Το νέο Μουσείο…

• Tου Aντωνη Kαρκαγιαννη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 25/6/2009

• Η στήλη αυτή, στο παρελθόν, συνδέθηκε με τον αγώνα αρχαιολόγων, ιστορικών, αρχιτεκτόνων, πολεοδόμων, να μην ανεγερθεί το Μουσείο της Ακρόπολης στο οικόπεδο Μακρυγιάννη. Οι λόγοι ήταν κυρίως δύο, όπως τους εξέθεταν οι ειδικοί: πρώτο ότι το οικόπεδο αυτό, με το ογκώδες κτίσμα Βάιλερ και μερικά άλλα κτίσματα που θα έπρεπε να διατηρηθούν (και διατηρήθηκαν) ήταν μικρό και ανεπαρκές για το νέο Μουσείο. Γινόταν μικρότερο και ανεπαρκέστερο, καθώς ήταν «σφηνωμένο» σε πυκνοκατοικημένη περιοχή, χωρίς άνετη πρόσβαση και ελεύθερους χώρους.

Ο δεύτερος λόγος ήταν σημαντικότερος: το οικόπεδο Μακρυγιάννη ήταν ήδη αρχαιολογικός χώρος, διαπιστωμένος και βέβαιος. Με αρχαιολογική διαστρωμάτωση από τα προκλασικά χρόνια μέχρι τα πρωτοχριστιανικά και βυζαντινά. Οι υπεύθυνοι τότε είπαν ότι θα προκληθεί αρχαιολογική ανασκαφή και τα ευρήματα θα ταξινομηθούν, θα μελετηθούν και θα διαφυλαχθούν. Το νέο Μουσείο κατάλληλα θα θεμελιωθεί πάνω στον ανασκαφέντα αρχαιολογικό χώρο. Αυτή η διαδικασία πράγματι ακολουθήθηκε. Τι βρέθηκε, τι μελετήθηκε και πώς διαφυλάχθηκε δεν το γνωρίζω. Πιστεύω ότι όλα έγιναν όπως πρέπει. Κάποιος αρχαιολόγος μού είπε τότε ότι σε κάθε ανασκαφή ανακύπτει ένα ιδεολογικό πρόβλημα πολύ σοβαρό: τι ψάχνουμε και τι έχουμε δικαίωμα να καταστρέψουμε για να βρούμε αυτό που ψάχνουμε. Τους 2-3 τελευταίους αιώνες ψάχνουμε κυρίως κλασικές και προκλασικές αρχαιότητες, γιατί σε αυτές αποδίδει μεγάλη σημασία ο σύγχρονος πολιτισμός μας. Ψάχνοντας αυτές προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές στα επικείμενα στρώματα, χωρίς να γνωρίζουμε αν οι επόμενες γενεές θα τα αξιολογήσουν διαφορετικά. Η αρχαιολογική διαστρωμάτωση από μόνη της είναι σοβαρό τεκμήριο και είναι μάλλον βέβαιο ότι στο οικόπεδο Μακρυγιάννη καταστράφηκε ή θάφτηκε.

Αυτές ήταν κυρίως οι αντιρρήσεις και εξακολουθώ να πιστεύω ότι ήταν σοβορές και ενδεχομένως να αποδειχθούν σοβαρότερες στο μέλλον όταν το νέο Μουσείο θα συγκεντρώσει πλήθος επισκεπτών. Η άμεση γειτνίασή του με τον Βράχο της Ακρόπολης ενδεχομένως μας οδηγήσει σε απογοητευτικές συγκρίσεις μεγεθών, χρωμάτων και συμβολισμών…

Δεν είναι όμως ώρα για μεμψιμοιρίες και όσα γράφουμε είναι περισσότερο απολογία, παρά εμμονή. Ολοι βεβαιώνουν ότι το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης με τα ιερά εκθέματα στην κατάλληλη θέση είναι επιβλητικό. Ως λαμπρά έχουν περιγραφεί και τα εγκαίνια από τον ελληνικό και ξένο Τύπο. Θα μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ότι είχαν περισσότερο κοσμικό χαρακτήρα (μερικές κοσμικές νότες έβγαζαν μάτι) παρά πνευματικό, όπως θα ταίριαζε ειδικά σε αυτό το Μουσείο. Αλλοι ενοχλήθηκαν από τη βαλκανική πολιτική μας απομόνωση. Αυτά όμως δεν έχουν σχέση με το Μουσείο και την ουσία του, το περιεχόμενό του και ευχόμαστε η λειτουργία του αυτό ακριβώς το περιεχόμενο να αναδείξει κάνοντάς το μέρος οικουμενικής παιδείας.

Ακουσα σχολιαστή της τηλεόρασης να επαινεί με ενθουσιασμό την απόδραση των ιερών εκθεμάτων από την αιώνια ακινησία τους και τη «χαριτωμένη» ηλεκτρονική περιπλάνησή τους στις παρακείμενες πολυκατοικίες όπου… κάλπαζαν τα άλογα της Ζωφόρου και οι Καρυάτιδες με νόημα σού… κλείνουν το μάτι. Σκέφτομαι ότι αυτή η «αιώνια ακινησία», όπως αναδύεται από ένα χάος εκδοχών είναι το μεγάλο τους μυστικό, το αίνιγμα που μας καλούν να λύσουμε. Στο κάτω-κάτω το Μουσείο της Ακρόπολης εγκαινιάσαμε, όχι την Ντίσνεϊλαντ!..

