Επιστροφή των αρχαιοτήτων του Μάτσου Πίκτσου ζητά το Περού από το Γέιλ

• Τελεσίγραφο στο Πανεπιστήμιο Γέιλ για να επιστρέψει τους 46.332 αρχαιολογικούς θησαυρούς του Μάτσου Πίκτσου δίνει το Περού.

Ο πρόεδρος του Περού, Άλαν Γκαρσία, ζήτησε την Δευτέρα από το Πανεπιστήμιο Γέιλ να επιστρέψει, μέχρι τον Ιούλιο του 2011, τους αρχαιολογικούς θησαυρούς που «λεηλατήθηκαν» από το Μάτσου Πίκτσου στις αρχές του 20ού αιώνα, απειλώντας ότι θα το καταγγέλλει καθημερινά σε όλα τα διεθνή φόρουμ.

Το Περού υποστηρίζει ότι το Γέιλ έχει στην κατοχή του 46.332 αντικείμενα, όπως κεραμικά, κοσμήματα αλλά και οστά από την αρχαιολογική τοποθεσία των Άνδεων.

«Είτε θα φτάσουμε σε κάποια συνεννόηση για το Μάτσου Πίκτσου είτε θα πρέπει απλώς να τους χαρακτηρίσουμε πλιατσικολόγους θησαυρών», είπε ο Περουβιανός πρόεδρος αναφερόμενος στο Γέιλ. «Δεν θα σταματήσω να μιλάω καθημερινά μέχρι τις 7 Ιουλίου, όπου κι αν βρίσκομαι, στα Ηνωμένα Έθνη, στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών, στην UNESCO ή σε κάποια πρεσβεία», πρόσθεσε ο Γκαρσία μιλώντας με την ευκαιρία της επετείου των 100 ετών από την ανακάλυψη της ακρόπολης των Ίνκα. Πέρασε ένας αιώνας από τη μεταφορά του θησαυρού στις ΗΠΑ, «χρόνος που είναι αρκετός για να μελετηθούν τα αρχαιολογικά αντικείμενα», σημείωσε εξάλλου ο πρόεδρος.

Τα τεχνουργήματα εξήχθησαν από το Περού στο διάστημα 1911-16, από τον Αμερικανό εξερευντή και απόφοιτο του Γέιλ, Χίραμ Μπίνγκαμ. Για πολλά χρόνια ο Μπίνγκαμ θεωρείτο ως ο άνθρωπος που το 1911 «ανακάλυψε» και πάλι την αρχαία πόλη, η οποία είχε ξεχαστεί και είχε καλυφθεί από πυκνό δάσος. Πρόσφατα ωστόσο οι ιστορικοί αποφάνθηκαν ότι στην πραγματικότητα αυτός που ανακάλυψε το Μάτσου Πίκτσου, εννέα χρόνια νωρίτερα, τον Ιούλιο του 1902, ήταν ο Περουβιανός Αγκουστίν Λισαράγκα.

Το Περού υποστηρίζει ότι τα αντικείμενα δόθηκαν ως δάνειο στο Πανεπιστήμιο για 18 μήνες αλλά δεν επιστράφησαν ποτέ. «Τώρα είναι καιρός να αρχίσουν να τα μαζεύουν και να τα στέλνουν πίσω μαζί με την έρευνα (…) Η σιωπή θα υποδηλώνει ότι είναι ένοχοι ληστείας», πρόσθεσε ο Γκαρσία.

Το Περού διαθέτει εκατοντάδες αρχαιολογικούς χώρους και εδώ και πολλά χρόνια προσπαθεί να καταπολεμήσει το λαθρεμπόριο αντικειμένων και απολιθωμάτων.

