

«Βυζαντινή Πομπηία δεν έχουμε από τις γνωστές μεγάλες πόλεις. Είμαι υπερήφανη που συμμετείχα στο ΚΑΣ που πήρε αυτή την απόφαση» καταλήγει.

Άννα Ανδίρα, Δημοσίευση: 20 Οκτ. 2015, 11:55 | Τελευταία ενημέρωση: 20 Οκτ. 2015, 18:55

Newsroom ΔΟΛ

 
Leave a comment

Posted by on October 22, 2015 in Uncategorized

 

Αντιδράσεις από τους αρχαιολόγους για τις ανακοινώσεις για την Αμφίπολη

Αντιδράσεις από τους αρχαιολόγους για τις ανακοινώσεις για την Αμφίπολη

«Η διατύπωση θεωριών από τους ανασκαφείς χωρίς την κατάθεση των αποδεικτικών τεκμηρίων στην διεθνή επιστημονική κοινότητα, εκθέτει την Αρχαιολογική Υπηρεσία στο σύνολό της» σχολιάζει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) σχετικά με τις πρόσφατες ανακοινώσεις για την Αμφίπολη.

«Ο θόρυβος που ξέσπασε πάλι γύρω από την ανασκαφή στον λόφο Καστά της Αμφίπολης, και την εικαζόμενη συσχέτιση του ευρήματος με τον Ηφαιστίωνα, δικαιώνει για ακόμη μια φορά την έγκαιρη αντίδραση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων στην ιδιοτελή επικοινωνιακή εκμετάλλευση της έρευνας ενός σπουδαίου μνημείου» αναφέρει σε σημερνή του ανακοίνωση ο ΣΕΑ.

Ο Σύλλογος σημειώνει ότι «η διατύπωση θεωριών από τους ανασκαφείς χωρίς την κατάθεση των αποδεικτικών τεκμηρίων στην διεθνή επιστημονική κοινότητα, εκθέτει την Αρχαιολογική Υπηρεσία στο σύνολό της. Καλούμε κάθε θεσμικά υπεύθυνο να επιβάλει την τήρηση της επιστημονικής δεοντολογίας και τις διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου».

 
Leave a comment

Posted by on October 7, 2015 in Uncategorized

 

ΥΠΠΟ για Αμφίπολη: Αναμένουμε τα πορίσματα με την απαραίτητη τεκμηρίωση

  • Το πρώτο σχόλιο για τις ανακοινώσεις Περιστέρη

ΥΠΠΟ για Αμφίπολη: Αναμένουμε τα πορίσματα με την απαραίτητη τεκμηρίωση
«Το υπουργείο αναμένει την κατάθεση των έως σήμερα πορισμάτων με την απαραίτητη τεκμηρίωση». Αυτό ήταν το πρώτο -και μοναδικό- σχόλιο του υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με τις πρόσφατες ανακοινώσεις της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη στο ΑΠΘ.Την ώρα που οι αρχαιολόγοι έρχονται σε αντιπαράθεση σχετικά με τη σύνδεση του μνημείου με τον Ηφαιστίωνα, το υπουργείο φαίνεται να παρακολουθεί με αμηχανία.

Σύμφωνα με πληροφορίες που είχε μεταδώσει η εφημερίδα τα Νέα, το υπουργείο δήλωνε άγνοια για τα συμπεράσματα της Κ.Περιστέρη και δεν έκρυβε τη δυσαρέσκεια για τη δημόσια ανακοίνωση των πορισμάτων χωρίς να έχει κατατεθεί επισήμως η ανασκαφική έκθεση.

Μέτρα προστασίας και ανάδειξης του μνημείου

Παράλληλα, σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο σημειώνει ότι έχει δρομολογήσει δια των αρμόδιων υπηρεσιών του σειρά ενεργειών για τη λήψη προσωρινών μέτρων εξασφάλισης του μνημείου στον Λόφο Καστά στην Αμφίπολη και ταυτόχρονα για την μακροπρόθεσμη προστασία και ανάδειξή του.

Οι πρώτες εργασίες εξειδικεύονται στη στερέωση των πρανών του λόφου-τύμβου και  στη συντήρηση των γλυπτών, των ψηφιδωτών και του γραπτού διακόσμου. «Στο πλαίσιο αυτό, υπό τον γενικό συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων, έχουν γίνει συντονισμένες ενέργειες, κατόπιν πολλαπλών αυτοψιών και συνεργασιών, προκειμένου να καταγραφούν τα προβλήματα και να σχεδιαστούν οι προσφορότερες λύσεις» αναφέρει το υπουργείο.
Για τη διενέργεια των παραπάνω εργασιών έχει συνταχθεί σειρά μελετών από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, σημειώνει η ανακοίνωση.

«Ειδικότερα, η Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων έχει προχωρήσει στην τοπογραφική τεκμηρίωση του μνημείου, στη σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών για την ενόργανη παρακολούθηση των μικρομετακινήσεων, ενώ εκπονείται η αρχιτεκτονική μελέτη. Παράλληλα, από το Τμήμα Λίθου ολοκληρώνεται εξέχουσας σημασίας πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρουσιάζει το δομικό υλικό του μνημείου» τονίζει το υπουργείο.