 

Σπουδαιότερο το Μουσείο από το Μνημείο;

Eνα πολιτισμικό σύμβολο που συνοψίζει ταυτόχρονα την Αισθητική του Λόγου, το Ηθος της Ελευθερίας και τη Λογική της Ομορφιάς». Αν υποθέσουμε πως η προηγούμενη φράση, στο σύνολό της αλλά και αναλυμένη στα συστατικά της μέλη, έχει κάποιο νόημα, ποιο μνημείο θα σκεφτόμασταν σχεδόν αυτόματα ότι περιγράφει και προσδιορίζει; Πριν βιαστεί κανείς να εικάσει ότι οι λέξεις αυτές, με τη λυρικοφάνειά τους και με τα τόσα βαριά κεφαλαία τους (τα οποία υποτίθεται ότι προσδίδουν όγκο και κύρος, αλλά τελικά μοιάζουν με κτερίσματα), δεν μπορεί παρά να αφορούν τον Παρθενώνα, σπεύδω να πω ότι αυτό που εγκωμιάζεται εδώ με τέτοιον οίστρο δεν είναι το περίφημο μνημείο της κλασικής αρχαιότητας, αλλά η έναρξη λειτουργίας του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Αδύνατο; Αδιανόητο; Και όμως, έτσι ισχυρίζεται ένας καθ’ ύλην αρμόδιος, ο υπουργός Πολιτισμού, σε ειδικό μήνυμά του. Ιδού τι άλλο γνωστοποιεί ο κ. Αντώνης Σαμαράς: «Το υπέρτατο μνημείο του αρχαίου κλασικού πολιτισμού αποκτά το δικό του Μουσείο – επιτέλους! Σε δύσκολους καιρούς, οι άνθρωποι αναζητούν σύμβολα να κρατηθούν. Και η έναρξη λειτουργίας του Μουσείου Ακρόπολης είναι ένα τέτοιο σύμβολο στους σημερινούς δύσκολους καιρούς. Ενα πολιτισμικό σύμβολο που συνοψίζει ταυτόχρονα την Αισθητική του Λόγου» κ.τ.λ., κ.τ.λ.

Μήπως χάσαμε τα μέτρα και τα σταθμά; Μήπως διογκώνουμε την αξία ενός κτίσματος για να φανούμε μέγιστοι εμείς, που απλώς έτυχε να είμαστε οι εγκαινιστές, δίχως να έχουμε καμιά σπουδαία συμβολή έως την επικοινωνιακώς αποδοτική στιγμή της κορδέλας; Ας προσπαθήσουμε να ξανασκεφτούμε τα πράγματα, απεγκλωβισμένοι, όσο είναι δυνατόν, από τη γοητεία των κεφαλαίων, που αναλαμβάνουν να διαλαλήσουν ότι εδώ μιλάμε για βαρυσήμαντα πράγματα. Αν η έναρξη λειτουργίας ενός Μουσείου, η αναγκαιότητα, αλλά και η ποιότητα του οποίου δεν βρίσκει σύμφωνη όλη την αρχαιολογική και εν γένει την επιστημονική κοινότητα, είναι ένα τόσο σπουδαίο σύμβολο, τότε τι είναι ο Παρθενώνας και με ποιες λέξεις θα τιμήσουμε τη δική του αίγλη όταν η αμετροέπειά μας βιάζεται να ξοδέψει σε άλλα εγκώμια αυτές που θα του ταίριαζαν; (Οσον αφορά την επίσης συμβολική Ολυμπία, αφότου η νήπια πρόνοιά μας επέτρεψε να καεί, κάηκε και η πολλή μας όρεξη να της αφιερώνουμε ασυγκράτητο τον στόμφο μας και όχι από την ντροπή παρά από τον φόβο ότι θα σηκωθούν καταπάνω μας οι μαυρισμένες πέτρες του ιερού χώρου).

Δεν είναι κακό να ονειρεύεται κανείς δόξα αθάνατη και να πιστέψει πως το όνομά του, συσχετισμένο με κάποιο σπουδαίο γεγονός, θα γραφτεί χρυσογράμματο και κεφαλαιογράμματο βέβαια, στις δέλτους της Ιστορίας (ή, απλούστερα και κυνικότερα ότι θα αναδειχθεί σαν επικρατέστερος ανάμεσα στους δελφίνους, με την ίδια μέθοδο που άλλοι δελφινοποιήθηκαν κεφαλαιοποιώντας ολίγη από την όποια λάμψη των Ολυμπιακών). Και ο Περικλής, άλλωστε, για να πάμε στην πηγή των πραγμάτων, την «αΐδιον δόξαν» που θα χάριζαν στην Αθήνα τα έργα αντέτασσε ως επιχείρημα στους αντιπάλους του και αντιπάλους τού θρησκευτικού – καλλιτεχνικού του προγράμματος. Ας θυμηθούμε, για να έχουμε ίσως και ένα μέτρο συγκρίσεως με τα σημερινά, όσο ιστορεί ο Πλούταρχος βιογραφώντας τον Αθηναίο πολιτικό. Στις ζωηρότατες συνελεύσεις του δήμου, λοιπόν, οι αντίπαλοι του Περικλή έλεγαν ότι η πλην Αθηνών Ελλάδα «ύβριν υβρίζεται», διότι όσα προσφέρει για τις ανάγκες του πολέμου κατά των Περσών, τα χρησιμοποιούν οι Αθηναίοι «για να καλλωπίζουν την πόλη τους και να τη στολίζουν σαν γυναίκα φιλάρεσκη, με λίθους πολύτιμους, με αγάλματα και ναούς πανάκριβους» («την πόλιν καταχρυσούντας και καταστολίζοντας ώσπερ αλαζόνα γυναίκα, περιαπτομένην λίθους πολυτελείς και αγάλματα και ναούς χιλιοταλάντους»). Ο Περικλής, ρήτορας γερός, απάντησε με δύο επιχειρήματα, συντάσσοντας το ένα σαν οραματιστής και το άλλο σαν πραγματιστής. Είπε δηλαδή ότι μόλις τελειώσουν τα έργα, η πόλη θα αποκτήσει δόξα αθάνατη, ενώ όσο θα γίνονται θα έχουν δουλειά οι άνεργοι, τα δε μνημεία θα αποτελούν ερέθισμα για κάθε μορφής τέχνη. Ετσι σχεδόν όλη η πόλη θα έχει μισθό και θα τρέφεται και θα στολίζεται ταυτόχρονα («σχεδόν όλην ποιούσαν έμμισθον την πόλιν εξ αυτής άμα κοσμουμένην και τρεφομένην»).

