 |
Σε ειδική εκδήλωση που θα γίνει στη Νάξο (24,25/7), θα παραδοθεί στο ΥΠΠΟ-Τ και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων ένα συντηρημένο, από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με χρηματοδότηση των ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου, σημαντικό αρχαίο μνημειακό σύνολο στο νησί, που συναποτελούν τα εξής μνημεία: Το αρχαίο υδραγωγείο Μελάνων – Νάξου. Ενα αρχαίο ιερό συνδεόμενο με τις πηγές του και τα γύρω αρχαία λατομεία. Τα δύο κολοσσιαία ημίεργα αγάλματα Κούρων που βρέθηκαν στα λατομεία. Τα ερείπια μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής στη διαδρομή που οδηγεί στο υδραγωγείο.Το υδραγωγείο, σημαντικό τεχνικό έργο της αρχαιότητας, κατασκευάσθηκε πριν από το τέλος του 6ου π.Χ. αιώνα, με γραμμή κουμπωτών πηλοσωλήνων, μήκους 11 χιλιομέτρων, τύπου ανάλογου με τα γνωστά αθηναϊκά υδραγωγεία της ίδιας εποχής. Στους ρωμαϊκούς χρόνους η γραμμή των σωλήνων αντικαταστάθηκε με κτιστή αύλακα, που χρησιμοποιήθηκε μέχρι τον 8ο μ.Χ. αιώνα. Το υδραγωγείο κατά την αρχαιότητα διέθετε σήραγγα μήκους 220 μ., η οποία κατά τη ρωμαιοκρατία απέκτησε – στην είσοδο και την έξοδο – φρέατα καθαρισμού, με εντυπωσιακούς θολωτούς διαδρόμους πρόσβασης στη λαξευτή σήραγγα. Δώδεκα χαρακτηριστικά τμήματα του υδραγωγείου συντηρήθηκαν, προστατεύθηκαν και έγιναν επισκέψιμα.
Η λατρεία στο ιερό των πηγών ξεκίνησε τον 8ο π.Χ. αιώνα, με ένα μικρό μονόχωρο ναό. Τον 7ο και τον 6ο π.Χ. αιώνα προστέθηκαν δύο ακόμη ναϊκά οικοδομήματα. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του είναι ότι, δίπλα στη λατρεία μιας θεότητας του νερού και της ευφορίας, σ’ αυτό, λατρεύθηκαν και δύο ήρωες – προστάτες των τεχνιτών που δούλευαν στα αρχαία λατομεία της ίδιας περιοχής. Η δουλειά και τα αφιερώματά τους στο ιερό αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές του πρωτοπόρου έργου των Νάξιων μαρμαροτεχνιτών στην ανάπτυξη της ελληνικής αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Το ιερό ανασκάφηκε, τα ερείπιά του στερεώθηκαν και διαμορφώθηκαν σε επισκέψιμο χώρο.
Στα λατομεία της περιοχής βρέθηκαν και δύο ημίεργα (ατελείωτα) αγάλματα Κούρων. Ο ήδη επισκέψιμος Κούρος του Φλεριού εντάχθηκε, με απαλλοτρίωση, σε έκταση που σώζει χαρακτηριστικές λατομίες, ώστε να καταδείχνεται η θέση του μέσα στο λατομείο. Προσβάσιμος, μέσω πλακόστρωτου, έγινε και ο δεύτερος Κούρος, που είναι πιο ψηλά στο βουνό. Δίπλα του τοποθετήθηκαν τα πόδια και η πλίνθος του αγάλματος, που ανασυντέθηκαν από σπασμένα τεμάχια που βρέθηκαν στις γύρω ξερολιθιές..
Κοντά στο τελευταίο τμήμα του υδραγωγείου βρέθηκαν περιορισμένα ερείπια χριστιανικού ναού του Αγίου Στεφάνου. Τα ερείπια ανήκαν σε μεγάλη παλαιοχριστιανική βασιλική, μήκους 23,5 μ., με περισσότερες οικοδομικές φάσεις. Ο χώρος απαλλοτριώθηκε, όλο το μνημείο προστατεύθηκε, από την καταστροφική γεωργική δραστηριότητα, και αναστηλώθηκε (μερικά).
Τέλος, σε αίθουσα του παλιού σχολείου του Κουρουνοχωρίου, που παραχωρήθηκε στο ΥΠΠΟ-Τ, οι επισκέπτες του μνημειακού συνόλου μπορούν να βλέπουν χαρακτηριστικά ευρήματα από το ιερό των πηγών και το υδραγωγείο. [ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 23 Ιούλη 2010]
Πολιτισμός 