Ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού με τη γ.γ. του υπουργείου Λίνα Μενδώνη στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου
Μήπως την πατήσαμε από το «Φόκους» (και) γιατί του χρωστούσαμε ένα σεβαστό ποσόν; Ωστόσο, δεν είναι μόνο τα χρέη στο «Φόκους», αλλά συνολικά 120 εκατ. ευρώ που χρωστάμε σε ΜΜΕ του εξωτερικού. Και παραπάνω από 150 εκατ. ευρώ είναι τα χρέη στον πολιτισμό και στον αθλητισμό, όπως ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλος Γερουλάνος. Για να υπάρξει «αξιοκρατία και διαφάνεια στον τρόπο με τον οποίο δίνονται χρήματα για τον πολιτισμό και τον αθλητισμό», το ΥΠΠΟΤ παρουσίασε τη «νέα διαδικασία επιχορηγήσεων», τη δημιουργία του «Μητρώου Πολιτιστικών Φορέων».
- Σημειώνουμε ότι μέσα σε έξι μήνες το ΥΠΠΟΤ δέχτηκε 400 αιτήσεις για χρηματοδότηση!
«Το Μητρώο είναι το πρώτο βήμα για να υπάρχει διαφάνεια στις επιχορηγήσεις και το πρώτο βήμα για να πηγαίνουν τα χρήματα του Ελληνα φορολογούμενου εκεί που πιάνουν τόπο», τόνισε ο υπουργός. «Τέρμα τα ρουσφέτια», λέει και υπερθεματίζει: ακόμη και ο Κάρολος Κουν, σήμερα, θα περνούσε από το Μητρώο. Πόσα χρήματα θα μοιραστούν οι επιχορηγούμενοι; «Δεν θέλουμε να συγκεκριμενοποιήσουμε το ποσόν, γιατί δεν είμαστε βέβαιοι λόγω της οικονομικώς κατάστασης», απάντησε.
Ο υπουργός ανακοίνωσε ότι καταργείται το ΕΚΕΘΕΧ, μια και «ο λόγος που ιδρύθηκε δεν εκπληρώθηκε». Το θεσμικό πλαίσιο των ΔΗΠΕΘΕ θα επανεξεταστεί από την αρχή στο πλαίσιο του «Καλλικράτη». Στόχος είναι να συνεχίσουν να λειτουργούν. Το υπουργείο θα προχωρήσει σε συγχωνεύσεις φορέων(π.χ. ΟΠΕΠ και ΤΑΠΑ), ενώ φορείς (π.χ. Κέντρο Κινηματογράφου και ΕΚΕΒΙ) θα συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους.
Γίνεται μεγάλη προσπάθεια να μην κλείσει η Λυρική, αλλά «είναι κάτι για το οποίο δεν μπορώ, αυτήν τη στιγμή, να εγγυηθώ. Το χρέος της ΕΛΣ είναι αφόρητο για το ΥΠΠΟΤ». Ο κ. Γερουλάνος κατέληξε ότι «η συμβολή των ιδιωτών στον πολιτισμό είναι απαραίτητη» και ότι «η παρουσία του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό δεν είναι θέμα κόστους, αλλά πηγή ανάπτυξης».
Αντιγόνη Καράλη, ΕΘΝΟΣ, 29/04/2010
Monthly Archives: April 2010
Χρωστάμε στο «Φόκους» και 120 εκ. σε πολλούς
Τα θεμέλια του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού στην Ολλανδία
Το άγαλμα του Γιαν ντε Βιτ στο Ντόρντρεχτ (καθιστός). Πλάι του στέκεται ο αδελφός του Κορνέλις. Μαζί στον αγώνα για τον διαφωτισμό και στον θάνατο. Το φως του ήλιου δίνει παράξενο, αιμάτινο χρώμα στον Γιαν ντε Βιτ. Της θυσίας αίματα…
Της Κωνσταντίνας Ρίτσου
- Είκοσι χρόνια φωτισμένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και κοινωνικής ασφάλειας τον 16ο αιώνα
Είναι μετά το 1600 μ.Χ. που η Ολλανδία άρχισε να βγαίνει από μια τραγωδία. Το τριακονταετή πόλεμο με την Ισπανία. Μετά από καταπίεση ξένου τυράννου και μαθημένοι ήδη να κυβερνώνται με συμμετοχή και αντιπροσώπευση αποζητούν ελευθερίες.
Όμως ο ολλανδικός λαός μόλις είχε νικήσει μιαν αυτοκρατορία, που κυριαρχούσε στους Ωκεανούς, και που ο Κολόμβος της χάρισε τον Ατλαντικό σαν να ’τανε δική της λίμνη. Μια αυτοκρατορία με υπέροχες, πανέμορφες πόλεις: Μαδρίτη, Τολέδο, Βαγιαδολίδ, Γρανάδα. Η Ισπανία, η μεγάλη Κυρία του Νέου Κόσμου.
Από την άλλη μεριά ο αντάρτης που της αντιστάθηκε. Η Ολλανδία, μια μικρή χώρα που φτιάχτηκε από τον Ωκεανό, κυβερνημένη από εμπόρους και τεχνίτες που όμως δεν θεωρούσαν καμιά θυσία αρκετή προκειμένου να ζήσουν ελεύθεροι.
Μόλις η τυραννία απομακρύνθηκε, η μικρή χώρα άρχιζε να πλουτίζει. Βιοτεχνία, κτηνοτροφία, αλιεία να απλώνεται ταχύτατα στις θάλασσες. Το εμπόριό της έφθασε γρήγορα έως την αμερικανική ήπειρο και τη Νότια Ασία. Το 1602 ιδρύεται στο Άμστερνταμ η πανίσχυρη Εταιρεία των Ινδιών. Οι Ολλανδοί αποκαλούνται «δρομείς των θαλασσών».
«Οι κάτοικοι της Ολλανδίας», έγραφε λόγιος της εποχής, «καμαρώνουν σαν εμπορικοί αφέντες όλων των χωρών. Η Νορβηγία είναι το δάσος τους. Τα ποτάμια Ρήνος, Γκαρόν και Ντορντόν τα αμπέλια του κρασιού τους. Η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιρλανδία τα βοσκοτόπια τους. Η Πρωσία και η Πολωνία οι σιτοβολώνες τους. Η Ινδία και η Αραβία οι κήποι τους»…
Μόλις έφυγαν οι Ισπανοί, άρχισε η δημοκρατική κυριαρχία μιας ομοσπονδίας πολιτειών. Πρώτα το Άμστερνταμ, το «μεγάλο ρολόι της Ολλανδίας». Η Χάγη, το Ντόρντρεχτ, το Ρότερνταμ, το Λέιντεν, το Χάρλεμ. Πανέμορφα τοπία που τα ομορφαίνανε ακόμα πιο πολύ τα πολυάριθμα κανάλια.