Αλλά βέβαια τα μεγέθη είναι διαφορετικά, κραυγαλέα διαφορετικά. Ούτε όλη η σημερινή πόλη βρίσκει βέβαια δουλειά χάρη στο Μουσείο της Ακρόπολης ούτε υπάρχει κανείς χριστιανός ή εθνικός ή ινδουιστής ή ό,τι άλλο που να εξισώνει τη συμβολική αξία του νέου κτίσματος με την αξία του Παρθενώνα και των έργων του, «υπερηφάνων μεν μεγέθει, μορφή δ’ αμιμήτων και χάριτι». Κανένας, εκτός ίσως από τον υπουργό Πολιτισμού, ο οποίος καταπώς φαίνεται, μαζί με τη σκυτάλη του Μουσείου (για να διανύσει το τελευταίο, χρονικώς μικρότερο, διάστημα μιας μακράς διαδρομής) παρέλαβε και τη σκυτάλη του στόμφου, ανέκαθεν αγαπητού στον χώρο του συγκεκριμένου υπουργείου (αρκεί να θυμηθούμε την «Πολιτιστική Ολυμπιάδα» και τη ρητορική που την είχε συνοδεύσει, γεμάτη «άξονες» και κεφαλαία αρχικά). Δηλαδή τι; Στους όντως «δύσκολους σημερινούς καιρούς, όπου οι άνθρωποι (ενδέχεται να) αναζητούν σύμβολα για να κρατηθούν», υπήρξε έστω ένας, πλην των κατά καιρούς υπουργών ή των εργολάβων και μιας μερίδας επιστημόνων που σχετίζεται με την κατασκευή, που «να κρατηθεί» από το Νέο Μουσείο και να πιστέψει ότι η δημιουργία του σφραγίζει την εποχή μας και μάλιστα σε οικουμενικό επίπεδο; Υπήρξε ένας που να αφεθεί στην πίστη ότι τώρα πια θα ξαναβγούνε τα φτερά τα πρωτινά μας τα μεγάλα; Κάτι τέτοια στομφώδη, περί ακμαίας εθνικής αυτοπεποίθησης, περί νέας αρχής και περί της Ελλάδας ως οδηγού των εθνών ακούγαμε και πέντε χρόνια πριν, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά και με το Γιούρο της Πορτογαλίας (σ’ αυτά τα τρόπαια, ορισμένοι, με επικεφαλής τον τότε πρόεδρο της Βουλής, πρόσθεταν ακόμα και τον «θρίαμβο» της Ελένης Παπαρίζου στη Γιουροβίζιον).

Ο υπουργός μάς καλεί «να εμπνευστούμε» από το «διαχρονικό μήνυμα του Μουσείου», προσοχή, το διαχρονικό μήνυμα του Μουσείου που εγκαινιάστηκε χθες και όχι του Μνημείου, του Παρθενώνα δηλαδή. Μας διαβεβαιώνει μάλιστα ότι το Μουσείο «είναι Ελληνικό επειδή είναι Οικουμενικό». Αν καταλαβαίνω σωστά την εξίσωση του υπουργού, η οικουμένη είναι ελληνική, η υφήλιος είναι ένας δορυφόρος του οιονεί αυτοκρατορικού ελληνικού κέντρου, το οποίο τη φωτίζει, την παιδαγωγεί, την καθοδηγεί. Η συμβολή του αρχαίου ελληνικού πνεύματος (με τις ποικίλες εκδηλώσεις του, από την επινόηση της δημοκρατίας έως τα αριστουργήματα του λόγου και του χεριού) στον πολιτισμό αν όχι της οικουμένης, πάντως μεγάλου τμήματός της, είναι τεράστια – και αναγνωρισμένη. Καιρός ωστόσο να θυμηθούμε, και κυρίως να ενστερνιστούμε, μία από τις θεμελιώδεις ιδέες αυτού του πνεύματος: το μέτρο.