Το υπουργείο σημειώνει ότι όσον αφορά στη συντήρηση των ευρημάτων, η αρμόδια Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων σε συνεργασία με το Τμήμα Συντήρησης της ΕΦΑ Σερρών έχει εκπονήσει μελέτες συντήρησης και προστασίας των υλικών κατασκευής, των επιχρισμάτων, των γραπτών επιφανειών και των δαπέδων και εκπονεί τη μελέτη συντήρησης των γλυπτών.

«Η Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων ανέθεσε μελέτη εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών για την εξασφάλιση των πρανών του τύμβου και διευθέτησης της απορροής των ομβρίων υδάτων, η οποία έτυχε πολύ θετικής κρίσης από τα μέλη του ΚΑΣ» σημειώνει το υπουργείο.

Η ανακοίνωση προσθέτει ότι έχει ήδη ξεκινήσει η υλοποίηση της συγκεκριμένης μελέτης με τη διενέργεια δοκιμαστικών τομών από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών. Τις εργασίες συνδράμει ο Δήμος Αμφίπολης μέσω Προγραμματικής Σύμβασης που προσφάτως συνήψε με το ΥΠΠΟΑ.

«Επιπλέον, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών έχει αναθέσει την εκπόνηση γεωστατικής και στατικής μελέτης διατάξεων υποστήριξης του ταφικού μνημείου, οι οποίες βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης. Για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών έχει δρομολογηθεί η προμήθεια ολοκληρωμένου συστήματος καταγραφής περιβαλλοντικών συνθηκών και ενδεχόμενων σεισμικών δονήσεων» σημειώνεται

Η ανακοίνωση προσθέτει: «Το δύσκολο και πολυσύνθετο έργο στερέωσης και αποκατάστασης του μνημείου της Αμφίπολης προχωρά σύμφωνα με την επιστημονική δεοντολογία και το ισχύον νομικό πλαίσιο. Όσες μελέτες ολοκληρώθηκαν έχουν εισαχθεί σε δύο συνεδριάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και έχουν εξασφαλίσει την ομόφωνη γνωμοδότηση των μελών του».

Λεπτομέρειες για το μνημείο της Αμφίπολης στο αφιέρωμα του in.gr:

Σύμφωνα με το υπουργείο, έχουν ήδη διατεθεί πιστώσεις 250.000 ευρώ τόσο στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών όσο και στις Διευθύνσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας για την άμεση υλοποίηση των παραπάνω εργασιών προστασίας του μνημείου. Για περαιτέρω συνδρομή στις ανωτέρω εργασίες έχει εκφραστεί και πρόθεση χορηγού, τονίζει το ΥΠΠΟ.

 
Leave a comment

Posted by on October 7, 2015 in Uncategorized

 

Μενδώνη: Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα στην Αμφίπολη

Μενδώνη: Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα στην Αμφίπολη
Η πρώην γγ του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη  
Αποστάσεις από τις πρόσφατες ανακοινώσεις της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη κράτησε η Λίνα Μενδώνη, τέως γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, που δήλωσε στο ΒΗΜΑ 99.5 πως «χρειάζεται μεγάλη έρευνα για να οριστικοποιηθούν τα συμπεράσματα της Αμφίπολης».

Η μέχρι πρότινος συντονίστρια των ανασκαφών στο λόφο Καστά, ανέφερε πως η ανασκαφή έγινε με επιστημονικά σωστό τρόπο και συμφώνησε με τη χρονολόγηση που προτείνει η αρχαιολόγος, στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.

Ωστόσο, ανέφερε ότι η πρόταση πως το μνημείο κατασκευάστηκε για τον  Ηφαιστίωνα, από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη κατόπιν παραγγελίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα πρέπει να τεθεί στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας.

«Τη συγκεκριμένη πρόταση τη θεωρώ υπόθεση εργασίας. Από κει και πέρα χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Υπογραφή αρχιτέκτονα δεν υπάρχει, ενώ και τα αρχικά που βρέθηκαν χρειάζονται μεγάλη έρευνα», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Η κ Μενδώνη τόνισε συγεγκριμένα:

«Η κυρία Περιστέρη παρουσίασε πολλά δεδομένα, τα οποία δεν τα είχε μέχρι σήμερα παρουσιάσει. Αυτό προφανώς είναι αποτέλεσμα της μελέτης, του χρόνου δηλαδή που ασχολήθηκε κι εκείνη και η ομάδα της και μελέτησε το υλικό, το οποίο είχε προέλθει από την ανασκαφή, όχι μόνο τις επιγραφές -εννοώ και την κεραμική.

» Έδειξε κεραμική, την οποία προχθές δεν την είχε ξαναδείξει. Διότι η κεραμική έπρεπε να συντηρηθεί, έπρεπε να συγκολληθεί, έπρεπε να μελετηθεί. Εάν πάμε στη συγκεκριμένη πρόταση που κάνει, εγώ θα θεωρούσα και τη θεωρώ ως μια υπόθεση εργασίας. Είναι μια πρόταση, έχει δώσει τα δεδομένα, έτσι όπως εκείνη και η ομάδα της αναγιγνώσκουν τα αρχαιολογικά δεδομένα. Από εκεί και πέρα, χρειάζεται περαιτέρω έρευνα.

