-
Πριν από καιρό, από αυτήν εδώ τη στήλη είχα αναφερθεί στην αναγκαιότητα της «πολιτισμικής αποκέντρωσης», η οποία με ευοίωνες προοπτικές θα μπορούσε να εξακτινωθεί απ άκρου εις άκρον στην ελληνική επικράτεια. Εξακολουθώ να προσδοκώ με περισσότερη αισιοδοξία τώρα, και ελπίζω όχι μάταια, την υλοποίηση αυτού του είδους αποκέντρωσης, αφενός ως έναν ανασχετικό (σε βάθος χρόνου) παράγοντα του τηλεοπτικού «ηγεμονισμού» – κανιβαλισμού και αφετέρου ως έναν πρώτης τάξεως πολιτισμικό σχεδιασμό από την ελληνική πολιτεία, με μακρόπνοα θετικά αποτελέσματα.
Δύο παραδείγματα από την ελληνική πραγματικότητα αρκούν για να δικαιολογήσουν την αναγκαιότητα αυτή: Ο θεσμός των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων, πρώτα.
Η ίδρυσή τους επέφερε έναν υπέρμετρο ενθουσιασμό στους κατοίκους των πόλεων που τα φιλοξένησαν και τα φιλοξενούν.
Ηταν πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός της ίδρυσης ενός, ή και περισσοτέρων, ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. σε κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα της χώρας. Τα πρώτα χρόνια, πραγματοποιούνταν δύο και τρεις ακόμη αξιόλογες θεατρικές παραγωγές το έτος, με ντόπιο δυναμικό οι περισσότερες. Η πορεία όμως των ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. δεν ήταν η αναμενόμενη: η κακοδιαχείριση, το ρουσφέτι και η απροθυμία πολλών δημοτικών Αρχών εξασθένησαν τον εξαιρετικά εκπαιδευτικό και αποκεντρωτικό χαρακτήρα των θεάτρων αυτών.
Το Εθνικό Πολιτιστικό Δίκτυο Πόλεων, επίσης.
Θυμάμαι τον καιρό που είχα διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής στη Διεθνή Συνάντηση Νέων Καλλιτεχνών από χώρες της Βαλκανικής, στο Διδυμότειχο. Μέσα από εκείνον τον θεσμό -έστω και αν γνωρίζαμε ότι η επιβίωσή του εξαρτιόταν από τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις- γεννήθηκαν συγκλονιστικά καλλιτεχνικά έργα, ζυμώθηκαν τεχνοτροπίες και ρεύματα. Παρόμοιο κλίμα επικρατούσε και σε πολλές πόλεις της χώρας, σε άλλες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης. Η υπέροχη προοπτική που διανοιγόταν τότε με το Δίκτυο για μια μακρόπνοη αποκεντρωτική πολιτισμική πολιτική δυστυχώς ανήκει στο παρελθόν.
- Γιώργος Μανάκας (συνθέτης), ΕΘΝΟΣ, 13/10/2009
Πολιτισμός 