• Tου Παντελη Μπουκαλα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 21/6/2009

 

Κάτι θα μείνει κι από εμάς

Tο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης πέφτει σαν μετεωρίτης στα λιμνάζοντα νερά της Ελλάδας. Στο σημείο πρόσκρουσης σμίγουν το παρόν με το μέλλον και το παρελθόν. Τα ομόκεντρα κύματα ταράζουν την καθημερινή ρουτίνα, ανακατεύουν τα νερά, φωτίζουν ξεχασμένες εικόνες και εποχές, δημιουργούν νέα ρεύματα και προοπτικές. Οσο και αν άργησε, το Νέο Μουσείο είναι εδώ. Θα μείνει και θα καθορίζει, για μεγάλο διάστημα, τη σχέση των Αθηναίων και των επισκεπτών με την Ακρόπολη και με την ίδια την πόλη.

Ενα μουσείο από μόνο του δεν μπορεί να αλλάξει μια πόλη, αλλά το γεγονός ότι ένα σημαντικό μνημείο προστέθηκε στην πόλη, ένα μνημείο που τιμά και αναδεικνύει το παρελθόν με τρόπο δυναμικό, επαναπροσδιορίζει τη σχέση των Ελλήνων με την κληρονομιά τους και την ευθύνη τους να την προστατέψουν και να την αναδείξουν. Η χρονιά 2009 προστέθηκε στο μακρύ χρονολόγιο δημιουργίας και καταστροφής που σημάδεψε την Ακρόπολη από την προϊστορική εποχή (όταν οι πρώτοι κάτοικοι του εύφορου Λεκανοπεδίου βρήκαν καταφύγιο στο φυσικό οχυρό του βραχώδους λόφου), έως την προσεκτική αναστήλωση των μνημείων στις ημέρες μας. Το δικό μας καθήκον δεν είναι να χτίζουμε νέους ναούς ούτε να τους καταστρέφουμε, αλλά να λειτουργούμε ως φύλακες και προστάτες των μνημείων και να τα δείχνουμε με τον καλύτερο τρόπο στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό δηλώνει το νέο μουσείο.

Λόγω των εγκαινίων, αναζωπυρώθηκε και η συζήτηση για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Το νέο μουσείο θα αναδεικνύει την απουσία τους από το σύνολο των γλυπτών του Παρθενώνα και αυτό είναι ήδη το ισχυρότερο επιχείρημα για την επιστροφή τους. Αλλά το Μουσείο πετυχαίνει και κάτι άλλο – παρουσιάζει και φωτίζει τους πολλούς άλλους θησαυρούς που τώρα βγαίνουν από αποθήκες και από το στριμωγμένο παλαιό μουσείο πάνω στον Βράχο. Τώρα θα δούμε ότι τα γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι μόνο αυτά που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, και ότι η Ακρόπολη δεν είναι μόνο ο Παρθενώνας (αλλά και ο ναός της Αθηνάς Νίκης, το Ερέχθειο, τα Προπύλαια, τα τείχη, και άλλα). Και η αρχαιότητα δεν είναι μόνο η Κλασική Εποχή, αλλά και η Μυκηναϊκή, η Αρχαϊκή, και όλες οι άλλες έως τις μέρες μας. Ολες οι εποχές έχουν κάτι να δείξουν – κι ας είναι η πυρπόληση των ναών από τους Πέρσες, οι ζημιές από την ανατίναξη του Παρθενώνα όταν οι Ενετοί πολιορκούσαν τους Τούρκους στην Ακρόπολη, η λεηλασία του Ελγιν, η διάβρωση από την όξινη βροχή και οι σύγχρονες προσπάθειες να σωθούν τα μνημεία και τα γλυπτά τους.

Αναδεικνύοντας όλη την ιστορία και τα γλυπτά της Ακρόπολης, το Μουσείο ανεβάζει τον πήχυ στη σχέση των Ελλήνων με όλη τους την κληρονομιά. Επειδή εδώ δεν μιλάμε για κάποιο όμορφο τοπικό μουσείο, αλλά για διεθνές κέντρο μελέτης και συνάντησης, το μεγάλο διακύβευμα του Νέου Μουσείου είναι αν θα πετύχει να προκαλέσει νέο ενδιαφέρον και νέα ρεύματα στη μελέτη της Αρχαίας Ελλάδας. Το μουσείο, με την ύπαρξή του και μόνο, απαιτεί μια πιο δραστήρια ενασχόληση με τις αρχαιότητες απ’ όσους ενδιαφέρονται γι’ αυτές, όπου και αν βρίσκονται.

Το Νέο Μουσείο ίσως δεν δημιούργησε τις ίδιες προσδοκίες με το γιγαντιαίο εγχείρημα των Ολυμπιακών Αγώνων, επειδή αυτή ήταν δική μας υπόθεση μόνο (γι’ αυτό και καθυστέρησε τόσο!). Αλλά είναι πιθανό να έχει ισχυρότερο αντίκτυπο απ’ ό,τι η Ολυμπιάδα του 2004. Οι Αγώνες ήρθαν και έφυγαν, αφήνοντας πίσω πανάκριβες εγκαταστάσεις που δεν έχουν αξιοποιηθεί. Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όμως, δεσπόζει ήδη στην καθημερινή ζωή της πόλης. Για μεγάλο διάστημα θα μιλάει για την εποχή στην οποία χτίστηκε. Για να μιλήσει για εμάς, θα πρέπει να γεμίσει με ανθρώπους – ανθρώπους με ιδέες, που δεν φοβούνται τον μόχθο, που τιμούν το παρελθόν αλλά και δημιουργούν για το αύριο. Οπως τότε που ο Περικλής, ο Φειδίας και η παρέα τους αποφάσισαν να σπρώξουν στην άκρη τα αποκαΐδια των ναών της Ακρόπολης και να χτίσουν για τη δόξα της ελεύθερης πόλης τους. Εμείς σήμερα δεν χτίζουμε Παρθενώνες, αλλά επιτέλους έχουμε ένα νέο δημόσιο χώρο που δηλώνει ότι βλέπουμε την Ακρόπολη σε όλο της το μεγαλείο και είμαστε οι ίδιοι ικανοί να χτίζουμε για το μέλλον.