» Πρέπει να ασχοληθούν ειδικά με τις επιγραφές, άνθρωποι επιγραφικοί κι έχουμε ένα πολύ καλό δυναμικό επιστημονικό που ασχολείται με την επιγραφική της Μακεδονίας. Υπογραφή αρχιτέκτονα δεν υπάρχει. Είναι μια υπόθεση, την οποία στηρίζουν σε πολύ συγκεκριμένα δεδομένα των γραπτών πηγών η κυρία Περιστέρη και ο κ. Λεφαντζής κι αποδίδουν το μνημείο στο Δεινοκράτη.

» Όμως, δεν υπάρχει η υπογραφή του Δεινοκράτη, όπως για π.χ υπάρχει στα αγγεία η υπογραφή του Εξηκία, ‘Εξηκίας έγραψε’. Οπότε εκεί, δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει. Εδώ, είναι ένα επιστημονικό συμπέρασμα. Αυτά όλα πρέπει να τεθούν στη κρίση της επιστημονικής κοινότητας. Υπάρχει η φράση που είναι πολύ γνωστή: ‘και κεραμεύς κεραμεί κοτέει’, που έλεγαν οι αρχαίοι. Δηλαδή, καλό λόγο ο ένας κεραμέας για τον άλλο δεν πολυέλεγε…»

Για το υπουργείο Πολιτισμού και το έργο που παραδόθηκε μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου, η κ. Μενδώνη εξήγησε:

«Τον Ιανουάριο του 2015 παραδώσαμε έναν αριθμό, θα έλεγα, πολύ μεγάλο, περίπου 650 εργοτάξια, τα οποία χρηματοδοτούσε και τα οποία υποθέτω συνεχίζει να χρηματοδοτεί το ΕΣΠΑ.

» Τουλάχιστον τότε, τον Γενάρη, 650 ήταν τα έργα, τα οποία είχαν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Όσο ήμασταν εμείς, πρέπει να ολοκληρώθηκαν καμιά 150αριά. Από εκεί και πέρα, τα υπόλοιπα ήταν σε εξέλιξη και είχαν χρόνο ολοκλήρωσης ανελαστικό: 31/12/15. Διότι τότε λήγει η προγραμματική περίοδος αυτή.»

 
Leave a comment

Posted by on October 7, 2015 in Uncategorized

 

Αμφίπολη: Φουντώνει και πάλι η διαμάχη για τον αρχαίο τάφο

IN.GR: 02 Οκτ. 2015,

Αμφίπολη: Φουντώνει και πάλι η διαμάχη για τον αρχαίο τάφο

Αμήχανα παρακολουθεί την υπόθεση το υπουργείο Πολιτισμού που, σύμφωνα με τα Νέα, δηλώνει άγνοια για τα συμπεράσματα της αρχαιολόγου και δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά του για τη δημόσια ανακοίνωση των όποιων πορισμάτων χωρίς να έχει κατατεθεί επισήμως η ανασκαφική έκθεση.

Να σημειωθεί ότι η κ. Περιστέρη απουσίαζε από την πρόσφατη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου όπου συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν οι μελέτες για την εξασφάλιση των πρανών, την αποστράγγιση των υδάτων, τη συντήρηση επιχρισμάτων, αλλά και των τριών δαπέδων του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά.

Σε άρθρο της στην Καθημερινή η η διευθύντρια της Ζ’ ΕΠΚΑ Αγγελική Κοτταρίδη κάνει λόγο για «εμμονική συσχέτιση» του μνημείου με τον Μέγα Αλέξανδρο, επισημαίνοντας ότι «στη συγκεκριμένη περίπτωση παρατηρείται -εξαρχής και συνεχώς- το φαινόμενο τα δεδομένα να ‘αξιολογούνται’ από την ομάδα, κατά τέτοιον τρόπο ώστε να στηρίζουν τις εκάστοτε θεωρίες οι οποίες αλλάζουν κάθε τόσο, διατηρώντας πάντα ως βασικό άξονα τη συσχέτιση με τον Μέγα Αλέξανδρο».

Για τη χρονολόγηση του μνημείου επισημαίνει ότι «όλα τα στοιχεία (τεχνοτροπία γλυπτών, κεραμική, νομίσματα και αρχιτεκτονικά-κατασκευαστικά στοιχεία) οδηγούν στο τέλος του 2ου προχριστιανικού αιώνα», ενώ σε ό,τι αφορά στους νεκρούς, υπογραμμίζει:

«Η έρευνα των ανθρωπολόγων απέδειξε την ύπαρξη σκελετικών κατάλοιπων μιας ηλικιωμένης γυναίκας, ενός νηπίου και τριών ανδρών. Προχθές μάθαμε ότι αν υπήρχε ένοικος και δεν ήταν κενοτάφιο (ή ηρώο), αυτός ήταν ο Ηφαιστίων, δηλαδή ένας άνδρας το νεκρό σώμα του οποίου ξέρουμε ότι είχε καεί, και δεν έγινε καμιά νύξη από την ομάδα Περιστέρη για το τι συμβαίνει με τους υπόλοιπους νεκρούς».

Ως προς τις επιγραφές, η κ. Κοτταρίδη επισημαίνει ότι «βρέθηκαν σε πέτρες μετακινημένες από την αρχική τους θέση στην περιοχή του λέοντα και όχι στον περίβολο» και πως «ακόμα και αν δεχθούμε ότι ανήκουν στον περίβολο από τις φωτογραφίες που δόθηκαν στη δημοσιότητα, φαίνεται ότι πρόκειται για τεκτονικές χαράξεις».