Και μέσα στον πλούτο, την ομορφιά και την ελευθερία της δημοκρατίας άρχισαν και άλλα να ανθίζουνε. Οι τέχνες. Οι επιστήμες. Ξεκίνησε ο Χρυσός Αιώνας της Ολλανδίας, που 70 χρόνια μετά έφθασε σε πλήρη άνθηση, αλλά και πτώση..
Ζωγράφοι. Πόττερ, Ρίσνταελ, Νέτσερ και τόσοι άλλοι. Και πάνω απ’ όλους ένας θρόνος. Για τον Ρέμπραντ. Επιστήμες, φιλοσοφία, ποίηση. Χίγκενς, Κατς, Σπινόζα. Ο μεγάλος γιατρός Τουλπ. Για να θυμηθούμε και τον περίφημο πίνακα του Ρέμπραντ «Η ανατομία του καθηγητή Τουλπ”. Ο σοφός Γκρότιους που έθεσε τα θεμέλια μιας νομοθεσίας βασισμένης στα ανθρώπινα δικαιώματα και που ο ίδιος στερήθηκε τα δικά του λόγω των εκκαθαρίσεων του πρίγκιπα Μωρίς. Ο Σπινόζα, ο μελετητής των φυσικών νόμων. Και ο ντε Καρτ, που τη διάλεξε για χώρα του. Για να σκεφτεί και να δημιουργήσει. «Cognito ergo sum», «Σκέφτομαι άρα υπάρχω».
Οι ελληνιστικές και λατινικές σπουδές παντού. Στα πανεπιστήμια της Ουτρέχτης, του Λέιντεν, ελληνιστικά και λατινικά σχολεία στο Άμστερνταμ και στο Ντόρντρεχτ. Οι λογοτεχνικές και φιλοσοφικές συναθροίσεις είχαν γίνει δραστήριοι κύκλοι της καθημερινής ζωής. Για άνδρες και γυναίκες.
Η ισότητα και η ελευθερία, χαρακτηριστικά της Δημοκρατίας, είχαν ήδη κυριαρχήσει στις συνειδήσεις. Δημιουργήθηκε ομοσπονδία επτά επαρχιών με ισχυρότερη την Ολλανδία που έλεγχε το 70% της οικονομίας. Οι αστοί των πόλεων εξέλεγαν τους αντιπροσώπους, τους βουλευτές τους. Και αυτοί αντιπροσώπευαν την πόλη και στην κεντρική βουλή στη Χάγη, το Μπίνενχοφ.
Ο Οίκος της Οράγγης, ωστόσο, έκανε στις αρχές του 17ου αιώνα δυο πραξικοπήματα για να μετατρέψει το πολίτευμα σε μοναρχία. Το πρώτο, του πρίγκιπα Μωρίς πέτυχε και αποκεφάλισε τον τότε πρόεδρο της Ολλανδίας Ολντενμπάρνεβελντ. Μετά τον θάνατο του Μωρίς επανήλθε η Δημοκρατία ώσπου καταλύθηκε από πραξικόπημα του Γουλιέλμου Β’ που όμως απέτυχε μπροστά στην αντίσταση των αστών του Άμστερνταμ το 1652.
Από τότε αρχίζουν 20 χρόνια φωτισμένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Αρχιτέκτονας αυτής της χρυσής εποχής ήταν ο τέσσερις φορές εκλεγμένος πρόεδρος της Ολλανδίας Γιαν ντε Βιτ. Μεγάλος νομικός και από τους καλύτερους μαθηματικούς της εποχής του, ασχολήθηκε για πρώτη φορά με τη δημιουργία κρατικά οργανωμένης κοινωνικής ασφάλισης. Γι’ αυτό και σήμερα μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία της Ολλανδίας διαφημίζεται ως η «πρώτη ασφαλιστική».
Η αριστουργηματική αυτή μαθηματική – κοινωνική εργασία έχει τίτλο «Η αξία των ετήσιων επιδομάτων ζωής συγκρινόμενη με τους όρους εξαγοράς». Στην πραγματικότητα ως εργασία ολοκληρώθηκε πλήρως και εκδόθηκε το 1671. Θεωρείται ως η θεμελίωση της κοινωνικής ασφάλισης. Ακόμα τη συμβουλεύονται οι σύγχρονες ασφαλιστικές εταιρείες.
Έτσι, μέσα στην ολλανδική δημοκρατία και τις έξι επαρχίες τις ενωμένες μαζί της, δημιουργήθηκε ένα δομημένο κοινωνικό σύστημα, μοναδικό για την τότε Ευρώπη. Όταν στις άλλες χώρες οι φτωχοί, οι απόμαχοι της ζωής και τα ορφανά πέθαιναν στα ρείθρα των δρόμων, εκεί αναπτύχθηκε κοινωνική ασφάλιση και πρόνοια για ασθένεια και σύνταξη. Ένα πρωτοποριακό έργο για την ανθρωπότητα και τις γενιές που ακολούθησαν.
Οι οίκοι ευγηρίας για τους απόμαχους της ζωής, από ναυτικούς έως γριές ανύπαντρες υπηρέτριες, σώζονται ακόμα και σήμερα, περιποιημένα δωματιάκια που βλέπουν σε όμορφους κήπους, σήμερα μουσεία. Τα νοσοκομεία αποτελούσαν πρότυπο. Ο πρίγκιπας Κόζιμος των Μεδίκων, που επισκέφθηκε το ψυχιατρείο του Άμστερνταμ, διακήρυττε τον ενθουσιασμό του για την πολιτισμένη ατμόσφαιρα. Τα ψυχιατρεία αλλού ήταν θλιβερά άσυλα.
Ο πρεσβευτής μιας εχθρικής τότε στην Ολλανδία χώρας, της Αγγλίας, Ουίλιαμ Τεμπλ, ένθερμος θαυμαστής του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης του Γιαν ντε Βιτ, μας άφησε αναλυτικές πληροφορίες στο έργο του «Ο τέλειος Ολλανδός».
Σημειωτέον ότι η κοινωνική ασφάλιση έφυγε από τον έλεγχο της Εκκλησίας και δεν αποτελούσε πια ελεημοσύνη. Επιτροπές αστών έλεγχαν και τα ιδρύματα της Εκκλησίας. Ακόμη η ισχύ, της Εκκλησίας είχε περιοριστεί στη χώρα προς χάριν της ελευθερίας συνείδησης. Ωστόσο η Εκκλησία δεν τα συγχώρησε αυτά στον Γιαν ντε Βιτ και τους δημοκράτες οπαδούς του, το «Κόμμα της Αληθινής Ελευθερίας», όπως λέγονταν.