• Tου Νικου Κωνστανταρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 21/6/2009

 

Καραμανλής: Κιβωτός ιδεών το σύγχρονο Μουσείο Ακρόπολης

• Μνημονεύοντας όσους συνέβαλαν στο να γίνει πραγματικότητα το νέο Μουσείο Ακρόπολης, ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε για κομβικό σημείο της διαδρομής στο χρόνο και το χώρο της Τέχνης, του Πολιτισμού και της Ιστορίας.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός καλωσόρισε τους προσκεκλημένους που ήρθαν για τα εγκαίνια του νέου Μουσείου της Ακρόπολης τονίζοντας ότι πρόκειται ένα παγκόσμιο πολιτιστικό γεγονός.

«Καλωσήλθατε στην Ελλάδα του Πολιτισμού και της Ιστορίας. Εγκαινιάζουμε μαζί το Μουσείο για το κορυφαίο μνημείο του Αρχαίου Κλασικού Πολιτισμού: Το Μουσείο της Ακρόπολης», είπε χαρακτηριστικά ο Κώστας Καραμανλής και συνέχισε: «Γιορτάζουμε μαζί ένα παγκόσμιο πολιτιστικό γεγονός. Σας ευχαριστούμε θερμά για τη συμμετοχή σας. Η Ελλάδα αποκτά από σήμερα ένα από τα μεγάλα Μουσεία της Ανθρωπότητας. Ο Παγκόσμιος Πολιτισμός αποκτά ένα λαμπρό σημείο αναφοράς».

«Τιμούμε όλους εκείνους που οραματίστηκαν και εργάστηκαν για τη δημιουργία του:

-Τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Καραμανλή, που εμπνεύστηκε και δρομολόγησε, από το 1976, τις αρχικές διαδικασίες.

-Την αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη, που έδωσε από τη δεκαετία του ’80, μεγάλη ώθηση στην κοινή προσπάθεια.

-Τους επιστήμονες, τους αρχιτέκτονες, τους μηχανικούς, τους αρχαιολόγους και τους εργάτες, που κατέθεσαν εδώ την έμπνευση, το πάθος, τη δουλειά τους.

Εργάστηκαν για την προώθηση και την ολοκλήρωση του έργου αυτού, όλες οι ελληνικές Κυβερνήσεις, όλοι οι υπουργοί Πολιτισμού της Μεταπολιτευτικής Περιόδου. Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι έργο όλων των Ελλήνων, για ολόκληρο τον Κόσμο. Είναι κτήμα του Οικουμενικού Πολιτισμού.

Για το έργο αυτό, χρειάστηκε να ξεπεραστούν κρίσιμες προκλήσεις: Το νέο Μουσείο έπρεπε να εγκατασταθεί δίπλα στην Ακρόπολη, αλλά να μη θίξει τους πολιτιστικούς θησαυρούς, που κρύβει στο σημείο αυτό το κάθε μέτρο της γης. Έπρεπε να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε τα μνημεία του Ιερού Βράχου, χωρίς να καταστρέψουμε τα ευρήματα του Πολιτισμού, που θα έφερναν στο φως οι ανασκαφές για τη θεμελίωση του νέου κτιρίου. Έπρεπε το νέο Μουσείο να εκφράζει το μεγαλείο του αιώνιου μνημείου. Να αναδεικνύει τον Πολιτισμό των αρχαίων χρόνων, αλλά και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής. Να απευθύνεται σε όλες τις γενιές, σε όλες τις ηλικίες. Οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν. Η ιδέα μετουσιώθηκε σε πράξη. Στα τελευταία χρόνια, οι ρυθμοί εντάθηκαν και το όραμα έγινε πραγματικότητα», δήλωσε ο πρωθυπουργός και συνέχισε:

«Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι γεγονός για όλους τους Έλληνες, για όλους τους πολίτες του Κόσμου. Είναι ένα σύγχρονο μνημείο, ανοιχτό, φωτεινό, αρμονικά δεμένο με τον ίδιο τον Παρθενώνα. Επιτρέπει στο Αττικό Φως να διαχέεται στα πανάρχαια έργα του Πολιτισμού και στον επισκέπτη να απολαμβάνει τις λεπτομέρειές τους. Το σύγχρονο αυτό μνημείο αφηγείται την Ιστορία της Δημοκρατίας, της Τέχνης, της λατρευτικής, αλλά και της καθημερινής ζωής. Πετυχαίνει την αρμονική σύζευξη της αρχαιότητας με τη νέα εποχή της εικόνας και της τεχνολογίας. Γι’ αυτό είναι πρωτοποριακό. Είναι ένα κομβικό σημείο της διαδρομής στο χρόνο και το χώρο της Τέχνης, του Πολιτισμού και της Ιστορίας. Ένας σταθμός στη διαδρομή για την Ακρόπολη, εκεί όπου έλαμψε η Αρχιτεκτονική και η Γλυπτική, αλλά και προς την Αρχαία Αγορά, εκεί όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία. Είναι ταυτόχρονα ένας χώρος που εκφράζει τη φωνή της Παγκόσμιας Κοινότητας για τα μάρμαρα, τα μνημεία του Πολιτισμού, που λείπουν ακόμα από τον Παρθενώνα.