«Σε αυτές διαβάζεται μια λέξη ‘Ελαβον’ ή ‘Παρέλαβον’ ένα κεφαλαίο ‘Η’ και ένα συμπίλημα γραμμάτων που μπορεί να είναι ‘ΑΝΤ’. Το ‘Η’μπορεί να είναι ο αριθμός 8 ή οτιδήποτε άλλο, το ‘ΑΝΤ’ αρχικά του ονόματος κάποιου εργολάβου ή μάστορα. Η χάραξη είναι αμελέστατη και χρειάζεται πολλή φαντασία για να μπορέσει να αποδειχθεί οποιαδήποτε συνάφεια με το βασιλικό περιβάλλον. Και βεβαίως παραμένει ανοιχτό το ζήτημα της χρονολόγησης των επιγραφών» συνεχίζει.

Κατά την ίδια, προβληματική είναι και η ερμηνεία της ζωγραφισμένης ζωφόρου, για την οποία αναφέρει πως «θα πρέπει να περιμένουμε να καθαρίσει η ζωγραφική επιφάνεια από τους ειδικούς και μετά να βγάλουμε συμπεράσματα».

Τις θέσεις της κ. Περιστέρη στηρίζει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης, με άρθρο του στην ίδια εφημερίδα.

Όπως σημειώνει, μεταξύ άλλων, «η σημαντικότερη ένδειξη ότι ‘ηρώον’ του Ηφαιστίωνος υπήρχε στην ίδια τη Μακεδονία είναι το αναθηματικό ανάγλυφο του Μουσείου της Θεσσαλονίκης, από την Πέλλα, στο οποίο γυναικεία μορφή σπένδει στη φιάλη του νεκρού Ηφαιστίωνος, που έχει αφιππεύσει. Φέρει επιγραφή: Διογένης Ηφαιστίωνι ήρωι. Επομένως, τεκμηριώνεται o αφηρωισμός του Ηφαιστίωνος στη Μακεδονία».

Από την πλευρά της, η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Χρύσα Παλιαδέλη, μιλώντας την Πέμπτη στον Σκάι, χαρακτήρισε «ενδιαφέρουσα πρόταση» τη θέση της κ. Περιστέρη.

«Μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι το μνημείο χρονολογείται στα τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα ή στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια» υποστήριξε, επισημαίνοντας: «Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη, για χρόνια θα συζητάμε τις προτάσεις και θα δοθούν κι άλλα στοιχεία».

Όσον αφορά στον λέοντα της Αμφίπολης, η κ. Παλιαδέλη δήλωσε κατηγορηματικά ότι ανήκει στο μνημειακό σύνολο και ήταν τοποθετημένο στην κορυφή του λόφου.

Λεπτομέρειες για το μνημείο της Αμφίπολης στο αφιέρωμα του in.gr:

 
Leave a comment

Posted by on October 7, 2015 in Uncategorized

 

Αρχαιολόγοι: Παραγγελία του Μ. Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα ο τάφος της Αμφίπολης

Αρχαιολόγοι: Παραγγελία του Μ. Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα ο τάφος της Αμφίπολης
(Φωτογραφία:  Icon Photopress )
Τα επιγραφικά σήματα που αποδίδονται κατά την ανασκαφική ομάδα του Λόφου Καστά σε μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα ξεχώρισε η Κατερίνα Περιστέρη, ερμηνεύοντάς τα ως «συμβόλαιο κατασκευής έργου».

Παρουσιάζοντας την ανασκαφική έρευνα στο Λόφο Καστά της Αμφίπολης η αρχαιολόγος, υπεύθυνη της ανασκαφής, σε εκδήλωση στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ αναφέρθηκε στις λεηλασίες που υπέστη το μνημείο, ενώ για άλλη μια φορά στάθηκε στη σπουδαιότητά του χαρακτηρίζοντάς το «τεράστιο ταφικό συγκρότημα».

Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα της ανασκαφής στην Αμφίπολη, Μιχάλη Λεφαντζή, ο Μέγας Αλέξανδρος έδωσε την παραγγελία για την κατασκευή του μνημείου στον Δεινοκράτη. Όπως «προδίδουν» οι επιγραφές, το ταφικό μνημείο ήταν αφιερωμένο στον αδελφικό φίλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, χιλίαρχο του εταιρικού ιππικού και ναύαρχο Ηφαιστίωνα.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις «τρεις επιγραφές που αποτελούν συμβόλαια έργου του ταφικού μνημείου». Η μία εξ αυτών αναγράφει: «Παρέλαβον Ηφαιστίωνος Ηρώον», το γραπτό οικοδομικό «συμβόλαιο» δηλαδή παραλαβής του μνημείου -μια πλούσια εργολαβία- από τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο.
Το μονόγραμμα «ΑΝΤ» θεωρήθηκε από τους ανασκαφείς ότι αφορά τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο, αν και τέτοιου τύπου τυπικά μονογράμματα στους ορθοστάτες του περιβόλου υπήρχαν από την εποχή του Αντίγονου Γονατά μέχρι του Μονόφθαλμου. Όμως στην εποχή του Αντίγονου Γονατά, που ήταν μεταγενέστερη (πέθανε το 239 π.Χ.), δεν ήταν δυνατόν, σύμφωνα με τους ανασκαφείς, να κατασκευαστεί έναν τέτοιο τεράστιο έργο διότι δεν υπήρχαν χρήματα. Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Λεφαντζή, κλείνει η χρονολογική ψαλίδα στα πέντε-έξι χρόνια μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου (323 – 319 π.Χ.) οπότε αρχίζει η οικονομική κάμψη και οι διάδοχοι διαμοιράζουν το κράτος του έλληνα στρατηλάτη στον Τριπαράδεισο (321 π.Χ.).

