Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης απέκτησε τον δικό του οδηγό για παιδιά και νέους. Ο πολύχρωμος, ολοζώντανος οδηγός «Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, τα μνημεία και τα έργα των ανθρώπων» (εκδόσεις Μεταίχμιο) γράφτηκε από τη Μαρίζα Ντεκάστρο, παιδαγωγό και συγγραφέα πολλών βιβλίων για παιδιά με θέμα την ιστορία και την τέχνη, και μεταφράστρια παιδικής λογοτεχνίας.
Η Μαρίζα Ντεκάστρο επέλεξε συγκεκριμένα εκθέματα, όπως τον Μοσχοφόρο, για να μιλήσει στα παιδιά για την Ακρόπολη
Το 2006 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για τις «Μικρές Ιστορίες του Μουσείου» που έγραψε με τον Πάνο Βαλαβάνη. Παρά τις άπειρες διαδρομές της σε μνημεία και μουσεία με παιδιά, αρνείται τον ρόλο του «ξεναγού».
«Τα μουσεία θεωρούνται από πολλούς βαρετά. Και ιδιαίτερα τα ελληνικά, στα οποία δεν υπάρχει σκηνοθεσία, όπως στα μουσεία του εξωτερικού, όπου τα εκθέματα αναδεικνύονται μέσα από τον περιβάλλοντα χώρο. Πλην εξαιρέσεων, τα μουσεία μας είναι άψυχα και δεν προσφέρουν κάτι το ερεθιστικό παιδαγωγικά, παρ’ ότι διαθέτουν ιδιαίτερα αξιόλογα εκθέματα. Για να προσεγγίσουν τα παιδιά, οφείλουν να οργανώσουν παιδαγωγικές δραστηριότητες! Τα παιδιά μόνο παίζοντας μαθαίνουν…».
- Πώς βρήκατε τη διαδρομή που ακολουθεί ο οδηγός σας μέσα στο μουσείο;
«Με ενδιέφερε η ιστορία πίσω από κάθε έκθεμα. Παραδείγματος χάριν, ο Ιππέας Ραμπέν έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία αφού το σώμα έμεινε στην Ελλάδα, ενώ το κεφάλι αγοράστηκε από Γάλλο συλλέκτη και βρέθηκε στο Παρίσι. Η ιδέα είναι να μπορείς να μιλήσεις μέσα από κάθε έκθεμα για διαφορετικά ζητήματα. Αλλού μπορείς να μιλήσεις για το στιλ των κιόνων. Αλλού για τους αγώνες. Με τις κόρες, για τη μόδα. Με αφορμή την τριήρη, για το ναυτικό των Αθηναίων. Ή να εξηγήσεις πώς οι αρχαιολόγοι καταλαβαίνουν τι ταιριάζει με τι, όταν βρίσκουν αρχαία θραύσματα. Με αφορμή τα κτήρια της Ακρόπολης, μπαίνουν και θέματα μεταφοράς των μαρμάρων και τεχνολογίας. Αλλά και με την ανακάλυψη των λογαριασμών με τους μισθούς των τεχνητών του Ερεχθείου μπορούμε να μιλήσουμε και για το κοινωνικό υπόβαθρο της όλης κατασκευής».
- Οχι και τόσο τυπική εκπαιδευτικά προσέγγιση…
«Τα παιδιά δεν μπορούν να δουν τα πάντα και δεν τα ενδιαφέρει να δουν τα πάντα. Πρέπει να γίνεται μια πολύ αυστηρή επιλογή στο τι θα τους δείξουμε σε ένα μουσείο. Αυτή είναι όμως δουλειά του παιδαγωγού, να βρει τι θα συγκινήσει ένα παιδί, και όχι του μουσείου. Κακώς θέλουμε στις επισκέψεις να βλέπουν ολόκληρο το μουσείο, προκαλώντας τελικά απλώς ένα μπέρδεμα στο κεφάλι τους. Είναι μεγαλομανία των δασκάλων».
- Μέσα από την πείρα σας, πώς προσεγγίζει ένα παιδί τα αρχαία;
«Μόνο παίζοντας μπορεί να αγαπήσει τα άψυχα εκθέματα, να φανταστεί τι θα έλεγε το άγαλμα αν μιλούσε, να κάνει συνειρμούς. Πρέπει να μετατραπούν όλα τα μαθησιακά στοιχεία σε ένα παραμύθι, από αυτά που αγαπάμε όλοι μας, όπως για παράδειγμα του Τάφου του Τουταγχαμόν. Εδώ του μιλάμε για έναν ναό που ήταν αρχικά της Αθηνάς, μετά έγινε χριστιανική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία, μετά ανατινάχθηκε… φοβερά ενδιαφέρουσα ιστορία. Και μιλάμε με τρόπο που είναι προσιτός στα παιδιά, χωρίς να γίνεται καμία έκπτωση στην επιστημονική εγκυρότητα».
- Ποια ήταν η πρόκληση σε αυτή την προσπάθεια;
«Είχα κάνει δοκιμές στις επισκέψεις μου με παιδιά στα μουσεία, μέχρι να καταλήξω για ποια θα μιλήσω και πώς. Βρήκα πρώτα τα κομμάτια που μου κίνησαν το ενδιαφέρον, συμπλήρωσα κάποια ακόμα και μετά σκέφτηκα πως δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για το Μουσείο της Ακρόπολης και να μην λέμε λέξη για την ίδια Ακρόπολη. Αναρωτήθηκα τι ενδιαφέρον θα μπορούσα να πω πέρα από αυτά που όλοι ξέραμε για τον Φειδία και άρχισα να εμπλουτίζω το βιβλίο με συμπληρωματικά θέματα. Εγινε με πολλή δουλειά και κόπο. Ενέπλεξε πολλούς. Προλόγισε ο Πάνος Βαλαβάνης, καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, έγραψε για το μουσείο ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Φωτιάδης, παραχώρησε υλικό ο καθηγητής του ΕΜΠ, Μανώλης Κορρές».
- Η έντυπη μορφή του δεν είναι λίγο παλιομοδίτικη για τα σημερινά πιτσιρίκια με τα playstation;
«Η εμπειρία έχει δείξει πως το να μεταφέρεις απλώς έναν οδηγό σε ψηφιακή μορφή δεν προσφέρει τίποτα. Θα πρέπει να φτιαχτεί ένα ολόκληρο διαδραστικό περιβάλλον για να γίνει ένα αμφίδρομο “παιχνίδι”. Αυτό δεν είναι ακόμα εφικτό. Ας μείνουμε λοιπόν στο έντυπο. Σε λίγο θα υπάρχει και ένα εκπαιδευτικό έντυπο-πρόγραμμα που μαζί με τον οδηγό θα δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να σημειώσει, να ζωγραφίσει και να ψάξει πράγματα μέσα στο μουσείο». *
- Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 9 Ιουλίου 2009
Πολιτισμός 