http://www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

Πρωτοβουλία ΗΠΑ και UNESCO για την επιστροφή των Γλυπτών

Το Νέο Μουσείο Ακρόπολης δημιουργεί νέα δυναμική για τη διεκδίκηση των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Οπως έγραψε o ΕΤ.Σ, η κυβερνητική πρωτοβουλία δεν αποκλείεται να λάβει και χαρακτήρα δικαστικής διεκδίκησης. Την ίδια στιγμή, το αμερικανικό Κογκρέσο αλλά και η UNESCO αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Ο Δημοκρατικός βουλευτής Ντόναλντ Πέιν και ο Ρεπουμπλικανός Γκας Μπιλιράκης ζητούν με τροπολογία, την οποία κατέθεσαν πρόσφατα στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, την επιστροφή των Μαρμάρων. Η τροπολογία αναφέρει ότι με το Νέο Μουσείο Ακρόπολης η Ελλάδα είναι σε θέση να προφυλάξει πολύ καλύτερα τα Μάρμαρα από ό,τι το Βρετανικό Μουσείο και υπό αυτό το πρίσμα καλείται «η κυβέρνηση της Βρετανίας να εισέλθει σε διαπραγματεύσεις με την ελληνική, με στόχο τη διευκόλυνση της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα». Στην ομιλία του, το βράδυ των εγκαινίων, ο γενικός διευθυντής της UNESCO Κοϊχίρο Ματσούρα ανέφερε ότι o διεθνής Οργανισμός με τη σύμφωνη γνώμη Ελλάδας και Βρετανίας θα μεσολαβήσει για να βρεθεί ικανοποιητική λύση στο θέμα των Μαρμάρων με τον καθορισμό συναντήσεων ανάμεσα στις δύο χώρες.

• Ελεύθερος Τύπος, Δευτέρα, 22.06.09

 

Τι υποσχέθηκε ο νέος αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα για το χώρο του πολιτισμού και τι περιθώρια έχει να το πραγματοποιήσει

• Δεσμεύσεις για τις τέχνες

Με τη Μέση Ανατολή να φλέγεται και τη διεθνή οικονομία σε ελεύθερη πτώση, το τελευταίο που θα περίμενε κανείς από τον Μπαράκ Ομπάμα είναι να δώσει βάρος στον πολιτισμό. Φαίνεται, όμως, πως ο νέος αμερικανός πρόεδρος ακολουθεί το παράδειγμα του Ρούσβελτ, που λίγα χρόνια μετά το κραχ δαπάνησε 418 εκατ. δολάρια σε προγράμματα ενίσχυσης του θεάτρου, της λογοτεχνίας, της μουσικής και των εικαστικών, εξασφαλίζοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας σε μια κοινωνία που είχε χάσει τα πάντα.

Στην προεκλογική του καμπάνια ο Ομπάμα υποσχέθηκε πολλά στον τομέα της τέχνης και μερικές μέρες μετά την ορκωμοσία του έχει ήδη συναντηθεί με μια αντιπροσωπεία 16 πιο σημαντικών πολιτιστικών φορέων: «Σε συνδυασμό με τα επιστημονικά εφόδια που δίνουμε στα παιδιά μας για να αντεπεξέλθουν στις νέες προκλήσεις πρέπει να τα προικίσουμε και με την ικανότητα μιας δημιουργικής σκέψης που μπορούν να πάρουν μόνο μέσα από μια σημαντική πολιτιστική εκπαίδευση. Σκοπός μας δεν είναι να παράγουμε περισσότερους καλλιτέχνες, αλλά να δημιουργήσουμε ολοκληρωμένους ανθρώπους που θα οδηγήσουν με επιτυχία σε μια ελεύθερη κοινωνία», έλεγε λίγο καιρό πριν εκλεγεί.

Περισσεύουν λεφτά;

Η φιλοξενία καλλιτεχνικών εκδηλώσεων μέσα στον ίδιο τον Λευκό Οίκο (εικόνα που θυμίζει το «Κάμελοτ» των Κένεντι και τον λαμπρό γαλαξία των αστεριών της τέχνης που συγκεντρώνονταν πλάι τους, τις βραδιές με τον Πάμπλο Καζάλς και τον Λέοναρντ Μπερνστάιν, ή τις συζητήσεις της Πρώτης Κυρίας με τον σπουδαίο κριτικό Λάιονελ Τρίλινγκ για τα βιβλία του Ντ. Χ. Λόρενς) δεν είναι από τις πρώτες προτεραιότητες του Μπαράκ Ομπάμα, αν και σίγουρα η πιο εντυπωσιακή. Η διεύρυνση της συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων με πολιτιστικούς οργανισμούς και η δημιουργία μιας ένωσης με τη συμμετοχή νέων καλλιτεχνών που θα εκπαιδευτούν να εργαστούν σε «φτωχά» εκπαιδευτικά ιδρύματα και τις κοινότητές τους, αποτελούν τους βασικούς άξονες της πολιτικής του στον τομέα της τέχνης.