Μιλώντας για τον αρχτέκτονα του μνημείου, η κ. Περιστέρη από την πλευρά της είπε ότι οι αρχαιολόγοι εντόπισαν ευρήματα με τη σφραγίδα του αρχιτέκτονα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Δεινοκράτη, ενώ έκανε λόγο για συγκεκριμένα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του τάφου.

Πηγαίνοντας προς το εσωτερικό του, ανέφερε ότι λόγω της σύλησης, στάθηκε «δύσκολο να έχουμε την εικόνα του κυρίως θαλάμου». Σημείωσε, ωστόσο, ότι βρέθηκαν θησαυροί, γυάλινα ελάσματα που μπορεί να προέρχονται από ξύλινο φέρετρο και χρυσά πλακίδια που ενδέχεται να αναπαριστούν νίκες.

Αναφερόμενη στο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η έρευνα, μίλησε για την Αμφίπολη ως μια από τις έξι πόλεις όπου θα χτιζόταν μεγάλος πολυτελής ναός. Προχωρώντας προς τα ρωμαϊκά χρόνια, αναφέρθηκε στη μεγάλη καταστροφή περιβόλου που το ένα μέρος του αποξυλώθηκε με αποτέλεσμα αρκετά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη να μη βρίσκονται στη θέση τους.

Μίλησε, ακόμη, για τα στοιχεία εκείνα του τάφου που ανασύρουν κάτι από μυθολογική εποχή, συγκρίνοντας το κεφάλι Σφίγγας με το κεφάλι του Διονύσου στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θάσου.

Παρά το ότι η μελέτη των ευρημάτων και η έρευνα συνεχίζεται, η κυρία Περιστέρη στην ομιλία της έδωσε αναλυτικά δεδομένα για τη χρονολόγηση του ταφικού συγκροτήματος στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα. Παρέθεσε τα πειστήρια που, εδώ και καιρό, επιτρέπουν στην ανασκαφική ομάδα να διατυπώνει με σαφήνεια ότι το σύνολο στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης -περίβολος ταφικό μνημείο, λέοντας- είναι πρωιμότερο από τα ρωμαϊκά χρόνια.

Η ζωφόρος

Είναι αξιοσημείωτο ότι έγινε ανασύνθεση κομματιών της ζωφόρου η οποία βρισκόταν στον τρίτο χώρο, εκεί που στο δάπεδο ήταν το βοτσαλοειδές ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης -του 4ου π.Χ. αιώνα με βάση την τεχνοτροπία του και συγκριτικά παραδείγματα που ανέφερε-, και στην οροφή η διακόσμηση σε τετραχρωμία (κυανό, μαύρο, κίτρινο λευκό). Η απόδοση έγινε από τον κ. Λεφαντζή, που περιγράφει το περιεχόμενο του κομματιού στον βορινό τοίχο, σημειώνοντας ότι περιλαμβάνει τον νεκρό που είναι έφιππος με λεοντοκεφαλή και ένα κράνος πολεμιστή, είτε σε μάχη είτε σε αρματοδρομία με τα όπλα του (φαρέτρα και θώρακας).

Λεπτομέρειες για το μνημείο της Αμφίπολης στο αφιέρωμα του in.gr:

31 φωτογραφίες

Επιμέλεια: Ελισάβετ Σταμοπούλου

Δημοσίευση: 30 Σεπ. 2015, 18:22 | Τελευταία ενημέρωση: 30 Σεπ. 2015, 23:13
 
Leave a comment

Posted by on October 7, 2015 in Uncategorized

 

Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 25-27 Σεπτεμβρίου – Οι εκδηλώσεις

Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 25-27 Σεπτεμβρίου - Οι εκδηλώσεις

Ποικίλες εκδηλώσεις προγραμματίζονται και φέτος στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (25-27 Σεπτεμβρίου). Ο θεσμός θεσπίστηκε επίσημα ως ευρωπαϊκό πρόγραμμα από το Συμβούλιο της Ευρώπης το 1991 και υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για τη διετία 2015-2016 το θέμα εορτασμού είναι «Βία και Ανεκτικότητα».

Σκοπός του θεσμού είναι η ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Έτσι, κάθε χρόνο, ένα Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου ανοίγουν τις πόρτες τους μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι.

Συναυλίες, γιορτές, εκθέσεις, ξεναγήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, έντυπα, προβολές ταινιών, αναπαραστάσεις δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να έρθουν σε επαφή με τα μνημεία με τρόπους πιο άμεσους, ευχάριστους και διασκεδαστικούς.

