RSS

Category Archives: Φιλοτελισμός

Τα εγκαίνια και στο νέο γραμματόσημο

  • Η νέα σειρά των ΕΛΤΑ μνημονεύει το μεγάλο γεγονός στο θέμα που αφιερώνεται στην Ακρόπολη

ΦIΛΟΤΕΛΙΣΜΟΣ. Ισως να μην υπάρχει πιο παλιομοδίτικο αντικείμενο καθημερινής χρήσης από το γραμματόσημο, αλλά αν το σκεφτεί κανείς η περιθωριοποίησή του έχει περισσότερο να κάνει με μία έμμονη ιδέα περί νέων τεχνολογιών παρά με την πραγματικότητα. Τα γραμματόσημα κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο όπως πάντα και η επικοινωνιακή τους δύναμη είναι μεγάλη όσο ποτέ. Από αύριο, η νέα σειρά των ΕΛΤΑ «Ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς», που κυκλοφορεί με έξι θέματα, βγαίνει δυναμικά με την Ακρόπολη (όχι, αυτό δεν είναι έκπληξη!), που, όμως, αυτή τη φορά φέρει την ένδειξη: «Εγκαίνια Μουσείου Ακροπόλεως 20-06-09».

Τα νέα γραμματόσημα, αφιερωμένα στην Ακρόπολη, τα Μετέωρα, τους Δελφούς, τις Μυκήνες, τον Μυστρά και τη Δήλο, είναι εικαστικά έργα του ζωγράφου Δημήτρη Κούκου και αισθητικά είναι πολύ ικανοποιητικά. Στην περίπτωση του τιμητικού για το Μουσείο γραμματόσημο (των 0,57 ευρώ, πρώτο βάρος για επιστολές εσωτερικού) η ένδειξη για τα «εγκαίνια» της 20ής Ιουνίου δείχνει να είναι μία εκ των υστέρων σκέψη που εξυπηρέτησε μια χρονική συγκυρία.

Ισως στο μέλλον κυκλοφορήσει και αυτόνομο γραμματόσημο με το κτίριο του Μουσείου, για να μην είναι μόνο το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το μοναδικό σύγχρονο κτίριο πολιτισμού που θα έχει ενταχθεί στη φιλοτελική ιστορία της Ελλάδος.

Εως σήμερα, η φιλοτελική πολιτική σε θέματα ιστορίας και πολιτισμού δεν έχει επιφυλάξει καμία έκπληξη. Είναι απελπιστικά προβλέψιμη και συντηρητική. Είναι εμφανές ότι κρατούνται λεπτές ισορροπίες και επιλέγονται θέματα που δεν επιδέχονται κριτικής. Ετσι, στην ιστορία του ελληνικού γραμματοσήμου έχουμε θαυμάσια, μεν, από εικαστικής απόψεως θέματα (όπως οι σειρές που κυκλοφορούσαν μέχρι περίπου το 1970 με τη μέθοδο της χαλκογραφίας πριν επικρατήσει μονοπωλιακά το όφσετ), αλλά υπάρχουν πολλά κενά, ιδίως για πνευματικές μορφές του 19ου και του 20ού αιώνα.

Από αρχιτεκτονικής άποψης, η λαϊκή αρχιτεκτονική υπερτερεί της αστικής, αλλά όχι ασφυκτικά. Το νέο Μουσείο της Ακρόπολης μπορεί να γίνει μια καλή αφορμή ώστε να παραγγελθεί μια μεγάλη σειρά για σπουδαία αρχιτεκτονικά έργα της μεταπολεμικής Ελλάδας. Δεν νοείται να μην έχουν γίνει γραμματόσημα έργα του Πικιώνη, του Κωνσταντινίδη, του Ζενέτου, αλλά και συγχρόνων όπως του Βαλσαμάκη ή του Τομπάζη. Και φυσικά, μεγάλο κενό έχει η αρχιτεκτονική παραγωγή του μεσοπολέμου αλλά και σημαντικά κτίρια επαρχιακών πόλεων, που συνήθως εμφανίζονται ως καρτ ποστάλ.

Είναι ιδιαίτερα θετικό πάντως ότι τα τελευταία χρόνια τα ΕΛΤΑ ανοίχτηκαν σε εικαστικούς καλλιτέχνες. Μπορεί να μην υπάρχει ο Τάσσος ή ο Γραμματόπουλος ή ο Κεφαλληνός, αλλά η πρόθεση για αισθητική ποικιλία και κυρίως για εικαστική αναβάθμιση του γραμματοσήμου -δίνοντας ευκαιρίες σε ζωγράφους να δοκιμαστούν σε ένα άλλο είδος- είναι πολύ σημαντική εξέλιξη. Επίσης, σε επίπεδο φιλοτελισμού είναι ένα άνοιγμα προς την ευρύτερη κοινωνία, καθώς ο σχεδιασμός του γραμματοσήμου γίνεται αντικείμενο διαλόγου και άμιλλας.

Εστω, όμως, και χωρίς δικό του γραμματόσημο (ακόμα;), το νέο Μουσείο της Ακρόπολης πάτησε πόδι και στη φιλοτελική ιστορία.

  • Του Νικου Bατοπουλου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 19/6/2009