Πόσα περιθώρια χρηματοδότησης όμως αφήνει η οικονομικά κρίση και η διάθεση τεράστιων αμυντικών δαπανών σε έναν τομέα που, κακά τα ψέματα, δεν αποτελεί προτεραιότητα σε καμία χώρα του κόσμου;

Τα τελευταία 15 χρόνια η κυβερνητική χρηματοδότηση του ΝΕΑ (Εθνικό Κληροδότημα για τις Τέχνες, ο μεγαλύτερος ετήσιος χρηματοδότης των τεχνών στην Αμερική) περικόπηκε από τα 175 εκατ. δολάρια το χρόνο που ήταν το 1992, στα 125 εκατ. δολ σήμερα. Επίσης, η χρηματοδότηση των τεχνών υπάγεται στη διακριτική ευχέρεια του Κογκρέσου. Κι ενώ η ομοσπονδιακή στήριξη για τον πολιτισμό έχει παραμείνει σταθερή κατά την τελευταία δεκαετία σε περίπου 2 δισ. δολ., ωστόσο έχει μειωθεί σημαντικά ως ποσοστό του προϋπολογισμού.

Ο Μπαράκ Ομπάμα δεσμεύτηκε για την οικονομική ενίσχυση των τεχνών με άμεσα αλλά και πιο μακρόπνοα σχέδια. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει η φοροαπαλλαγή για τον καλλιτέχνη ολόκληρης της αξίας του έργου που ο ίδιος δωρίζει σε μια γκαλερί ή ένα μουσείο και όχι μόνο της αξίας των υλικών του, όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Στη δεύτερη κατηγορία ο νέος αμερικανός πρόεδρος υπόσχεται συμφέροντα και οικονομικά ασφαλιστικά προγράμματα για όλους τους καλλιτέχνες, δίνοντάς τους έτσι τη δυνατότητα να αφοσιωθούν στην καριέρα τους χωρίς να αναγκάζονται να κάνουν δουλειές του ποδαριού. Χαλαρώνει τις αυστηρές διατυπώσεις για βίζα, όπως αυτές επιβλήθηκαν μετά την 11η Σεπτεμβρίου, προκειμένου να διευκολύνει ξένους καλλιτέχνες και φοιτητές να έρθουν στην Αμερική. Και τέλος, λέει δημόσια αυτό που έκανε μυστικά η CIA κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου στρατολογώντας θεατρικές ομάδες που διείσδυαν σε ανατολικοευρωπαϊκές πόλεις για την ανατροπή του καθεστώτος.

Μιλάει για τη δύναμη της «πολιτιστικής διπλωματίας» και καλεί τους διανοούμενους της χώρας του να νικήσουν σ’ αυτόν τον ιδιότυπο πόλεμο ιδεών ανάμεσα στη Δύση και τους ισλαμιστές εξτρεμιστές.

Οι τέχνες δεν είναι αμελητέο κομμάτι στην αμερικανική οικονομία. Σύμφωνα με τη μελέτη «Arts and Economic prosperity», η μη κερδοσκοπική πολιτιστική βιομηχανία παράγει 166,2 δισ. δολ., υποστηρίζει 5,7 εκατ. θέσεις εργασίας και επιστρέφει 12,6 δισ. δολ. σε φόρους στο αμερικανικό κράτος. Αν σε αυτά προστεθούν και τα κέρδη από την βιομηχανία του Χόλιγουντ, τότε το περιοδικό «Τάιμ» δεν έχει άδικο όταν γράφει ότι στη Νέα Υόρκη μόνο τα κέρδη από τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και όσα αυτές συνεπάγονται (εστιατόρια, μπαρ κ.λπ.) ξεπερνά πολλές φορές τα λίμιτ απ του χρηματιστηρίου. Κι όλα αυτά σε μια χώρα που δεν έχει καν υπουργείο Πολιτισμού…

Μέσα στη δίνη των καταιγιστικών αλλαγών, μπορεί όλες αυτές οι εξαγγελίες να ξεχαστούν. Η κάθε είδους κρίση, όμως, έχει και ένα καλό. Αφήνει χώρο για μεγάλες ελπίδες.

• Της ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΑΝΤΥΠΑ, ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 7 – 01/02/2009