Τότε ακόμα άρχισαν οι εργαζόμενοι σε εταιρείες, όπως αυτή των Ανατολικών Ινδιών, να γίνονται μέτοχοι στις εργασίες τους. Εισήχθησαν δε και οι μετοχές και το Χρηματιστήριο.
Άρχισε να διαμορφώνεται η νοοτροπία ενός φωτισμένου αστού – πολίτη που δεν ήθελε να πεινά και να υποφέρει ο διπλανός του, αντιλαμβανόμενος πως το να υποφέρουν οι γύρω θα είχε επίπτωση σε αυτόν, και την αναγκαιότητα ενός κράτους πρόνοιας και δικαίου που θα προστατεύει και τον πιο αδύναμο.
Όμως το πρότυπο αυτό πολεμήθηκε άγρια. Τα είκοσι χρόνια διακυβέρνησης του προέδρου ντε Βιτ σπαράσσονταν από πολέμους κυρίως με την Αγγλία. Ο οίκος της Οράγγης παραμόνευε σε κάθε ευκαιρία. Το 1672 επιτίθενται μαζί η Αγγλία , η Γαλλία και η Γερμανία. Ο Γιαν ντε Βιτ, για να αποφύγει εμφύλιο, παραιτείται υπέρ του πρίγκιπα Γουλιέλμου του Γ’ της Οράγγης. Εξυφαίνεται μια απαίσια συνωμοσία εναντίον αυτού και του αδελφού του Κορνέλις ντε Βιτ και την 20η Αυγούστου 1672, με μια οργανωμένη εξέγερση, λυντσάρονται με φρικτό τρόπο από έναν όχλο που έφθασε έως τον κανιβαλισμό.
Όμως ο σπόρος του διαφωτισμού είχε πέσει. Το ποτάμι της Αναγέννησης δεν γυρνούσε πίσω. Ο διαφωτισμός συνέχισε στη γειτονική Γαλλία. Στην Ολλανδία όπου αναπτύχθηκε το «κίνημα των πατριωτών», με όλες τις αρχές της Γαλλικής Επανάστασης. Υποστήριξε θερμά και την Αμερικάνικη Επανάσταση με διακηρύξεις σαν του Τζέφφερσον για «αναφαίρετα δικαιώματα στην ζωή, την ελευθερία και την επιδίωξη της ευτυχίας». Καταπνίγηκε από τον πρωσικό στρατό που εισέβαλε στο Άμστερνταμ. Ο Αμερικανός πρόεδρος Άνταμς δέχθηκε τότε τους Ολλανδούς πρόσφυγες γιατί η Γαλλία ήταν ακόμη μοναρχία. Ωστόσο σύντομα φάνηκε το αποτέλεσμα του Γαλλικού Διαφωτισμού και η ανθρωπότητα συγκλονίστηκε. Όπως μας λέει ο μεγάλος Ουγκώ «μάτωσε ναι, αλλά βάδισε».
Σήμερα στο Ρότερνταμ, έξω από μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία, υπάρχει ένα άγαλμα του Γιαν ντε Βιτ. Λίγοι Ολλανδοί θυμούνται γιατί.
Όμως στη συνείδηση των λαών υπάρχει και ένα άλλο είδος μνήμης. Ο ολλανδικός λαός, για να πει πως κάποιος είναι παλικάρι λέει «ένας νέος των ντε Βιτ». Το καλύτερο ίσως μνημόσυνο για τους ξεχασμένους πρωτοπόρους του ολλανδικού Διαφωτισμού. Σε μιαν εποχή μάλιστα πισωγυρίσματος όπου και τα κεκτημένα παλιών αιώνων είναι παγκόσμια υπό κατεδάφιση…
Στον αγώνα και οι καλλιτέχνες
- Με αποφάσεις τους συμμετέχουν στη 48η απεργία (21 και 22 Απρίλη) που καλεί το ΠΑΜΕ, ηθοποιοί, μουσικοί, χορωδοί της Λυρικής
 |
Οι αρχαιρεσίες για την εκλογή νέων οργάνων διοίκησης στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) τον περασμένο μήνα, έγιναν σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη περίοδο λόγω της επιβολής από την κυβέρνηση των τελευταίων μαζικών αντεργατικών ρυθμίσεων, οι οποίες καταργούν πολλά κεκτημένα δικαιώματα των ηθοποιών, ωθώντας το μεγαλύτερο μέρος του κλάδου στην παρατεταμένη ανεργία και την εξαθλίωση.
Ανακοινώθηκαν τα νέα φορολογικά μέτρα που χαρακτηρίζουν την εργασία τους ως προϊόν και τους εντάσσουν στο καθεστώς του ΦΠΑ, με υποχρέωση καταβολής 10% στα Δελτία Παροχής. Πέρσι, επιβλήθηκε αύξηση των απαιτούμενων ενσήμων για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από 50 σε 100 ένσημα, με αποτέλεσμα να στερηθεί μεγάλο μέρος των ηθοποιών την περίθαλψη και την ασφάλεια. Επίσης, έγινε μείωση της σύνταξης από το 80% των αποδοχών της τελευταίας πενταετίας στο 70%. Ενώ, με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο προβλέπεται σημαντική αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Ετσι, με απόφαση του ΔΣ, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών αποφάσισε να συμμετέχει στη 48ωρη απεργία στις 21 και 22 Απριλίου, που καλεί το ΠΑΜΕ.
Κάλεσμα στα μέλη του, να συμμετέχουν στη 48ωρη απεργία (21 – 22/4) και στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ στο Σύνταγμα (12μ.), απευθύνει και ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, τονίζοντας πως «στο χώρο του πολιτισμού η επίθεση συνεχίζεται με καταστρεπτικές συνέπειες, με χαρακτηριστικό την εξαθλίωση χιλιάδων συναδέλφων». Ο ΠΜΣ ζητά να αποσυρθούν τα αντιλαϊκά μέτρα (λ.χ. το φορολογικό νομοσχέδιο), να μην κατατεθεί το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο, να υπογραφούν ΣΣΕ σε όλους τους χώρους με ουσιαστικές αυξήσεις. Να μην απολυθεί κανένας συμβασιούχος από τα Μουσικά Σύνολα και να μονιμοποιηθούν όλοι. Δημόσια και δωρεάν μουσική παιδεία κ.ά.