Εάν η Ακρόπολη του Περικλή ήταν ένας ύμνος στο Κάλλος, την Αρμονία και την Ελευθερία, το σύγχρονο Μουσείο της Ακρόπολης, γίνεται σήμερα κιβωτός όλων των ιδεών που συμβολίζει, από τα πανάρχαια χρόνια, ο Παρθενώνας. Είναι ζωντανή έκφραση της δύναμης του Παγκόσμιου Πολιτισμού, που μπορεί και επιζητεί να προκαλέσει, ανάμεσα στ’ άλλα, και την επανένωση των μαρμάρων του. Γιατί τα μάρμαρα του Παρθενώνα μιλάνε στην ολότητά τους. Έτσι αναδεικνύεται η ακεραιότητα όλων όσων συμβολίζουν. Ενώ η ακεραιότητα των μνημείων και των συμβολισμών του Παρθενώνα δεν είναι αίτημα αποκλειστικά και μόνο της Ελλάδας. Είναι διεκδίκηση της Ανθρωπότητας, στην οποία ανήκουν, τόσο ο Παρθενώνας, όσο και οι συμβολισμοί του.

Στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης όλος ο Κόσμος βλέπει τη μορφή που παίρνουν πανανθρώπινα και αιώνια ιδανικά. Στο Μουσείο της Ακρόπολης, όλος ο Κόσμος μπορεί τώρα να διαπιστώνει ότι αυτές οι μορφές, αυτά τα ιδανικά, μπορούν να επανενωθούν και να ανακτήσουν την ακτινοβολία τους”

Σύμβολο αυτοπεποίθησης

«Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι προϊόν συνένωσης προσπαθειών. Είναι σύμβολο αυτοπεποίθησης», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός και κατέληξε: «Είναι άλλη μια απόδειξη ότι ο Πολιτισμός και η Ιστορία ενώνουν την ελληνική Κοινωνία, ως αστείρευτη πηγή έμπνευσης για το μέλλον. Ο Πολιτισμός είναι δύναμη ειρήνης και δημιουργίας. Είναι δύναμη προσέγγισης Λαών και Ανθρώπων, σε εποχές που η προσέγγιση αυτή είναι πιο πολύτιμη παρά ποτέ. Αυτό είναι το μήνυμα που εκπέμπεται σήμερα, από εδώ, για ολόκληρο τον Κόσμο.

Κυρίες και κύριοι, Εξοχώτατοι καλεσμένοι μας. Καλωσήλθατε στο Μουσείο της Ακρόπολης. Καλωσήλθατε σε ένα δημιούργημα όλων των Ελλήνων, για ολόκληρη την Ανθρωπότητα».

http://www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

Ιστορική τελετή για τα εγκαίνια του νέου Μουσείου Ακρόπολης

• Με λαμπρότητα ολοκληρώθηκαν τα εγκαίνια του νέου Μουσείου Ακρόπολης με τον υπουργό Πολιτισμού να καλωσορίζει τους προσκεκλημένους σε ένα οικείο, όπως είπε χαρακτηριστικά, περιβάλλον.

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα τελέστηκαν απόψε τα επίσημα εγκαίνια του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης με υψηλούς προσκεκλημένους από ολόκληρο τον κόσμο και δύο μουσειακές εκπλήξεις, που συγκίνησαν τους παρευρισκόμενους πρώτους επισκέπτες του Μουσείου.

Σχετικά θέματα Παπούλιας: H Eλλάδα παρουσιάζει ένα οικουμενικό μνημείο Καραμανλής: Κιβωτός ιδεών το σύγχρονο Μουσείο Ακρόπολης Σαμαράς: «Μπορούμε να συνεργαστούμε με το Βρετανικό Μουσείο» Ξεκινά η προσπάθεια για την επιστροφή των Μαρμάρων

Από τις 7 το απόγευμα ξεκίνησε η προσέλευση του πολιτικού κόσμου από την Ελλάδα μεταξύ των οποίων των πρώην προέδρων της Δημοκρατίας κ.κ. Στεφανόπουλου και Σαρτζετάκη, του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Γιώργου Παπανδρέου, του προέδρου της Βουλής κ. Σιούφα, του πρώην πρωθυπουργού Κ. Σημίτη, του πρώην υπουργού Πολιτισμού από τη ΝΔ κ. Βουλγαράκη και των πρώην υπουργών Πολιτισμού από το ΠΑΣΟΚ κ.κ. Πάγκαλου, Μικρούτσικου, Βενιζέλου και Μπένου.

Στις 7 το απόγευμα με την άφιξη του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή που συνοδευόταν από την σύζυγό του άρχισε και η προσέλευση προέδρων και πρωθυπουργών από την Κύπρο, την Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Κροατία, Σερβία, Σλοβακία, Φινλανδία, Μαυροβούνιο, Βιετνάμ και Κίνα, καθώς και 21 υπουργών Πολιτισμού από όλο τον κόσμο.