Στο Μουσείο της Ακρόπολης

Στο πλαίσιο των φετινών Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς και της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού, το Μουσείο Ακρόπολης θα προσφέρει στους επισκέπτες του τη δυνατότητα ν’ ανακαλύψουν τα τοπία, τους ανθρώπους και τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα από τη Σαμοθράκη, με τη βοήθεια των αρχαιολόγων-φροντιστών του Μουσείου.

Το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου και την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2015, από τις 5 μ.μ. έως τις 8 μ.μ., οι αρχαιολόγοι-φροντιστές θα βρίσκονται στο χώρο της περιοδικής έκθεσης «Σαμοθράκη. Τα Μυστήρια των μεγάλων θεών» για ν’ απαντούν στις ερωτήσεις των επισκεπτών.

Συνεχίζονται επίσης οι τακτικές θεματικές παρουσιάσεις για τη Σαμοθράκη από τους αρχαιολόγους-φροντιστές (η είσοδος στην περιοδική έκθεση είναι ελεύθερη όπως και η συμμετοχή στις παρουσιάσεις).

Αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής:

Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου
«Οι Μεγάλοι Θεοί της Σαμοθράκης και η Αθηνά της Ακρόπολης», 8 μ.μ. ελληνικά & 6 μ.μ. αγγλικά (για την συγκεκριμένη θεματική παρουσίαση είναι απαραίτητη η έκδοση εισιτηρίου γενικής εισόδου)

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου
«Σαμοθράκη. Τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών», 1 μ.μ. ελληνικά & 11 π.μ. αγγλικά

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου
«Σαμοθράκη. Τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών», 1 μ.μ. ελληνικά, 11 π.μ. αγγλικά & 11 π.μ. γαλλικά

Συμμετοχή: Έως 40 επισκέπτες ανά παρουσίαση. Τηρείται αυστηρά σειρά προτεραιότητας. Δήλωση συμμετοχής στο Γραφείο Πληροφοριών στην είσοδο του Μουσείου.

Το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου και την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου το Μουσείο θα παραμείνει ανοιχτό από τις 8 π.μ. έως τις 8 μ.μ. και η είσοδος θα είναι ελεύθερη για τους επισκέπτες από τις 5 μ.μ. έως τις 8 μ.μ.

Εκδηλώσεις στο Ιστορικό Αρχείο του ΠΙΟΠ

Το Ιστορικό Αρχείο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς συμμετέχει στον φετινό εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (25-27 Σεπτεμβρίου), διοργανώνοντας δράσεις που δίνουν το έναυσμα να αναστοχαστούμε σχετικά με την έννοια της ανεκτικότητας αλλά και τη μη ανοχή μας σε κάθε είδους βία.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεις έχει ως εξής:

Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου
Προβολή της βραβευμένης ταινίας «Οι 12 ένορκοι» του Σίντνεϊ Λιούμετ (ώρα έναρξης 21:00).

Δώδεκα ένορκοι καλούνται να καταλήξουν σε ομόφωνη ετυμηγορία σχετικά με τη θανατική καταδίκη ενός 18χρονου αγοριού. Ένας μόνον από αυτούς θα αντιτάξει την αμφιβολία του.

Αδυναμίες, προκαταλήψεις, στερεότυπα, υποκειμενικότητα και ανευθυνότητα θα αναφανούν σε μια αριστουργηματική καταγραφή της κοινωνικής πολυφωνίας. Πρόκειται για μια καθηλωτική δικαστική ιστορία, μια αλληγορία για την εφαρμογή της δημοκρατίας στην κοινωνία.

Σάββατο 26 – Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου
Θεατρική παράσταση του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου – Παιδική Σκηνή, «Τα Αδύνατα Δυνατά – Ο μικρός Νεόφυτος σε περιπέτειες», για παιδιά 7-12 ετών αλλά και τους γονείς τους (ώρα έναρξης 19:30).

Με θέατρο σιλουετών, ζωντανή μουσική, ακροβατικά και διαδραστικά παιχνίδια προσεγγίζεται το θέμα του σχολικού εκφοβισμού με χιούμορ και ευαισθησία.

Κείμενο-σκηνοθεσία: Ντίνα Σταματοπούλου
Σκηνικά-κοστούμια: Μάριος Ράμμος
Πρωτότυπη μουσική: Πλάτων Τσαμαδός
Σχεδιασμός φωτισμών: Μαρία Γοζαδίνου
Artwork: Παναγιώτης Σπούλος
Ερμηνείες: Γιώργος Αλεβυζάκης, Δανάη Επιθυμιάδη, Σταύρος Δάλκος, Αναστασία Ευστρατιάδη

Παράλληλη έχει προγραμματιστεί θεματική ξενάγηση ενηλίκων στον χώρο, το έργο και το περιεχόμενο του Ιστορικού Αρχείου.

Πληροφορίες:
Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις θα είναι ελεύθερη για το κοινό. Απαραίτητη η κράτηση θέσεων (τηλ.: 210 3418011, 9:00 – 17:00).
Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ: Δωρίδος 2 & Λεωφόρος Ειρήνης 14, Ταύρος

 
Leave a comment

Posted by on September 24, 2015 in Uncategorized

 

Τα χαρτιά της για την Αμφίπολη αναμένεται να ανοίξει η Κ.Περιστέρη. Σε εκδήλωση του ΑΠΘ

Τα χαρτιά της για την Αμφίπολη αναμένεται να ανοίξει η Κ.Περιστέρη

Με ενδιαφέρον αναμένεται την επόμενη Τετάρτη, 30 Σεπτεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, η εκδήλωση-παρουσίαση της πορείας των ανασκαφικών εργασιών στον πολυσυζητημένο, την τελευταία διετία, λόφο Καστά της Αμφίπολης.