Να συμμετέχουν μαζικά στη 48ωρη απεργία και στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ, καλεί τα μέλη του και ο Σύλλογος Καθηγητών Ωδείων Αναγνωρισμένων (ΣΚΩΑ), τονίζοντας την ανάγκη αντίστασης στις προκλήσεις της κυβέρνησης – μεγαλοεπιχειρηματιών, τη συσπείρωση του κλάδου και την ενδυνάμωση του σωματείου.
- Η Λυρική, περιουσία του λαού
Την απόφασή του να συμμετέχει στη 48ωρη απεργία (21- 22/4) ανακοίνωσε και το Σωματείο Χορωδών Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ζητώντας απόσυρση των αντιλαϊκών κυβερνητικών μέτρων, κάλυψη του ελλείμματος και αύξηση της χρηματοδότησης της ΕΛΣ, μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων, ακύρωση της σύμβασης του Δημοσίου με το «Ιδρυμα Στ. Νιάρχος» κ.ά.
- ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Σάββατο 17 Απρίλη 2010
«Σφίγγουν τα ζωνάρια» στο υπουργείο Πολιτισμού
- Για το θέμα της διεκδίκησης των Γλυπτών, ο Παύλος Γερουλάνος δήλωσε: «Θα έρθει η ώρα να ανεβάσουμε τη θερμοκρασία»
«Σφίγγει το ζωνάρι» το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, αλλά ο Παύλος Γερουλάνος, στον οποίο και ανήκει η δήλωση, δεν παύει να ελπίζει. Τι; Οτι στον τριετή κυβερνητικό προγραμματισμό ο προϋπολογισμός θα είναι «σταθερός ή ανερχόμενος».
Για να το πετύχει, κάνει επαφές με τον υπουργό Οικονομικών, αλλά και εξορθολογισμούς.
Ζητεί από τους εποπτευόμενους φορείς συγκεκριμένα πράγματα. Από τον διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου κ. Χουβαρδά, επί παραδείγματι, ζήτησε συγκεκριμένο προϋπολογισμό.
Πάντως, διέψευσε ότι δέχθηκε παραίτησή του και ανακοίνωσε ότι «η ανανέωση θητείας είναι τυπική».
Εξορθολογισμό έχει ζητήσει και από τον Οργανισμό Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού όπως και από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, μέχρι να δει αν θα συνενώσει τους δύο φορείς ή αν θα δημιουργήσει νέο.
Το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού ίσως οδεύει προς κατάργηση, αλλά οι επιχορηγήσεις θα εξακολουθήσουν να δίνονται. Θα υπάρξει αναστοχασμός για πολλά ζητήματα.
Το 2012 που θα εορταστούν τα εκατό χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, «είναι μια μεγάλη ευκαιρία για συντονισμό των εποπτευόμενων φορέων της πόλης, που μάλιστα έχουν δυνατή φωνή».
Για το μεγάλο θέμα διεκδίκησης των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο Παύλος Γερουλάνος είναι κατηγορηματικός: Πρέπει να συνεχίσουμε με σύνεση και σοβαρότητα. Στη συνάντηση που θα γίνει την ερχόμενη εβδομάδα στην UNESCO, θα ακολουθήσουμε τη μέχρι σήμερα τακτική μας. Αλλά χρειάζεται ηρεμία.
«Τώρα έρχονται οι Ολυμπιακοί του Λονδίνου», λέει. «Πολλά μπορούμε να κάνουμε. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να μη δώσουμε την Ολυμπιακή Φλόγα. Αλλωστε, τη δίνουμε στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Αλλά δεν είναι ώρα τώρα, που όλα τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρονται στην Ελλάδα με απαξιωτικό τρόπο, να ξεκινήσουμε μια βλακώδη συζήτηση. Θα έρθει η ώρα να ανεβάσουμε τη θερμοκρασία στο δωμάτιο».
Αγγελική Κώττη
ΠΑΝΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ Η εργατική τάξη χρειάζεται τον πολιτισμό
Το ΠΑΜΕ βλέπει την Τέχνη και τον Πολιτισμό ως λαϊκό δικαίωμα και την πάλη για τη διεκδίκησή τους ως μέρος της ταξικής πάλης, του αγώνα των εργατών και του εργαζόμενου λαού κόντρα στα σκουπίδια της πολιτιστικής βιομηχανίας του κεφαλαίου.
«Οσο κι αν οι καιροί είναι δύσκολοι, όσο και αν το κεφάλαιο και οι υποστηρικτές του μας αφαιρούν δικαιώματα και κατακτήσεις, όσο κι αν προσπαθούν να γονατίσουν, συντρίψουν το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, να αλλοιώσουν τη συνείδηση της εργατικής τάξης, να την ταΐσουν με πολιτιστικά σκουπίδια, δε θα το καταφέρουν.
Γνωρίζουμε ότι η τέχνη, ο πολιτισμός είναι εφόδια, είναι τρόπος σκέψης, είναι στάση ζωής. Γνωρίζουμε και αντιστεκόμαστε στη σαβούρα που καθημερινά μας κατακλύζει, αφού ο πολιτισμός και η τέχνη στα χέρια των καπιταλιστών έχουν μια και μοναδική ερμηνεία: Εμπόρευμα – Κέρδος.
Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα τολμάει να κάνει βήματα στο δύσκολο αλλά αναγκαίο και σημαντικό χώρο του πολιτισμού. Εδώ και μερικούς μήνες έχει στηθεί η 1η θεατρική ομάδα του ΠΑΜΕ, η οποία σύντομα θα είναι έτοιμη να παρουσιάσει στους εργαζόμενους της Αθήνας, και όχι μόνο, την πρώτη της θεατρική δουλειά. Δουλειά με μεράκι, από εργάτες για εργάτες. Δουλειά που σβήνει την κούραση της ολοήμερης βάρδιας και που ανοίγει δρόμους για το δυνάμωμα της ταξικής πάλης. Δουλειά που φορτώνει και άλλα καθήκοντα στο ΠΑΜΕ, στα ταξικά συνδικάτα:
- Να εντείνουμε την πάλη μας για την εξασφάλιση των μορφωτικών και υλικών προϋποθέσεων για την ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση του λαού στην τέχνη και στον πολιτισμό.