Ακριβώς στις 8 με την άφιξη του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια ξεκίνησαν οι ομιλίες ενώ μισή ώρα αργότερα άρχισε η ξενάγηση από τον πρόεδρο του Μουσείου κ. Δ. Παντερμαλή. Λίγα λεπτά νωρίτερα συναισθηματική φόρτιση προκάλεσε η ανακοίνωση των δύο μουσειακών εκπλήξεων που όπως χαρακτηριστικά είπε ο καθηγητής Αρχαιολογίας «κυρώνουν την πράξη συνένωσης της Ακρόπολης με το νέο Μουσείο».

Στην προθήκη του δαπέδου της πρώτης αίθουσας των κλιτύων που υπήρχε ήδη ένα σύνολο σπασμένων αγγείων από την τελετή θεμελίωσης σπιτιού του 3ου αιώνα π.Χ. τοποθετήθηκε ένα ακόμα αγγείο, ένας σκάνθαρος (ποτήρι κρασιού). Στη συνέχεια με τα λόγια «η Αθηναία Θεά της πόλης μένει εδώ. Να μην μπει μέσα κανένα κακό», δόθηκε και το σύνθημα για την έναρξη της ξενάγησης που περιελάμβανε μερικά από τα σημαντικότερα σημεία από τα 4.000 εκθέματα που φιλοξενούνται στο Μουσείο.

Στο τέλος του περιπάτου και μπροστά στην θέση της Ανατολικής Ζωφόρου τοποθετήθηκε στο εκμαγείο της μορφής της Ίριδας το αυθεντικό κεφάλι που βρισκόταν στο παλιό Μουσείο της Ακρόπολης. Σχεδόν μαγεμένοι από την εξαιρετική ατμόσφαιρα του εσωτερικού χώρου του Μουσείου όσο και του περιβάλλοντα χώρου έδειχναν οι καλεσμένοι που έφθασαν στην ταράτσα του 3ου ορόφου για να παρακολουθήσουν το «ζωντάνεμα» των αγαλμάτων από τις βιντεοπροβολές που έχει επιμεληθεί.

• Σαμαράς: Συνεργασία με το Βρετανικό Μουσείο

Για την οικειότητα που προκαλεί το Μουσείο στους παρευρισκόμενους με τους παγκόσμιους συμβολισμούς του, έκανε λόγο ο υπουργός Πολιτισμού, Αντώνης Σαμαράς ανοίγοντας την λαμπρή τελετή εγκαινίων. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί σε συνεργασία με το Βρετανικό Μουσείο για την επιστροφή των Μαρμάρων που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.

Αναφερόμενος στα Μάρμαρα που βρίσκονται στη Βρετανία ο κ. Σαμαράς είπε: «Κι εδώ δεν έχουμε περιθώρια για μικροπολιτική. Δεν μπορούμε να διαπραγματευθούμε την ιδιοκτησία των μαρμάρων. Δεν μπορούμε να διαπραγματευθούμε την αξιοπρέπειά μας. Δεν μπορούμε να νομιμοποιήσουμε την υφαρπαγή τους πριν από δύο αιώνες. Δεν μπορούμε να προδώσουμε την ακεραιότητα του μνημείου. Μπορούμε μόνο να την υπερασπιστούμε. Και να την αποκαταστήσουμε.

Μπορούμε να συνεργαστούμε ειλικρινά με το Βρετανικό Μουσείο. Μπορούμε να αναπληρώσουμε το κενό που θα τους προκύψει, με δανεισμό από την Ελλάδα εναλλασσόμενων εκθέσεων από σπουδαία δείγματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης.

Μπορούμε να συζητήσουμε, μπορούμε να συμφωνήσουμε. Αλλά τα μάρμαρα του Παρθενώνα θα επανενωθούν εδώ, στο Μουσείο της Ακρόπολης!».

• Καραμανλής: Κιβωτός ιδεών το σύγχρονο Μουσείο

Μνημονεύοντας όσους συνέβαλαν στο να γίνει πραγματικότητα το νέο Μουσείο Ακρόπολης, ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε για κομβικό σημείο της διαδρομής στο χρόνο και το χώρο της Τέχνης, του Πολιτισμού και της Ιστορίας.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός καλωσόρισε τους προσκεκλημένους που ήρθαν για τα εγκαίνια του νέου Μουσείου της Ακρόπολης τονίζοντας ότι πρόκειται ένα παγκόσμιο πολιτιστικό γεγονός.

«Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι γεγονός για όλους τους Έλληνες, για όλους τους πολίτες του Κόσμου. Είναι ένα σύγχρονο μνημείο, ανοιχτό, φωτεινό, αρμονικά δεμένο με τον ίδιο τον Παρθενώνα. Επιτρέπει στο Αττικό Φως να διαχέεται στα πανάρχαια έργα του Πολιτισμού και στον επισκέπτη να απολαμβάνει τις λεπτομέρειές τους», είπε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο πρωθυπουργός.

«Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι προϊόν συνένωσης προσπαθειών. Είναι σύμβολο αυτοπεποίθησης», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός και κατέληξε: «Είναι άλλη μια απόδειξη ότι ο Πολιτισμός και η Ιστορία ενώνουν την ελληνική Κοινωνία, ως αστείρευτη πηγή έμπνευσης για το μέλλον».

• Παπούλιας: H Eλλάδα παρουσιάζει ένα οικουμενικό μνημείο

Συγκινημένος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τόνισε ότι η Ελλάδα αποδεικνύει το σεβασμό της προς την ιστορία, μην παραλείποντας να στείλει το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση για την ανάγκη επιστροφής των μαρμάρων που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.