Στην εκδήλωση – παρουσίαση αναμένεται, σύμφωνα με το πρόγραμμα, να μιλήσουν ο πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, καθηγητής Γρηγόρης Τσόκας, με θέμα «Αποτελέσματα γεωφυσικών και γεωλογικών ερευνών στον Καστά», αλλά και η αρχαιολόγος, ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης, προϊστάμενη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη.

Ο κ. Τσόκας ήταν ένας από τους εισηγητές στο προ εξαμήνου αρχαιολογικό συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον περασμένο Μάρτιο, όπου και μίλησε για τα «προβλήματα γεωφυσικής εξερεύνησης των τύμβων, καθώς το βάθος των επιχώσεων και η κατασκευή του περιβόλου που δημιουργεί γεωφυσικές ανωμαλίες που καθιστούν απαγορευτική τη δυνατότητα των απεικονίσεων».

Αντίθετα, η κ. Περιστέρη δεν είχε συμμετάσχει με εισήγησή της στο συνέδριο, ούτε όμως και στην πρόσφατη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου στην Αθήνα (όπου συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν τελικά οι μελέτες για την εξασφάλιση των πρανών, την αποστράγγιση των υδάτων, τη συντήρηση επιχρισμάτων, αλλά και των τριών δαπέδων του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά, στην Αμφίπολη).

Την εκδήλωση – παρουσίαση, με τίτλο «Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» διοργανώνει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ο Σύλλογος Αποφοίτων του ΑΠΘ και είναι ανοιχτή για το κοινό.

Στην εκδήλωση του ΑΠΘ, μετά τον χαιρετισμό του πρύτανη – καθηγητή Περικλή Μήτκα, θα ακολουθήσει ομιλία, με θέμα «Αποτελέσματα γεωφυσικών και γεωλογικών ερευνών στον Καστά», από τον κ. Τσόκα και ομιλία με θέμα: «Ταφικό συγκρότημα Τύμβου Καστά Αμφίπολης: Ανασκαφική Έρευνα 2012-2014», από την Κατερίνα Περιστέρη.

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του ΑΠΘ, δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης.

 
Leave a comment

Posted by on September 24, 2015 in Uncategorized

 

Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ Υστερομινωικός λαξευτός τάφος βρέθηκε στη Μονή Μαλεβιζίου

Ένας λαξευτός τάφος της ύστερης μινωικής περιόδου (περίπου 1300 π.Χ), εντοπίστηκε σε αγροτική περιοχή της Μονής Μαλεβιζίου, στο νομό Ηρακλείου.

<p> 	Φωτογραφία αρχείου</p>

Φωτογραφία αρχείου

Πρόκειται για τον δεύτερο τάφο που εντοπίζεται στην ευρύτερη περιοχή της Μονής, μετά από εκείνον που αποκαλύφτηκε τον Ιούνιο του 2014, κατά τη διάρκεια των εργασιών κατασκευής της μονάδας βιολογικού καθαρισμού του οικισμού.

Το νέο αρχαιολογικό εύρημα, σύμφωνα με τον δήμο Μαλεβιζίου είναι μεσαίου μεγέθους ομαδικός τάφος που περιείχε πήλινες σαρκοφάγους, αγγεία και πολλά άλλα ευρήματα.

Μετά την ανακάλυψη, ειδοποιήθηκε η αρμόδια αρχαιολογική Υπηρεσία, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η ανασκαφή για την προστασία των ευρημάτων. Συνεπικουρουμένη από τις υπηρεσίες του δήμου Μαλεβιζίου, που παρείχαν αρχαιολόγο, φύλακα αρχαιοτήτων και την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή, η Εφορεία Αρχαιοτήτων πραγματοποίησε σύντομη σωστική ανασκαφή, η οποία απέδωσε πλουσιότατα ευρήματα.

Ειδικότερα, περισυλέγησαν δύο μεγάλες πήλινες σαρκοφάγοι, αρκετά αγγεία που συνόδευαν τις ταφές και πολλά ακόμη μικρότερα αντικείμενα. Μετά από ολιγοήμερη αλλά εντατική έρευνα, η ανασκαφή ολοκληρώθηκε και τα αρχαία αντικείμενα μεταφέρθηκαν στα εργαστήρια της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων, για συντήρηση και μελέτη ενώ οι εργασίες του Δήμου, θα συνεχιστούν απρόσκοπτα.

«Η περιοχή του δήμου Μαλεβιζίου, τελούσε, θα έλεγε κανείς, εν υπνώσει, σε σχέση με την αποκάλυψη αρχαιολογικών ευρημάτων, τις τελευταίες δεκαετίες» ανέφερε σε δηλώσεις του ο δήμαρχος Μαλεβιζίου Κώστας Μαμουλάκης.

Παράλληλα, επισήμανε ότι την τελευταία πενταετία, το πλούσιο τεχνικό πρόγραμμα έργων, που εκτελείται από άκρου εις άκρον στο Μαλεβίζι, έχει οδηγήσει στην ανακάλυψη πολλών νέων αρχαιολογικών θέσεων, που δίνουν άλλη διάσταση στον ρόλο της περιοχής κατά τη διάρκεια του λαμπρού αρχαίου κρητικού πολιτισμού.