- Την πάλη για τη διαμόρφωση υποδομών και προγραμμάτων που αναπτύσσουν την αισθητική καλλιέργεια της νέας γενιάς, συνδέουν τον πολιτισμό και την τέχνη με την ολόπλευρη ανάπτυξη και διαπαιδαγώγησή της, δίνουν στο νου ελευθερία, διάθεση για δράση, διάθεση για ανατροπή του συστήματος που θέλει να αποχαυνώσει τα παιδιά μας». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 16 Απρίλη 2010
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ – ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ: «Εαρινή» αντιδραστική επίθεση εφ’ όλης της ύλης
 Phasma |
Αυτές τις κατευθύνσεις ο υπουργός, Π. Γερουλάνος, δίνει προς το παρόν αποσπασματικά με δηλώσεις και συνεντεύξεις του στα ΜΜΕ και οι οποίες αναμένεται να κωδικοποιηθούν προσεχώς με θεματικές, ανά τομέα, συνεντεύξεις Τύπου. «Αναλυτικότερος» ήταν προχτές στο ραδιόφωνο του ΑΝΤ1. Για τον κινηματογράφο είπε ότι «ετοιμάζουμε ένα νομοσχέδιο, το οποίο ακριβώς αλλάζει τη διάσταση που είχε παλιά ο κινηματογράφος, από προστασία σε ανάπτυξη. Βλέπουμε πια τον κινηματογράφο ως μοχλό ανάπτυξης αυτού που έχει να προσφέρει η Ελλάδα τόσο στη νέα δημιουργία όσο και στον τουρισμό προφανώς (…)». Δηλαδή, προχωράει στην απαίτηση της ιδιωτικής παραγωγής για μετατροπή της χώρας σε ένα μεγάλο «σκηνικό» για την προσέλκυση ξένων «συμπαραγωγών». Μοντέλο (σ.σ. στο «πνεύμα» του νομοσχεδίου Τατούλη) που, όπως έχει αποδείξει η διεθνής εμπειρία, αποτελεί οικονομικό και πολιτισμικό κόλαφο για τις εθνικές κινηματογραφίες.
Αναφερόμενος στο 24μηνο του ΠΔ Παυλόπουλου (σ.σ. δεν επιτρέπει επαναπρόσληψη του ίδιου εργαζομένου μετά την παρέλευση 24 μηνών) είπε μεν ότι οι εργαζόμενοι «δεν μπορεί να είναι κάθε φορά ανακυκλούμενοι» αλλά «αυτό ήταν μια παρακαταθήκη της προηγούμενης κυβέρνησης» και «ξεκινάει από το γεγονός ότι τα πανεπιστήμια παράγουν συνέχεια αρχαιολόγους και θέλουν να δώσουμε σε όλους τους αρχαιολόγους μια ευκαιρία να βρούνε δουλειά»! «Διαπίστωσε» μάλιστα ότι υπάρχει «έλλειψη διαλόγου μεταξύ της κοινωνίας (σ.σ. εννοείται η καπιταλιστική αγορά) και του πανεπιστημίου, η οποία κατ’ εμέ οφείλεται απόλυτα στο ότι τα πανεπιστήμια εξαρτώνται απόλυτα από το κεντρικό κράτος (…)»! Ενώ, μιλώντας για την ΕΡΤ, είπε ότι «καταρχήν η έννοια του συμβασιούχου από μόνη της δεν είναι κάτι επιλήψιμο (…)»! Επιβεβαιώνοντας έτσι την πρόθεση της κυβέρνησης να συνεχίσει το απάνθρωπο καθεστώς της εργασιακής ομηρίας ως προϋπόθεσης για την «οικοδόμηση» μιας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας – «επιχείρησης», αλλά και ενός πανεπιστημίου «κομμένου και ραμμένου» στις απαιτήσεις της «αγοράς».
Μιλώντας σε δημοσιογράφους προχτές, είπε ότι «σκέφτεται» συγχώνευση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) με τον Οργανισμό Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού (ΟΠΕΠ) (σ.σ. «παιδί» των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ) για μια «σύνδεση» του «καλού έργου» του ΤΑΠ… με την ιδιωτικοοικονομική «ευελιξία» του ΟΠΕΠ! Το αντικείμενο των δύο οργανισμών είναι τα πωλητήρια σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία και οι «μήτρες» αντιγράφων αρχαίων αντικειμένων.
Για τη Λυρική Σκηνή, το μοναδικό κρατικό λυρικό θέατρο, στην ερώτηση (στη συνέντευξη στον ANT1) για το αν είναι πιθανό να κλείσει, ευθαρσώς απάντησε: «Ναι. Δεν ξεκινάω με κάποιο ταμπού μιλώντας για αυτά τα θέματα. Η Λυρική Σκηνή σας λέω είναι ένα κλασικό παράδειγμα ότι τα πράγματα πήγαν άσχημα»! Πρόσθεσε ότι η Λυρική «κακοφόρμισε», διότι «δεν ήρθε ποτέ να εξυπηρετήσει τον εθνικό της ρόλο, ο οποίος είναι να κρατήσει ζωντανή τη λυρική τέχνη, την ελληνική καταρχήν».
Γι’ αυτά φταίει η… «κακή διαχείριση», αλλά και… η ίδια η Λυρική Σκηνή, που «ανοίχτηκε, προσπάθησε να γίνει όπερα του Παρισιού. Μεγαλοπιάστηκε (…) στα χέρια νομίζω κακής διαχείρισης, πήρε μια τροπή η οποία σήμερα είναι πάρα πολύ δύσκολο να αντιστραφεί»..!
Του «διέφυγε», βέβαια, ότι η Λυρική δεν είναι τσιφλίκι κανενός υπουργού. Είναι περιουσία του ελληνικού λαού. Τόσο η τρομοκρατία και οι εκβιασμοί, που ασκούνται αυτή την περίοδο προς τους εργαζόμενους που την υπηρετούν, όσο και οι υπουργικές δηλώσεις στόχο έχουν την πλήρη αποδυνάμωση του θεάτρου, την ιδιωτικοποίηση και εκχώρησή του στο ίδρυμα Νιάρχου. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 16 Απρίλη 2010
Και το ΥΠΠΟ «σφίγγει το ζωνάρι»
Περικοπές δαπανών σε όλους τους φορείς του υπουργείου Πολιτισμού, ενίοτε συγχωνεύσεις ή και οριστική κατάργησή τους, ανακατανομή των επιχορηγήσεων των εποπτευόμενων οργανισμών αναλόγως του παραγομένου έργου, εξορθολογισμός παντού και γενικώς οικονομία σε όλα τα επίπεδα. Αυτό ήταν το νόημα της χθεσινής ενημέρωσης την οποία παραχώρησε εκτάκτως και απροειδοποίητα χθες το μεσημέρι ο υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος στους δημοσιογράφους που έτυχε να παρευρίσκονται εκείνη την ώρα στο κτίριο της οδού Μπουμπουλίνας για να παρακολουθήσουν τη συνεδρίαση του ΚΑΣ. Με μειωμένο τον προϋπολογισμό του υπουργείου κατά 10% «πρέπει να σφίξουμε τα ζωνάρια μας», όπως είπε ο υπουργός, ο οποίος ανέπτυξε τα προβλήματα του υπουργείου, ανακοίνωσε τις προθέσεις του αλλά όχι και πράξεις. Ολα λοιπόν είναι σε επανεξέταση- και ορθώς-, μόνο που έξι μήνες μετά τις εκλογές θα έπρεπε να υπάρχουν έργα.