«Ο Παρθενώνας είναι ένα μεγαλοπρεπές μνημείο που οικοδομήθηκε για να τιμήσει τις σπουδαιότερες των αρετών, αυτές που αντιπροσώπευε η λατρεία προς τη θεά Αθηνά. Είναι επιβλητικός, αλλά υμνεί το μέτρο. Τα μάρμαρά του ακτινοβολούν στον ελληνικό ήλιο όπως η γνώση και η σοφία. Και η αρμονία στην κατασκευή του μας δείχνει πως η απλότητα μπορεί να συναντηθεί με την τελειότητα», δήλωσε ο Κάρολος Παπούλιας.

• Λαμπρή υποδοχή και ξενάγηση

Μια ώρα πριν από την επίσημη τελετή των εγκαινίων του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης και ξεκίνησαν από την κεντρική πύλη της Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, οι προσελεύσεις εκπροσώπων της ελληνικής πολιτικής ζωής, τους οποίους υποδέχεται ο οικοδεσπότης της βραδιάς Αντώνης Σαμαράς.

Η ξεγάνηση στους προσκεκλημένους θα γίνει από τους κ.κ. Παντερμαλή, Μάντη και μια ομάδα τριών νέων αρχαιολόγων την κ. Χαρμαλιά, την κ. Μπιζάνη και την κ. Βάκαλη.

Η ξενάγηση περιλαμβάνει στάσεις στα ακόλουθα σημεία:

– Ράμπα (Ιερά των Κλιτύων),

– Τάμα (Ιερό του Ασκληπιού)

– Ανάγλυφο του Τηλεμάχου

– Ευρήματα από το Ασκληπιείο

– Πώρινο αέτωμα του Εκατομπέδου

– Αρχαϊκά (Μοσχοφόρο – Πεπλοφόρο, κόρη Αντίνωρα, παις του Κριτία)

– Καρυάτιδες

– Θωράκιο από την Αθηνά Νίκη και τέλος

– Την αίθουσα του Παρθενώνα

Σύμφωνα με το πρόγραμμα των εγκαινίων, ομιλίες θα γίνουν από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, τον υπουργό Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά, τον Γενικό Διευθυντή της ΟΥΝΕΣΚΟ κ. Κοϊχίρο Ματσούρα και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.

• Κεντρικό θέμα στα ξένα ΜΜΕ

Κεντρικό θέμα του διεθνούς τύπου αποτελούν τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης, το Σάββατο στις 8 το βράδυ, ενώ ενισχύονται τα επιχειρήματα για την επιστροφή των Γλυπτών.

«Η ολοκλήρωση του νέου Μουσείου της Ακρόπολης αποτελεί ιστορική στιγμή για όλο τον κόσμο», ανέφερε ο Ντέιβιντ Χιλ, πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Πρόσθεσε ότι το νέο Μουσείο αποτελεί την ιδανική ευκαιρία για την επιστροφή των Γλυπτών και κάλεσε τη Βρετανία να ξεκινήσει τις διαδικασίες επανένωσης.

Τα μέλη της Ένωσης πρότειναν, επίσης, την καθιέρωση μέρας Παρθενώνα κάθε χρόνο εντός του Ιουνίου καθώς και τη συγκέντρωση υπογραφών παγκοσμίως για την επιστροφή των Γλυπτών.

• Οπτικοακουστικό θέαμα

Ένα μοναδικό οπτικοακουστικό θέαμα περιμένει τους επισκέπτες του νέου μουσείου της Ακροπόλεως κατά το τετραήμερο των εγκαινίων, καθώς κάθε βράδυ μέσω βίντεο προβάλλονται στους τοίχους των κοντινών κτιρίων εικόνες εκθεμάτων που με την βοήθεια της τεχνολογίας «ζωντανεύουν». Το θέαμα που προσέλκυσε το ενδιαφέρον επισκεπτών και περαστικών, κατά την πρώτη ημέρα των εγκαινίων, θα προβάλλεται κάθε βράδυ και τις επόμενες τρεις ημέρες, κάτω από τον ιερό βράχο της Ακροπόλεως.

• Ρυθμίσεις και αυστηροί έλεγχοι

Έχει ήδη διακοπεί η κίνηση στους δρόμους γύρω από το Μουσείο της Ακρόπολης και οι επισκέπτες που έχουν την κάρτα εισόδου μπορούν να μπαίνουν στο χώρο, μέχρι τις 6.30 από την είσοδο της οδού Μητσαίων, περνώντας μέτρα ασφαλείας που θυμίζουν αεροπορικό ταξίδι. Επίσης, όπως έγινε γνωστό, κατά τα αποψινά εγκαίνια αναμένονται και δυο εκπλήξεις η μία εκ των οποίων έχει να κάνει με την κοπή της κορδέλας, που δεν θα γίνει με τον καθιερωμένο τρόπο. Η δεύτερη αφορά, όπως το έχει ανακοινώσει πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς, δύο θεάματα που έχει σκηνοθετήσει η Αθηνά-Ραχήλ Τσαγκάρη.

• Απών για λόγους υγείας ο Ερντογάν

Όπως έγινε γνωστό νωρίτερα το μεσημέρι, απών από την αποψινή τελετή θα είναι ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, που για λόγους υγείας δεν μπόρεσε να παραβρεθεί και ανανέωσε την επίσκεψή του στην Αθήνα για το επόμενο χρονικό διάστημα.

• http://www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, skai.gr, 20/6/2009