Ακόμη, ο κ. Μαμουλάκης σημείωσε ότι ο δήμος Μαλεβιζίου είναι πάντα στο πλευρό των αρμόδιων υπηρεσιών για την προστασία και της ανάδειξης της λαμπρής πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας.

Τέλος, ευχαρίστησε τους αρχαιολόγους της Εφορείας, τους αντιδημάρχους ‘Αρη Σαλούστρο και Θανάση Κύρκο, καθώς και τον πρόεδρο του οικισμού Γιάννη Πατραμάνη για τον άμεσο συντονισμό των ενεργειών τους προσκειμένου τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα να τύχουν της αρμόζουσας προστασίας.

 
Leave a comment

Posted by on September 24, 2015 in Uncategorized

 

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ «Στο φως» αρχαίο κρεοπωλείο

Κρεοπωλείο και δίπλα παντοπωλείο. Το πρώτο έχει αποκαλυφθεί στη δωρική στοά μήκους 34 μέτρων που βρέθηκε στη δυτική πλευρά της Αγοράς της αρχαίας Μεσσήνης.

 Μαζί με τη στοά θα «σηκωθεί» και το περιστύλιο με τους αρράβδωτους κίονες, που αντιστοιχεί σε αρχαίο κρεοπωλείο.

Μαζί με τη στοά θα «σηκωθεί» και το περιστύλιο με τους αρράβδωτους κίονες, που αντιστοιχεί σε αρχαίο κρεοπωλείο.

Μάλιστα, ήταν τόσο πολυσύχναστο ώστε, όπως μας είπε ο ανασκαφέας Πέτρος Θέμελης, «έχει δημιουργηθεί γούβα στο κατώφλι του από τα πόδια των ανθρώπων που το διάβαιναν επί αιώνες» (3ος π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.).

Μαζί με τη στοά λοιπόν θα «σηκωθεί» και το περιστύλιο με τους αρράβδωτους κίονες, που αντιστοιχεί σε αρχαίο κρεοπωλείο (σφαγείο για την ακρίβεια), το οποίο αποτελούσε ένα από τα καταστήματα αυτής της πλευράς της Αγοράς. Η υλοποίηση όλων αυτών έχει ήδη ξεκινήσει, μετά και τη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Ο κ. Θέμελης τονίζει πως είναι η πρώτη φορά που εντοπίζουμε κρεοπωλείο στους ελληνιστικούς χρόνους. Συνήθως έχουμε το ρωμαϊκό macelum. Η μικρή αυλίτσα χρησιμοποιούνταν ως σφαγείο. Το κρεοπωλείο ταυτίστηκε με επιγραφή του 1ου αι. μ.Χ., που βρέθηκε στη στοά και πληροφορεί ότι ένας εύπορος Μεσσήνιος ξόδεψε 1.875 δηνάρια από την περιουσία του για να επισκευαστεί η στέγη της και να τοποθετηθούν κονιάματα.

Η ογκώδης πέτρα με οπή για το δέσιμο των μεγάλων ζώων, που εντοπίστηκε στη βορειοανατολική γωνία του περιστυλίου

Η ογκώδης πέτρα με οπή για το δέσιμο των μεγάλων ζώων, που εντοπίστηκε στη βορειοανατολική γωνία του περιστυλίου

Υπάρχουν και σημαντικά ίχνη που μαρτυρούν τη χρήση ως σφαγείου και μαγαζιού: Μια ογκώδης πέτρα με οπή για το δέσιμο των μεγάλων ζώων, που εντοπίστηκε στη βορειοανατολική γωνία του περιστυλίου, όπως και οι αύλακες γύρω από την πέτρα όπου έτρεχαν το αίμα και το νερό.

«Υπάρχει μια επιγραφή που συνδέεται με γενικές επισκευές κτιρίων τα οποία είχαν καταστραφεί από σεισμό. Ενα από αυτά είναι και η στοά ενός παντοπωλείου, που δεν έχουμε βρει ακόμα, και σύμφωνα με την επιγραφή ήταν κοντά στη στοά του κρεοπωλείου» συμπληρώνει ο κ. Θέμελης.

Η αναστήλωση της δωρικής στοάς, που έχει ήδη ξεκινήσει, δεν θα αργήσει να ολοκληρωθεί. Υπάρχει όλο το υλικό και δεν χρειάζεται παραπάνω από ένας μήνας για να τοποθετηθεί στη θέση του.

Το αναστηλωτικό πρόγραμμα, που πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια στον αρχαιολογικό χώρο, είναι ενταγμένο σε ΕΣΠΑ. Ολοκληρώνεται στο τέλος του έτους -εκτός αν δοθεί μικρή, ευκταία παράταση- και αφορά επίσης στις αναστηλώσεις μνημείων όπως της τρίκλιτης βόρειας στοάς της Αγοράς, των εντυπωσιακών Γυμνασίου και Σταδίου και ενός πύργου στα τείχη της αρχαίας Μεσσήνης.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ, ΕΘΝΟΣ, 22/9/2015

 
Leave a comment

Posted by on September 24, 2015 in Uncategorized