«Οποιοι δεν κάνουν δουλειά θα χάνουν την επιχορήγηση»
- Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ
-
Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 15 Απριλίου 2010
Μειώσεις δαπανών, συγχωνεύσεις οργανισμών, εξορθολογισμός στη λειτουργία εποπτευόμενων φορέων και νηφάλιος χειρισμός στην υπόθεση διεκδίκησης των Γλυπτών του Παρθενώνα, «γιατί δεν μπορούμε να σηκώσουμε το θέμα αυτό, τη στιγμή που μας απαξιώνουν και δεν έχουμε αξιοπιστία».
Καλό είναι να μιλάει πότε πότε. Διότι οι φήμες πάνε κι έρχονται
Σε αυτές τις γραμμές συνοψίζεται η φιλοσοφία που εξέπεμψε ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλος Γερουλάνος στην πρώτη άτυπη συνάντηση που είχε χθες με τους δημοσιογράφους.
«Σφίγγουμε τα ζωνάρια μας», είπε. Δευκρίνισε ότι μειώθηκε ο φετινός προϋπολογισμός κατά 10% και καταβάλλεται προσπάθεια να παραμείνει στα ίδια επίπεδα και ο προϋπολογισμός της τριετίας 2010-2013. Αναγνώρισε ότι ούτως ή άλλως ο προϋπολογισμός του ΥΠΠΟ είναι πολύ μικρός, τόνισε πως «επιδιώκουμε, αν δεν μπορεί να είναι αυξανόμενος, τουλάχιστον να παραμένει σταθερός». Σκοπεύει επίσης να προσφέρει με κάποιες παρεμβάσεις έμμεση ενίσχυση του πολιτισμού, όπως με τα κίνητρα για τον κινηματογράφο, που προσπαθεί να περάσει στο φορολογικό νομοσχέδιο.
* Ο εξορθολογισμός των δαπανών που ευαγγελίζεται δεν αποκλείεται να περάσει και από το κλείσιμο οργανισμών ή τη συγχώνευση κάποιων ομοειδών. Για παράδειγμα «το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού (ΕΚΕΘΕΧ) που κοστίζει (η λειτουργία του) 1,5 εκατ. ευρώ και μοιράζει (στους επιχορηγούμενους) 4 εκατ. Εγώ δεν πρόκειται να μοιράσω 5 εκατ.», είπε. Αφησε να εννοηθεί ότι θα το «παγώσει» λειτουργικά, «για να πηγαίνουν τα χρήματα στους δημιουργούς».
* «Δεν θα είχα πρόβλημα να σας πω ότι θα γίνουν κλεισίματα, αλλά αυτό δεν είναι εφικτό σε οργανισμούς που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε., γιατί θα χάσουμε λεφτά», εξήγησε. Αναφερόταν στον Οργανισμό Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού, που διεξήγαγε την Πολιτιστική Ολυμπιάδα και έκτοτε περιορίστηκε στη λειτουργία πωλητηρίων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Σκέφτεται συγχώνευση με το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων ή έναν νέο οργανισμό, που θα εμπεριέχει και τα δύο. «Την ευελιξία του ΟΠΕΠ και το καλό έργο του ΤΑΠ», είπε χαρακτηριστικά. Τον απασχολεί, πάντως, το εργασιακό καθεστώς των υπαλλήλων, που θα αλλάξει δραματικά. Μίλησε «για αξιολόγηση και ορθολογική κατανομή» τους. «Είναι ευκαιρία να δούμε τι κάνει ο καθένας», είπε. Ανέφερε ως παράδειγμα κάποιους υπαλλήλους που προσέλαβε προ επταετίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες ο ΟΠΑΠ, τους μετέθεσε στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και βρίσκονται ακόμη εκεί. «Οι Ολυμπιακοί τελείωσαν, τους λέω. Ναι, αλλά έρχονται οι Μεσογειακοί, μου λένε. Οπως καταλαβαίνετε επικρατεί η απόλυτη τρέλα».
* Οσον αφορά τις περικοπές δαπανών που έχει ζητήσει από τους εποπτευόμενους οργανισμούς, κρατικές σκηνές, Φεστιβάλ Αθηνών κ.λπ., είπε: «Ολοι πρέπει να κάνουν περικοπές. Κι αν κάπου γίνεται δουλειά, θα πάρουμε χρήματα από εκεί που δεν γίνεται και θα τους τα δώσουμε». Ως καλό παράδειγμα μείωσης προϋπολογισμού ανέφερε τον Γιώργο Λούκο, που έκανε «εξαιρετικό πρόγραμμα στο Φεστιβάλ με λιγότερα χρήματα».
* Οσο για τη φήμη που κυκλοφορούσε χθες, ότι ο Γιάννης Χουβαρδάς δεν συνεχίζει στο Εθνικό λόγω των περικοπών, ο κ. Γερουλάνος τη διέψευσε και τόνισε ότι στην προχθεσινή τους συνάντηση υπήρξε σε μεγάλο βαθμό «ταύτιση απόψεων». Εκκρεμεί βεβαίως ο προϋπολογισμός του Εθνικού. «Δυστυχώς δεν έχω το περιθώριο να κλείνω το μάτι στους επικεφαλής των κρατικών οργανισμών -όπως γινόταν κατά κόρον στο παρελθόν- και να τους λέω, προχώρα κι εγώ θα βρω τα λεφτά. Γιατί αυτό ακριβώς ήταν η καταδίκη της Λυρικής».
Σχετικά με τον κ. Χουβαρδά είπε με νόημα: «Είναι θέμα τυπικό η συνέχιση της θητείας του, αλλά αν αναλάβει θα πρέπει να ξέρει πως ανέλαβε κάτω από νέα πολιτική ηγεσία».
* Για το άνοιγμα των αρχαιολογικών χώρων με θερινό ωράριο είπε πως προγραμματίζεται, αλλά συνέδεσε το κόστος λειτουργίας τους με την ανταποδοτικότητα. Παράδειγμα, το Μουσείο Ρόδου: «Χρειάζεται διπλοβάρδια αρχαιοφυλάκων, αλλά τα έσοδά του δεν επαρκούν ούτε για μονή. Φτιάχνουμε ωραία μουσεία, αναστηλώνουμε μνημεία και μετά τα αφήνουμε», είπε.
