ΥΠΠΟ: Αγώνας δρόμου για να «προλάβει» την ΕΕ

Τελειωμό δεν έχουν τα «σπασμένα» της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού, τα οποία εμφανίζονται τώρα με τον χαρακτηρισμό του κατεπείγοντος. Τέτοια είναι η περίπτωση περίπου 200 αρχαιολογικών έργων τα οποία κινδυνεύουν να χαθούν εξαιτίας της κωλυσιεργίας που επεδείχθη επί ΝΔ και Χρήστου Ζαχοπούλου.

Συγκεκριμένα, ενώ είχε δοθεί εντολή να συνταχθούν μελέτες ωρίμανσης των έργων, για τον σκοπό αυτόν μάλιστα οι αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων είχαν επιδοτηθεί με το αναλογούν ποσό- περί τα 60.000 ευρώ εκάστη- από το Γ΄ ΚΠΣ, ακολούθως η όλη διαδικασία σταμάτησε.

Οι μελέτες έγιναν αλλά οι διευθύνσεις του ΥΠΠΟ δεν ασχολήθηκαν, ως φαίνεται, καθόλου με αυτές (ίσως κατόπιν εντολής, για να είμαστε δίκαιοι).

Ιδού όμως τώρα, που αν οι μελέτες αυτές δεν εγκριθούν από το ΚΑΣ ως τα τέλη Μαρτίου, όχι μόνο χάνεται η δυνατότητα να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ έτσι ώστε να χρηματοδοτηθούν και να υλοποιηθούν, αλλά θα πρέπει και η Ελλάδα να επιστρέψει περίπου 1,5 εκατ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Διότι εκείνοι τα χρήματα τα έδωσαν αλλά έργα δεν είδαν- ούτε εμείς φυσικά. Το μόνο που έχει να κάνει λοιπόν τώρα το ΥΠΠΟ είναι να σπεύσει. Και αυτό πράττει, καθώς προσπαθεί να περάσουν όλες οι μελέτες από το ΚΑΣ.

 

Κινδυνεύουν να επιστραφούν 1,2 εκατ. ευρώ

• Τρέχει και δεν φθάνει το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού να κλείσει άρον-άρον και στο παραπέντε υποθέσεις που αφορούν προπληρωμένες μελέτες του απελθόντος Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.

Μία από τις μελέτες που εγκρίθηκαν αφορούσε τη στέγαση δύο αιθουσών του φρουρίου Χλεμούτσι στην Ηλεία Αν η ιστορία έμενε στο σημείο που την άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση, θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα τον προϋπολογισμό του υπουργείου και να εκθέσει για άλλη μια φορά την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Το πρόβλημα αναδείχθηκε προχθές στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο συνεδριάζει δύο φορές την εβδομάδα (ίσως χρειαστεί και τρίτη), προκειμένου να συζητήσει έναν μεγάλο αριθμό «μελετών ωρίμανσης», όπως λέγονται, για έργα συντήρησης, αναστήλωσης και ανάδειξης μνημείων.

Η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ, Λίνα Μενδώνη, βρήκε διακόσιες τέτοιες μελέτες στοιβαγμένες στα συρτάρια του ΚΑΣ, που για ένα περίεργο λόγο η Διεύθυνση Αρχαιοτήτων δεν προωθούσε για συζήτηση. Το αποτέλεσμα είναι να κινδυνεύει τώρα το υπουργείο να επιστρέψει τα χρήματα που έχουν εκταμιευθεί για τις μελέτες αυτές από το Γ’ ΚΠΣ (60.000 ευρώ για κάθε μία), αφού κλείνει διαχειριστικά τέλος Μαρτίου.

Πάνε δυο-τρία χρόνια όταν δόθηκε εντολή στις Εφορείες της χώρας να εκπονήσουν τις απολύτως απαραίτητες μελέτες για την προστασία των αρχαίων, ιδίως εκείνων που απειλούνται με κατάρρευση, προκειμένου η υλοποίησή τους να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Αυτές εκπόνησαν μελέτες, τις έστειλαν στις κεντρικές διευθύνσεις για παρατηρήσεις, αλλά δεν προχώρησαν ώς τη λήξη του Γ’ ΚΠΣ (Δεκέμβριος 2009).

Την εκκρεμότητα αυτή πάει να καλύψει η νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ, εισάγοντας πέντε-πέντε τις μελέτες στο ΚΑΣ. Πάντως, αν δεν καταφέρει ώς την 1η Μαΐου να αποδώσει λογαριασμό στη διαχειριστική αρχή για τις 200 αυτές μελέτες, θα υποχρεωθεί να επιστρέψει το διόλου ευκαταφρόνητο ποσόν του 1,2 εκατ. ευρώ. Κι όλα αυτά, ενώ το υπουργείο Πολιτισμού μπορούσε να υπερηφανεύεται για απορροφητικότητα της τάξεως 105-107% των κονδυλίων του Γ’ ΚΠΣ.

Ετσι, προχθές το ΚΑΣ ενέκρινε δύο μελέτες. Η μία αφορούσε τη στερέωση και ανάδειξη του βόρειου τείχους του κάστρου Πατρών και η άλλη τη στέγαση δύο αιθουσών του καλά διατηρημένου φρουρίου Χλεμούτσι του Ν. Ηλείας.

Το πρόβλημα ανέκυψε κατά τη συζήτηση της μελέτης διαμόρφωσης και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου της Τροιζήνας. Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων κατέθεσε πλήθος παρατηρήσεων, γεγονός που την οδηγούσε σε απόρριψη. «Κάθε απόρριψη έχει το τίμημά της», επισήμανε η κ. Μενδώνη, ζητώντας να μάθει γιατί οι παρατηρήσεις αυτές δεν είχαν εξεταστεί σε πρωιμότερο στάδιο.

«Την έχουμε καταθέσει εδώ και ένα χρόνο», είπε η έφορος της ΚΣΤ’ ΕΠΚΑ Εφη Λυγκούρη, παρουσιάζοντας τις δυσκολίες του περιφραγμένου αυτού χώρου (έκτασης 45 στρεμμ.), που βρίσκεται ανάμεσα στα βουνά, με δύο ρέματα να κατεβάζουν ανεξέλεγκτα τα νερά τους μέσα στην ανασκαφή. Στόχος της μελέτης είναι να προστατευθούν τα μνημεία, το Ασκληπιείο και ο ναός του Ιππόλυτου. Οι μελετητές πρότειναν ένα στέγαστρο για τον ναό και διαδρομές επίσκεψης με πλάκες που δεν εγκρίθηκαν. Θα γίνουν, όμως, έργα διευθέτησης των ρεμάτων και αποστράγγισης των νερών γύρω από τα θεμέλια των μνημείων, θα συντηρηθούν οι λίθοι που έχουν φθαρεί και θα αναταχθούν οι πεσμένοι. *

• Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2010