* Για τη Διεύθυνση Αρχαιοκαπηλίας παραδέχθηκε ότι «υπολειτουργεί», ότι «δεν έχουμε ακόμη τη δυνατότητα να παρεμβαίνουμε έγκαιρα», αλλά «έχουμε ακόμη χρόνο για να προλάβουμε» την εκποίηση αρχαίων αντικειμένων της συλλογής Σάιμς στο Λονδίνο.
* Τέλος, για τη διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα συνέστησε νηφάλια συμπεριφορά. «Τους κλείσαμε το στόμα με το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, να μη μας πούνε τώρα ότι δεν έχουμε χρήματα να τα συντηρήσουμε. Οταν θα έρθει η ώρα, θα αυξήσουμε τη θέρμανση μέσα στο δωμάτιο», είπε, δείχνοντας ως καταλληλότερη στιγμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2012 του Λονδίνου. *
ΥΠΠΟΤ: δουλειά στο παρασκήνιο
- Ο υπουργός ανασχεδιάζει και προσαρμόζει την πολιτική του, αποφεύγοντας τις ανακοινώσεις
- Της Γιωτας Συκκα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Tρίτη, 13 Aπριλίου 2010
- Από τον Οκτώβριο έχουμε να δούμε τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού, που μέχρι σήμερα δεν έχει δώσει ούτε μία ενημερωτική συνέντευξη Τύπου εφ’ όλης της ύλης να μάθουμε επίσημα τι σκοπεύει να κάνει στον χώρο του πολιτισμού.
- Εξι μήνες από τη συνάντηση γνωριμίας με τον κ. Παύλο Γερουλάνο (γιατί μόνο αυτή έγινε), το ΥΠΠΟΤ διοργάνωσε συνάντηση με τους δημοσιογράφους όχι για να παρουσιάσει τι έπραξε το διάστημα σιωπής το οποίο μεσολάβησε (τι θα διατηρήσει και τι θα καταργήσει από όσα παρέλαβε), αλλά για το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Το ραντεβού ήταν με τον υφυπουργό Σπύρο Βούγια και τη γ.γ. του υπουργείου Λίνα Μενδώνη, σχετικά με την παροχή ειδικών προνομίων σε εργαζομένους των σωμάτων ασφαλείας.
- Δεδομένου ότι δεν είναι αυτό το μεγαλύτερο πρόβλημα του υπουργείου, ειδικά αυτή την περίοδο, ήταν αναμενόμενος ο καταιγισμός των ερωτήσεων για όσα σχεδιάζει (;) αλλά δεν ανακοινώνει ο υπουργός.
- Πρόβλημα ενημέρωσης
- Φαίνεται όμως πως σε κάποια ζητήματα υπάρχει πρόβλημα εσωτερικής ενημέρωσης. Για παράδειγμα, τα στελέχη του υπουργείου έμαθαν από τα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου ότι η Βρετανία πουλάει σε δημοπρασία αρχαία από τη συλλογή του αμφιλεγόμενου Ρόμπιν Σάιμς, προκειμένου να αποπληρωθούν χρέη του προς την εφορία. Κι ενώ αντέδρασαν οι Ιταλοί, αφού αρχαία από τη συλλογή του εμπόρου έχουν κλαπεί από τη χώρα τους όπως ισχυρίζονται, η δική μας χώρα κοιτάει ως θεατής την υπόθεση λησμονώντας το κεφάλαιο Σχοινούσα. «Από τη στιγμή που θα πιστοποιηθεί ότι πρόκειται για παράνομα εξαχθείσες αρχαιότητες από το ελληνικό έδαφος, είναι προφανές ότι θα τις διεκδικήσουμε», ήταν η χθεσινή απάντηση της γ.γ., η οποία παραδέχθηκε ότι η αναπληρώτρια διευθύντρια Αρχαιοτήτων ενημερώθηκε από δημοσιεύματα.
- Για τη Λυρική Σκηνή με το χρέος των 14 εκατ. ευρώ, το υπουργείο δηλώνει αισιόδοξο. Οχι ότι έγινε κανένα θαύμα, αλλά επειδή εξοικονομήθηκε 1 εκατ. ευρώ σε 14 ημέρες. Πώς; Με το κλείσιμο των γραφείων της οδού Πανεπιστημίου -πολυτελέστατα, όπως διαπίστωσαν στο υπουργείο-, τη μεταφορά των εργαστηρίων από το Περιστέρι σε ιδιόκτητο χώρο στο Μενίδι, τη μείωση των αμοιβών των υψηλόμισθων, την ακύρωση της «δυσβάστακτης» παραγωγής για τη Γερμανία αλλά και του προϋπολογισμού της «Νόρμα» για το Ηρώδειο.
- Σε δέκα ημέρες θα είναι έτοιμο το αυστηρό πρόγραμμα ανασυγκρότησης που ετοίμασε ο οικονομολόγος Ν. Μουρκογιάννης (νέος πρόεδρος του Δ.Σ.), το οποίο προβλέπει μειωμένες παραγωγές. Ετσι υπολογίζει το ΥΠΠΟΤ να περάσουν δύο χρόνια μέχρι να μειωθούν τα έξοδα και σιγά σιγά να φτάσει -χωρίς να κλείσει, όπως πρότειναν κάποιοι- η Λυρική στο Φαληρικό Δέλτα το 2015.
- Μειωμένο αριθμό παραγωγών, άνοιγμα του Εθνικού Θεάτρου στο ευρύ κοινό και λιγότερα έξοδα ζήτησε μεταξύ άλλων ο Π. Γερουλάνος από τον διευθυντή του θεάτρου Γιάννη Χουβαρδά την περασμένη Παρασκευή. Γιατί η πρώτη κρατική σκηνή μπορεί να συγκέντρωσε πολλά από το «Τρίτο στεφάνι», αλλά δεν εξασφάλισε την παραγωγή για επανάληψη. Πάντως ο διευθυντής της (το υπουργείο περιμένει την απάντησή του σε όσα ζητήθηκαν) έχει ήδη μειώσει τις παραγωγές σε εννιά.
- Για τον ΟΠΕΠ πάντως, όπου δεξιά και αριστερά έλεγαν πως δεν γνωρίζουν πόσα χρωστάει και ότι θα προχωρήσουν σε εξορθολογισμό, τώρα δηλώνουν πως «δεν είναι εύκολο να κλείσει ένας οργανισμός που είναι σε κοινοτικό πρόγραμμα». Αντίθετα, για το ΕΚΕΘΕΧ δεν έχουν τους ίδιους ενδοιασμούς. Στο μεταξύ, έτοιμα είναι το μητρώο επιχορηγούμενων φορέων, οι διαδικασίες για τα εγκαίνια των αναστηλωτικών έργων που τελείωσαν στην Ακρόπολη πλην της Αθηνάς Νίκης (τον Ιούλιο) κ.ά.
- Γιατί άραγε όλα αυτά πρέπει να τα πληροφορείται κανείς στους διαδρόμους του υπουργείου της οδού Μπουμπουλίνας;
Παλιότερα λέγαμε για τον Μιχάλη Λιάπη, που επί θητείας του δεν δόθηκε ούτε μία ενημερωτική συνέντευξη Τύπου, πως δεν υπάρχει προηγούμενο. Εκείνος τουλάχιστον είχε ένα άλλοθι, κληρονόμησε το πόστο τη μετα-Ζαχόπουλου εποχή και φύλαγε τα ρούχα του για κάθε κίνηση. Ο κ. Γερουλάνος τι φοβάται και δεν αποφασίζει να μιλήσει για όσα προχωράει ή όσα τον ταλαιπωρούν στο υπουργείο που ανέλαβε;
ΠΩΣ ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΑΝΕΣΤΗΣΑΝ ΤΗ ΜΥΡΤΙΔΑ
-
Ενα πρόσωπο 2.500 ετών πάλι στο φως
- Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ
-
Ελευθεροτυπία, Σάββατο 10 Απριλίου 2010
- Η Μύρτις αναστήθηκε. Ηταν μόλις 11 ετών όταν πέθανε, πριν από 2.500 χρόνια στην Αθήνα, την εποχή του Περικλή, από τυφοειδή πυρετό, όπως εκατοντάδες άλλοι Αθηναίοι, θύματα του Λοιμού των Αθηνών, μιας φοβερής επιδημίας που αποδεκάτισε το 1/3 του πληθυσμού της πόλης.
Το κρανίο της μικρής βρέθηκε το 1994-95 μαζί με τα οστά άλλων 150 ανθρώπων, ενηλίκων και παιδιών, στον λεγόμενο τάφο του Λοιμού κατά τις ανασκαφές για τις εργασίες του Μετρό στον Κεραμεικό. Η καλή κατάσταση διατήρησης του κρανίου ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο μπήκε στο μικροσκόπιο της έρευνας του επίκουρου καθηγητή Ορθοδοντικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μανώλη Ι. Παπαγρηγοράκη, ο οποίος σε συνεργασία και με άλλους επιστήμονες ανέπλασε το πρόσωπό της και το παρουσίασε χθες για πρώτη φορά στο κοινό σε ειδική εκδήλωση στο αμφιθέατρο του νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Είναι ένα κοριτσάκι με μεγάλο μέτωπο και πιθανόν καστανά μάτια και μαλλιά. Στην ανάπλαση του προσώπου της Μύρτιδος έπαιξε βασικό ρόλο ότι διατηρούνται η άνω και κάτω γνάθος και όλα τα δόντια του παιδιού, τα μόνιμα και μερικά από τα νεογιλά, κάτι σπάνιο, σύμφωνα με τον κ. Παπαγρηγοράκη, που ασχολείται 30 χρόνια με την έρευνα αρχαίων κρανίων.
Οι πληροφορίες που τους πρόσφερε ως ανασκαφικό εύρημα η Μύρτις, όπως την βάφτισαν οι αρχαιολόγοι, «προέρχονται από την οδοντοστοιχία της, η οποία κατά τη στιγμή του θανάτου της βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο μικτής οδοντοφυΐας».
Η κατατομή του προσώπου της και τα χαρακτηριστικά της έχουν αποδοθεί μεν, αλλά δεν αποκλείεται η πιθανότητα λάθους, όπως ο ίδιος εξηγεί, καθώς τα μαλακά τμήματα του προσώπου, η μύτη και τα αφτιά δεν προσδιορίζονται μόνον από τα οστά του προσώπου. Επίσης το χρώμα των ματιών και μαλλιών έχει αποδοθεί με βάση την άποψη των αρχαιολόγων, ότι οι άνθρωποι εκείνης της εποχής στην πλειονότητά τους ήταν καστανοί. Χρειάζεται να γίνει εργαστηριακός έλεγχος του γονιδιώματος της μικρής για να προσδιορισθούν τα χρώματα και τα φυλετικά χαρακτηριστικά της. Μέχρι στιγμής δεν υπήρχαν τα λεφτά, λέει ο καθηγητής που έχει χρηματοδοτήσει ο ίδιος την έρευνα αυτή, όπως και το πανεπιστήμιο. «Και η Μύρτις ως τώρα έχει κοστίσει πολλά. Ελάχιστα από το κράτος».
Η ανασύνθεση του προσώπου της Μύρτιδος έχει ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια. Πρώτος σταθμός ήταν το θεραπευτικό ινστιτούτο «Εγκέφαλος», όπου ο ακτινολόγος Παναγιώτης Τούντας πέρασε το κρανίο από αξονικό τομογράφο. Τα στοιχεία του αξονικού τομογράφου εστάλησαν στο ΤΕΙ Κρήτης, όπου η ομάδα των κ. Μαραβελάκη και Αντωνιάδη δημιούργησε σε ψηφιακή μορφή αρχικά και στη συνέχεια ένα ακριβές αντίγραφο του αρχαίου κρανίου. Πάνω σ’ αυτό το πρόπλασμα, το οποίο παρέλαβε ο γλύπτης Οσκαρ Νίλσον στη Σουηδία, «χτίστηκε» σε οκτώ μήνες η μορφή της Μύρτιδος. Ο ίδιος έχει κατασκευάσει και το πρόσωπο του Φιλίππου του Β’.
Ολα τα στάδια της έρευνας, από την ανασκαφή της Εφης Μπαζιωτοπούλου-Βαλαβάνη, η οποία χρονολόγησε τον ομαδικό τάφο στα 430-426 π.Χ. και τον συσχέτισε με την επιδημία που συνέβαλε στην ήττα της Αθήνας στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, ώς τα ιατρικά συμπεράσματα από την έρευνα του σκελετικού υλικού, θα παρουσιαστούν μαζί με τη Μύρτιδα στις 15 Απριλίου στην έκθεση με τίτλο «Μύρτις: πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν» στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας (Οθωνος 100, Κηφισιά). Εκεί, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να συστηθούν με ένα κορίτσι του 5ου αιώνα π.Χ. που θα φοράει ένα απλό λινό φόρεμα σε γαιώδες χρώμα, σχεδιασμένο από τη Σοφία Κοκοσαλάκη και ραμμένο από την Ελένη Κλημογιάννη. Υστερα από 2-3 μήνες η έκθεση θα ταξιδέψει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και στο εξωτερικό. *
Πολιτισμός 